دوج کوین یا شیبا اینو – کدام میم کوین برای سرمایه‌گذاری بهتر است؟

«دوج کوین یا شیبا اینو، کدام برای سرمایه‌گذاری بهتر است؟» این سوالی است که شاید برای شما هم پیش آمده باشد. این دو میم‌کوین محبوب طی سال‌های اخیر سر و صدای زیادی به پا کرده‌اند و افراد زیادی را وسوسه کرده‌اند که شانس خود را در آن‌ها امتحان کنند. مثلا علی و مریم را تصور کنید که درباره ارزهای دیجیتال شنیده‌اند؛ علی تعریف سودهای چند هزار درصدی شیبا اینو را در مدت کوتاه شنیده و هیجان‌زده شده است، مریم هم از پرواز تاریخی قیمت دوج کوین با خبر شده و هر دو این سوال را دارند که سرمایه خود را کجا وارد کنند. 

این دغدغه بسیاری از تازه‌کاران است که نمی‌دانند دوج کوین یا شیبا اینو بخریم و کدام آینده بهتری دارد. در این مقاله می‌خواهیم با لحنی ساده و آموزشی به این پرسش پاسخ دهیم، به مقایسه دوج کوین و شیبا اینو بپردازیم، تفاوت‌ها و شباهت‌هایشان را بررسی کنیم و راهنمای عملی خرید دوج کوین و شیبا اینو در ایران را هم مرور کنیم. تا پایان این مطلب همراه ما باشید تا دید بهتری نسبت به این دو میم کوین مشهور پیدا کنید.

میم کوین چیست؟

قبل از این‌که سراغ جزئیات دوج کوین و شیبا اینو برویم، بد نیست اول بدانیم میم‌کوین چیست و چرا این اصطلاح را به کار می‌بریم. میم‌کوین‌ها (Meme Coins) ارزهای دیجیتالی هستند که بیشتر بر پایه شوخی و جوک‌های اینترنتی شکل گرفته‌اند تا یک پروژه جدی با کاربرد خاص. اولین میم کوین تاریخ، دوج کوین بود که در سال ۲۰۱۳ صرفا برای شوخی با فضای کریپتو ایجاد شد. میم‌کوین‌ها معمولا لوگوها یا اسامی بامزه و مرتبط با میم‌های اینترنتی دارند (مثلا لوگوی دوج کوین تصویر یک سگ معروف به «سگ شیبا اینو» است). نکته اینجاست که این پروژه‌ها در ابتدا هیچ ارزش ذاتی یا کاربرد فنی خاصی ندارند؛ اما با این حال مردم به آن‌ها علاقه نشان می‌دهند و روی آن‌ها سرمایه‌گذاری می‌کنند، صرفا به امید این‌که در آینده قیمت‌شان سر به فلک بکشد.

دلیل جذابیت میم‌کوین‌ها برای عموم، قیمت بسیار پایین هر واحد آن‌ها و امکان مالکیت تعداد زیادی کوین با سرمایه اندک است. برای مثال، شیبا اینو تعداد واحدهای در گردش فوق‌العاده بالایی دارد (در ابتدا یک کوادریلیون توکن عرضه شد!) و دوج کوین هم هیچ محدودیتی در تعداد عرضه ندارد. بنابراین قیمت هر واحد این میم‌کوین‌ها خیلی ناچیز است؛ شما با مثلاً ۱۰ دلار می‌توانید میلیون‌ها واحد شیبا بخرید. این قیمت‌های ارزان و داستان‌هایی که از چند هزار برابر شدن ارزش میم‌کوین‌ها شنیده می‌شود، بسیاری از سرمایه‌گذاران خرد را ترغیب می‌کند که بخت خود را در این عرصه امتحان کنند. البته این رویا روی دیگر هم دارد؛ چون میم کوین‌ها پشتوانه و ارزش ذاتی خاصی ندارند، افت شدید و حتی از بین رفتن آن‌ها هم محتمل است. به همین دلیل، سرمایه‌گذاری روی میم کوین بیشتر شبیه شرط‌بندی و پرتاب تاس است تا یک سرمایه‌گذاری سنتی.

حال که با مفهوم میم‌کوین آشنا شدیم، می‌توانیم به سراغ دو مورد از محبوب‌ترین میم‌کوین‌ها یعنی دوج کوین و شیبا اینو برویم. در ادامه ابتدا هر کدام را معرفی می‌کنیم و سپس تفاوت دوج کوین و شیبا اینو را بررسی خواهیم کرد.

دوج کوین چیست؟

دوج کوین (Dogecoin) یک ارز دیجیتال غیرمتمرکز و متن‌باز است که در سال ۲۰۱۳ توسط دو مهندس نرم‌افزار به نام‌های بیلی مارکوس و جکسون پالمر به عنوان یک شوخی ایجاد شد. شاید باورش سخت باشد، ولی واقعیت این است که ایده اولیه دوج کوین این بود که مردم به چشم سرگرمی با آن برخورد کنند. نام Dogecoin از یک میم اینترنتی معروف به نام Doge الهام گرفته شد که تصویر سگی از نژاد شیبا اینو است. به عبارت دیگر، سازندگان این ارز دیجیتال حتی در لوگوی آن هم از تصویر همان سگ بامزه استفاده کردند تا جنبه طنز پروژه را نشان دهند.

اما داستان دوج کوین به همین شوخی ختم نشد. با گذشت زمان و جلب توجه کاربران در انجمن‌هایی مثل Reddit، این ارز دیجیتال کم‌کم طرفداران پروپاقرصی پیدا کرد. نقطه عطف ماجرا وقتی بود که در سال‌های بعد ایلان ماسک (مدیرعامل تسلا) شروع به حمایت علنی از دوج کوین کرد. ماسک بارها در توییتر درباره Dogecoin توییت‌های طنزآمیز ولی تأثیرگذار منتشر کرد و خودش را «پدر دوج کوین» نامید. این حمایت‌ها در کنار فعالیت جامعه کاربران، باعث شد قیمت دوج کوین در سال ۲۰۲۱ رشد سرسام‌آوری را تجربه کند. برای مثال، دوج کوین که سال‌ها قیمتی کسری از یک سنت داشت، در اوج تب‌وتاب خود تا حدود ۰٫۷ دلار هم رسید و افرادی را یک شبه میلیونر کرد. البته بعد از فروکش کردن موج هیجان، قیمت آن دوباره افت زیادی داشت، اما نشان داد که یک میم‌کوین هم می‌تواند مدتی در جمع ارزهای برتر بازار باشد.

از منظر فنی، دوج کوین شباهت زیادی به بیت‌کوین و لایت‌کوین دارد. تکنولوژی زیرساخت دوج کوین یک فورک (انشعاب) از بلاکچین لایت‌کوین است و از مکانیزم اثبات کار (Proof of Work) استفاده می‌کند. ماینرها می‌توانند با دستگاه‌های خود دوج کوین استخراج کنند؛ زمان ایجاد بلاک در شبکه دوج یک دقیقه است و به ازای هر بلاک، ۱۰٬۰۰۰ دوج کوین به ماینر پاداش داده می‌شود. برخلاف بیت‌کوین که عرضه کل محدودی دارد (۲۱ میلیون واحد)، عرضه دوج کوین نامحدود است و هر سال حدود ۵ میلیارد واحد جدید به آن افزوده می‌شود. همین موضوع باعث می‌شود دوج کوین یک ارز تورمی محسوب شود، یعنی تعداد سکه‌هایش مدام بیشتر می‌شود و برای حفظ ارزش در بلندمدت نیاز به تقاضای دائمی دارد.

با این اوصاف، کاربرد دوج کوین چه بود؟ همان‌طور که گفتیم ابتدا هدف خاصی جز سرگرمی نداشت. اما بعدها از Dogecoin برای پاداش‌دهی در انجمن‌های اینترنتی (مثلا انعام دادن به تولیدکنندگان محتوا در Reddit یا توییتر) استفاده شد. حتی جامعه دوج کوین در چند حرکت خیریه هم مشارکت کردند (مثل جمع‌آوری کمک مالی برای تیم المپیک سورتمه‌سواری جامائیکا). امروزه دوج کوین بیشتر به عنوان یک ارز دیجیتال جهت پرداخت‌های سریع و ارزان استفاده می‌شود؛ چون کارمزد انتقال آن پایین و سرعت تراکنش آن نسبتاً بالا است. برخی کسب‌وکارها نیز به شوخی یا برای جلب تبلیغات، دوج کوین را به عنوان روش پرداخت پذیرفته‌اند (برای مثال وب‌سایت تسلا مدتی امکان خرید برخی کالاهایش با Dogecoin را فراهم کرد).

به طور خلاصه، دوج کوین قدیمی‌ترین و شناخته‌شده‌ترین میم کوین بازار است که از یک جوک اینترنتی متولد شد ولی حالا تبدیل به یک ارز دیجیتال جدی با جامعه کاربری بزرگ شده است. با این حال، فراموش نکنید که پایه و اساس Dogecoin همچنان یک شوخی است و توسعه فنی چشمگیری ندارد؛ ارزش آن عمدتاً وابسته به هیجانات اجتماعی و حمایت‌های چهره‌هایی مثل ایلان ماسک است.

شیبا اینو چیست؟

شیبا اینو (Shiba Inu) که با نماد اختصاری SHIB شناخته می‌شود، یکی دیگر از ارزهای دیجیتال جنجالی و از معروف‌ترین میم کوین‌های بازار کریپتو است. شیبا اینو در سال ۲۰۲۰ توسط فردی ناشناس با نام مستعار «ریوشی» ایجاد شد. این پروژه از ابتدا خود را «قاتل دوج کوین» معرفی می‌کرد و هدفش را کنار زدن Dogecoin از لحاظ محبوبیت عنوان می‌نمود. حتی لوگوی شیبا اینو هم از تصویر همان سگ معروف (نژاد شیبا اینو) استفاده کرد که این بار یک شکلک متفاوت داشت؛ به نوعی تقلیدی از دوج کوین اما با چاشنی رقابت و شوخی بیشتر.

برخلاف دوج کوین که یک بلاکچین مستقل دارد، شیبا اینو یک توکن مبتنی بر اتریوم (استاندارد ERC-20) است. به زبان ساده، Shiba Inu بلاکچین اختصاصی خود را ندارد و بر بستر شبکه اتریوم اجرا می‌شود. این موضوع دو نتیجه مهم دارد: اول این‌که شیبا مستقیماً از امنیت و امکانات شبکه اتریوم بهره‌مند است، دوم این‌که استخراج‌پذیر نیست (چون روی اتریوم بعد از ارتقای اخیر، مکانیزم اثبات سهام حاکم است). بنابراین شما نمی‌توانید با دستگاه ماینر شیبا استخراج کنید، بلکه تمام توکن‌های SHIB از ابتدا ایجاد شده و در گردش هستند.

ویژگی خاص شیبا اینو تعداد فوق‌العاده زیاد توکن‌های آن در زمان عرضه بود. همان‌طور که اشاره شد، در آغاز کار ۱ کوادریلیون (۱۰^۱۵) واحد شیبا ایجاد شد! تیم سازنده اعلام کرد ۵۰٪ این مقدار را برای تأمین نقدینگی در صرافی غیرمتمرکز یونی‌سوآپ قفل کرده و ۵۰٪ دیگر را به کیف پول ویتالیک بوترین (خالق اتریوم) فرستاده‌اند. ویتالیک بوترین در اقدامی غیرمنتظره، بخش اعظم شیبایی را که دریافت کرده بود (حدود ۴۱۰ تریلیون واحد SHIB) در می ۲۰۲۱ سوزاند تا از گردش خارج شود. او همچنین بخشی را به امور خیریه (از جمله کمک به مبارزه با کرونا در هند) اهدا کرد. با این کار، عملاً نزدیک به نیمی از کل عرضه شیبا از بین رفت و عرضه در گردش آن کاهش قابل توجهی یافت. البته حتی پس از این توکن‌سوزی عظیم، همچنان صدها تریلیون واحد شیبا در گردش باقی ماند که عدد بسیار بزرگی است. به همین دلیل قیمت شیبا اینو تا چند رقم اعشار زیر صفر (مثلا 0.00001 دلار) می‌چرخد و افزایش یا کاهش آن به شکل درصدی معمولاً با چند صفر جابه‌جا شدن همراه است.

شیبا اینو به لطف هیاهوی شبکه‌های اجتماعی و معرفی خود به عنوان رقیب دوج کوین، در سال ۲۰۲۱ رشد خیره‌کننده‌ای را تجربه کرد. در اوج تب‌وتاب بازار، قیمت SHIB طی چند ماه میلیون‌ها درصد رشد داشت! این رشد چشمگیر سودهای بسیار کلانی را نصیب تعداد انگشت‌شماری از سرمایه‌گذاران اولیه کرد و نام شیبا را بر سر زبان‌ها انداخت. خیلی‌ها حسرت خوردند که چرا زودتر شیبا نخریده بودند. البته مانند هر موج دیگری، پس از آن رشد انفجاری، ریزش شدیدی نیز اتفاق افتاد و قیمت شیبا از سقف تاریخی خود بسیار فاصله گرفت. اما به هر حال شیبا اینو توانست جای خود را به عنوان یک میم‌کوین مهم در بازار تثبیت کند و اکنون جزو ۲۰ ارز دیجیتال برتر از نظر ارزش بازار قرار دارد.

تیم توسعه‌دهنده شیبا برخلاف Dogecoin که فعالیت زیادی در توسعه فنی نداشت، سعی کردند یک اکوسیستم پیرامون شیبا بسازند. آن‌ها صرافی غیرمتمرکز مخصوصی به نام ShibaSwap راه‌اندازی کردند که کاربران می‌توانند در آن به تبادل توکن‌های شیبا و سایر ارزها بپردازند. همچنین دو توکن دیگر به نام‌های LEASH و BONE در اکوسیستم Shiba Inu تعریف شدند که هر کدام کاربردهایی مانند حاکمیت یا پاداش‌دهی دارند. از دیگر برنامه‌های پروژه شیبا، ایجاد یک شبکه لایه دوم به نام شیباریوم (Shibarium) است تا تراکنش‌های این اکوسیستم سریع‌تر و ارزان‌تر از شبکه اتریوم انجام شود. این اقدامات نشان می‌دهد تیم شیبا اینو در تلاش است که پروژه خود را از صرفاً یک میم‌کوین ساده فراتر ببرد و برای آن کارایی و آینده طولانی‌تری رقم بزند.

با این حال، نباید فراموش کنیم که ارزش شیبا اینو همچنان وابسته به احساسات بازار و جامعه کاربران آن است. شیبا هم مانند دوج کوین فاقد پشتوانه خاص یا کاربردی انقلابی است و بیشتر نقش یک دارایی سفته‌بازی (Speculative Asset) را دارد. بسیاری از دارندگان SHIB به امید رشد انفجاری بعدی، مقدار زیادی از این توکن را هولد کرده‌اند. حتی شعار جامعه آن‌ها “راهی به سوی یک سنت” (Road to $0.01) است؛ یعنی آرزو دارند روزی قیمت هر شیبا به یک سنت برسد. واقعیت این است که با تعداد فعلی توکن‌های شیبا، رسیدن قیمت آن به ۱ سنت مساوی خواهد بود با ارزشی فراتر از کل بازار کریپتو! بنابراین چنین هدف‌هایی چندان منطقی به نظر نمی‌رسد مگر آن‌که بخش بزرگی از توکن‌ها سوزانده شوند یا معجزه‌ای در تقاضا رخ دهد. خلاصه این‌که شیبا اینو یک میم کوین نوظهور است که توانست از موج دوج‌کوین استفاده کند و خود را مطرح نماید؛ این ارز دیجیتال جامعه کاربران بسیار فعال و پرشوری دارد که به آن لقب ارتش شیبا (Shib Army) داده‌اند.

تفاوت‌های دوج کوین و شیبا اینو

حالا که با هر دو ارز دیجیتال آشنا شدیم، بیایید سراغ مقایسه دوج کوین و شیبا اینو و بررسی تفاوت‌های کلیدی آن‌ها برویم. هرچند Dogecoin و Shiba Inu هر دو جزو میم‌کوین‌ها هستند و شباهت‌هایی دارند (مثلاً هر دو با الهام از یک شوخی و تصویری از سگ شیبا اینو شکل گرفته‌اند)، اما در بسیاری جنبه‌ها متفاوت‌اند. در این بخش، مهم‌ترین تفاوت‌های این دو رمزارز را مرور می‌کنیم:

همان‌طور که در جدول بالا مشاهده می‌کنید، ساختار و رویکرد این دو ارز دیجیتال تفاوت‌های بنیادینی دارد. در ادامه، برخی از این موارد را بیشتر توضیح می‌دهیم:

• بلاکچین مستقل در برابر توکن وابسته: دوج کوین بلاکچین مخصوص به خود را دارد، درست مثل بیت‌کوین یا اتریوم. این یعنی Dogecoin یک کوین است. در مقابل، Shiba Inu یک توکن مهمان روی بستر اتریوم است و بلاکچین اختصاصی ندارد. این تفاوت باعث می‌شود دوج کوین نیازمند ماینرها و شبکه مستقل خودش باشد، در حالی که شیبا از امنیت و زیرساخت اتریوم بهره می‌گیرد. همچنین Dogecoin مستقیماً رقیب بیت‌کوین (از نظر نقش پول دیجیتال) محسوب می‌شود ولی Shiba Inu بیشتر در اکوسیستم اتریوم رقیب توکن‌های دیگر است.
• قابل استخراج بودن: Dogecoin مانند بیت‌کوین از الگوریتم اثبات کار استفاده می‌کند، بنابراین کاربران می‌توانند با دستگاه‌های ماینینگ (اغلب به صورت ماینینگ ترکیبی با لایت‌کوین) دوج کوین استخراج کنند. اما Shiba Inu این قابلیت را ندارد؛ تمام توکن‌های شیبا از قبل ایجاد شده‌اند و شما فقط می‌توانید آن‌ها را بخرید یا در فرایندهای مالی مانند استخر نقدینگی، استیک کنید. عدم امکان ماینینگ برای شیبا به این معنی است که صدور سکه جدید در آن‌ به شکل سنتی وجود ندارد (هرچند تیم شیبا بعدها با معرفی Shibarium ممکن است روش‌های دیگری برای پاداش‌دهی در نظر بگیرد).
• تعداد سکه‌ها و تورم/تورم‌زدایی: این یکی از مهم‌ترین تفاوت‌های Doge و SHIB است. دوج کوین تورمی است؛ یعنی هیچ سقف عرضه‌ای ندارد و هر دقیقه ۱۰ هزار دوج جدید وارد گردش می‌شود. این امر می‌تواند در بلندمدت فشار فروش ایجاد کند مگر این‌که تقاضا همواره رشد کند. در مقابل، شیبا اینو سیاست تورم‌زدایی را در پیش گرفته است؛ تعداد بسیار زیادی توکن ابتدا عرضه شد ولی با رویکردهایی مثل سوزاندن دوره‌ای توکن‌ها سعی می‌شود عرضه در گردش کاهش یابد. همان‌طور که اشاره شد، حدود ۴۱٪ از کل توکن‌های شیبا تاکنون سوزانده شده است. بنابراین توسعه‌دهندگان SHIB امیدوارند با کم کردن تدریجی تعداد توکن‌ها، ارزش هر واحد را در آینده بالا ببرند. البته باید توجه داشت که حتی با این توکن‌سوزی‌ها، تعداد شیبا اینو در گردش هنوز خیلی زیاد است و راه درازی برای ایجاد کمیابی دارد.
• موارد استفاده و اکوسیستم: Dogecoin عملاً یک کاربرد اصلی دارد و آن هم استفاده به عنوان ارز دیجیتال برای پرداخت‌های اینترنتی کوچک یا همان نقش پول دیجیتال است. می‌توان گفت Doge می‌خواهد نسخه ساده‌تر و دوستانه‌تری از بیت‌کوین باشد که مردم راحت‌تر خرجش کنند. اما Shiba Inu تلاش کرده یک هویت پیچیده‌تر داشته باشد؛ از راه‌اندازی صرافی غیرمتمرکز ShibaSwap گرفته تا معرفی توکن‌های دیگر (LEASH و BONE) و برنامه برای پلتفرم متاورس و بازی. در واقع تیم شیبا در پی ساخت اکوسیستمی است که در آن توکن SHIB کاربردهای متنوع پیدا کند و فقط یک میم‌کوین صرف نباشد. به عنوان نمونه، شیباSwap به دارندگان شیبا امکان ییلد فارمینگ و کسب درآمد غیرفعال از دارایی‌هایشان را می‌دهد، یا در آینده شاید از توکن BONE برای رای‌دهی در تصمیمات شبکه استفاده شود. Dogecoin تا کنون چنین توسعه‌هایی به خود ندیده و بیشتر به همان شکل ساده اولیه باقی مانده است.
• حمایت افراد مشهور و جامعه کاربری: هر دوی این ارزها جوامع آنلاین بسیار فعالی دارند. اما جنس حمایت‌هایی که دریافت کرده‌اند متفاوت است. Dogecoin از ابتدای پیدایش یک جامعه کاربری بانمک در Reddit داشت که از روی شوخی و سرگرمی آن را حمایت می‌کردند. سپس حضور Elon Musk به عنوان یک چهره الهام‌بخش برای جامعه دوج، تاثیر عظیمی در رشد محبوبیتش داشت. حتی سایر افراد مشهور هم در دوره اوج، درباره دوج کوین صحبت می‌کردند. از طرف دیگر، Shiba Inu بیشتر از دل جامعه کریپتو سر برآورد؛ یعنی توسط تریدرها و سرمایه‌گذارانی که از رشد دوج جا مانده بودند مورد استقبال قرار گرفت. آن‌ها خود را ارتش شیبا نامیدند و در شبکه‌های اجتماعی (توییتر، تلگرام و ...) به تبلیغ و ترغیب دیگران برای خرید SHIB پرداختند. می‌توان گفت شیبا بیشتر یک حرکت اجتماعی سازمان‌دهی‌شده از پایین بود، در حالی که دوج کوین یک جریان وایرال از بالا با کمک سلبریتی‌ها. به هر حال، نتیجه در هر دو مورد ایجاد یک کامونیتی قدرتمند بوده است که نقشی اساسی در ارزشمندسازی این میم‌کوین‌ها دارد.

در کنار تفاوت‌ها، دوج کوین و شیبا اینو شباهت‌هایی نیز دارند. هر دو از نماد سگ شیبا اینو بهره می‌برند که برای برندینگشان نوعی مزیت سرگرم‌کننده است. هر دو بدون ارزش بنیادی خاصی خلق شدند ولی بعدها ارزش بازار چند میلیارد دلاری پیدا کردند که عمدتاً حاصل هیجان و تبلیغات است. همچنین نوسانات شدید قیمتی و دوره‌های پامپ و دامپ برای هر دوی این ارزها رخ داده است؛ به طوری که افرادی سودهای چند هزار درصدی کسب کرده‌اند و عده دیگری گرفتار ضررهای سنگین شده‌اند. به طور کلی، چه Dogecoin و چه Shiba Inu در زمره دارایی‌های بسیار پرریسک قرار می‌گیرند که حرکت قیمتشان بیشتر بر اساس جو روانی بازار است تا عملکرد فنی یا اخبار توسعه.

سرمایه‌گذاری در دوج کوین یا شیبا اینو – کدام بهتر است؟

شاید مهم‌ترین سوالی که یک علاقه‌مند تازه‌وارد می‌پرسد همین باشد: دوج کوین یا شیبا اینو کدام برای سرمایه‌گذاری مناسب‌تر است؟ پاسخ قطعی و یکسانی برای همه وجود ندارد، چون این موضوع بستگی به شرایط بازار و میزان ریسک‌پذیری شما دارد. اما می‌توانیم چند نکته کلیدی را برای تصمیم‌گیری بهتر مطرح کنیم.

1. میزان رشد و بازدهی گذشته: اگر صرفاً به گذشته نگاه کنیم، هر دو میم کوین رشدهای افسانه‌ای داشته‌اند. دوج کوین از یک شوخی بی‌ارزش در سال ۲۰۱۳، طی حدود ۸ سال به جایی رسید که در مقطعی بیش از ۸۰ میلیارد دلار ارزش بازار داشت! شیبا اینو هم در عرض کمتر از دو سال از تولدش (۲۰۲0 تا اواخر ۲۰۲۱) توانست جزو ۱۰ رمزارز برتر شود و به سرمایه‌گذاران اولیه خود سودهای باورنکردنی بدهد (برای مثال، قیمت شیبا از ابتدای ۲۰۲۱ تا اواخر آن سال میلیون‌ها درصد رشد کرد). بنابراین هر دو در دوره‌ای ماشین سودسازی بوده‌اند. اما مهم این است که این رشدهای نجومی تکرار نخواهد شد. به بیان ساده، کسی نمی‌تواند انتظار داشته باشد دوج کوین از اینجا به بعد باز هم هزاران درصد رشد کند، چون اکنون حجم بازار بزرگی دارد و هرچه بزرگ‌تر شوی رشد دشوارتر است. شیبا اینو نیز پس از آن انفجار قیمتی اولیه، اکنون شناخته‌شده است و برای چند برابر شدن قیمتش نیاز به ورود سرمایه بسیار کلانی دارد. پس نقطه ورود شما مهم است؛ کسانی که در کف قیمت (مثلاً قبل از ۲۰۲۱) خریده بودند برنده بزرگ بودند، ولی کسانی که در اوج تب و تاب وارد شدند ممکن است هنوز در ضرر باشند.
2. ریسک و نوسان: هر دو ارز به شدت پرنوسان و ریسکی هستند. با این حال، دوج کوین به دلیل سابقه طولانی‌تر و شناخته‌شده‌تر بودن، شاید اندکی ریسک کمتری نسبت به شیبا داشته باشد. Dogecoin توسط صرافی‌های بیشتری پشتیبانی می‌شود، قدمتش بیشتر است و حمایت شخصیتی مثل ایلان ماسک را پشت خود دارد. در نتیجه ممکن است در سقوط‌های بازار، نسبت به شیبا افت درصدی کمتری کند (چون عده بیشتری به آن ایمان دارند). از سوی دیگر Shiba Inu جدیدتر و اسپکولاتیوتر است؛ به همان نسبت که می‌تواند رشد هیجانی شدیدتری کند، ممکن است ریزش‌های سنگین‌تری را هم تجربه کند. پس اگر بخواهیم مقایسه کنیم، برای فردی که خیلی ریسک‌پذیر نیست Dogecoin گزینه کمی مطمئن‌تری به نظر می‌آید، هرچند که باز هم بسیار ناپایدار است. شیبا بیشتر مناسب کسانی است که سرمایه ماجراجویانه دارند و از نوسانات ۵۰٪ در چند هفته نمی‌ترسند.
3. پتانسیل رشد آینده: اینجا بحث کمی سلیقه‌ای و مبهم می‌شود، اما می‌توان حدس‌هایی زد. دوج کوین اگرچه پروژه خاصی ندارد، ولی یک نام آشنا حتی خارج از جامعه کریپتو است. عده‌ای امیدوارند اگر روزی ایلان ماسک یک شبکه پرداخت یا سیستم استفاده از ارز دیجیتال در شرکت‌هایش (مثلاً در پلتفرم X (توییتر سابق)) راه‌اندازی کند، Dogecoin را به عنوان ارز پیش‌فرض برگزیند. خود ماسک هم گفته که دوج کوین پتانسیل تبدیل شدن به ارز اینترنت برای پرداخت‌های خرد را دارد. اگر چنین سناریویی (که البته صرفاً یک احتمال است) رخ دهد، می‌تواند کاربرد و تقاضای واقعی برای دوج کوین ایجاد کند و قیمتش را بالا ببرد. در مورد شیبا اینو، پتانسیل رشد بیشتر وابسته به پروژه‌های داخلی آن است؛ مثلاً موفقیت شبکه شیباریوم می‌تواند به افزایش کاربرد Shiba Inu کمک کند. همچنین اگر بازار گاوی دیگری در راه باشد، SHIB به دلیل قیمت بسیار کوچک و جو روانی «ثروتمند شدن یک شبه»، دوباره ممکن است سرمایه‌گذاران خرد زیادی را جذب کند. از سوی دیگر، نباید فراموش کرد که هر دوی این ارزها در حال حاضر هم به نسبت بسیاری کوین‌های دیگر ارزش بازار بالایی دارند. این یعنی برای دوبرابر شدن قیمتشان، باید میلیاردها دلار سرمایه جدید واردشان شود. این کار در بازار آرام یا نزولی تقریبا ناممکن است و تنها در یک بازار بسیار مثبت و هیجانی ممکن خواهد بود.
4. مقایسه دیدگاهی: گاهی انتخاب بین دو دارایی، به دیدگاه شخصی سرمایه‌گذار برمی‌گردد. اگر شما معتقدید شوخی و میم‌بودن صرف یک مزیت است و ساده بودن Dogecoin باعث پذیرش بیشتر آن می‌شود، شاید Doge را ترجیح دهید. اما اگر فکر می‌کنید داشتن نقشه راه و اکوسیستم (مثل ShibaSwap و شیباریوم) می‌تواند طول عمر یک میم‌کوین را افزایش دهد، ممکن است Shiba Inu را گزینه بهتری ببینید. همچنین جامعه طرفداری این پروژه‌ها هم می‌تواند تصمیم برخی افراد را شکل دهد؛ بعضی‌ها از رفتار و فرهنگ هواداران دوج کوین بیشتر خوششان می‌آید و برخی هم به شور و هیجان ارتش شیبا جذب می‌شوند. در نهایت، هر دوی این ارزها تا حدی شبیه برندهای متفاوت هستند که هر کدام طرفداران خود را دارند.
5. نتیجه کلی – آیا اصلاً روی میم‌کوین‌ها سرمایه‌گذاری کنیم؟ قبل از انتخاب بین دوج یا شیبا، این سوال اساسی‌تر مطرح می‌شود که آیا پول خود را وارد میم‌کوینی کنیم یا خیر؟ حقیقت این است که سرمایه‌گذاری روی میم‌کوین‌ها ذاتاً بسیار پرریسک است و نباید بخش عمده دارایی خود را به آن اختصاص دهید. این‌ها برخلاف سهام یا حتی بسیاری از ارزهای دیجیتال، جریان درآمدی یا کاربرد منسجم ندارند که ارزش‌شان را پشتیبانی کند. قیمت‌شان می‌تواند صرفاً بر مبنای یک توییت یا ترند TikTok بالا و پایین شود. بنابراین اگر تصمیم دارید روی Dogecoin یا Shiba Inu سرمایه‌گذاری کنید، حتماً این کار را با بخش کوچکی از سرمایه مازاد خود انجام دهید؛ مبلغی که در صورت از دست رفتنش لطمه جدی به وضعیت مالی‌تان نزند. رویکرد منطقی این است که ابتدا سبدی متنوع از دارایی‌های کم‌ریسک‌تر (مثل بیت‌کوین، اتریوم، سهام، طلا و ...) داشته باشید و سپس درصد کوچکی را برای سرمایه‌گذاری‌های هیجانی مانند میم‌کوین‌ها کنار بگذارید.

در یک جمله، پاسخ این‌که "دوج کوین بهتر است یا شیبا اینو؟" این است که هیچ‌کدام از دیگری ذاتاً بهتر نیستند؛ هر دو پروژه‌هایی بسیار پرخطرند که ممکن است سود یا ضرر سنگین به همراه داشته باشند. Dogecoin سابقه و ثبات کمی بیشتری دارد، Shiba Inu جدیدتر و پرنوسان‌تر اما با برنامه‌های توسعه بیشتر. تصمیم نهایی بستگی به میزان تحمل ریسک شما، اعتقاد شما به آینده هر پروژه و استراتژی سرمایه‌گذاری‌تان دارد. حتی برخی افراد ترجیح می‌دهند به جای انتخاب یکی، در هر دو مقدار کمی سرمایه‌گذاری کنند تا شانس رشد هر کدام را از دست ندهند. به یاد داشته باشید که دنیای رمزارزها مملو از عدم قطعیت است؛ بنابراین هیچ توصیه قطعی وجود ندارد و شما باید تحقیقات خود را انجام دهید و با چشمانی باز قدم بردارید.

آینده دوج کوین و شیبا اینو چه خواهد شد؟

یکی از سؤالات پرتکرار در ذهن سرمایه‌گذاران این است که آینده دوج کوین و شیبا اینو چگونه خواهد بود و آیا در بلندمدت می‌توان روی آن‌ها حساب باز کرد؟ پاسخ دقیق این سوال را هیچ‌کس نمی‌داند (و اگر هم ادعا کند می‌داند، قابل اعتماد نیست!) اما می‌توانیم سناریوهای احتمالی را بررسی کنیم.

برای Dogecoin، آینده تا حد زیادی وابسته به این است که آیا می‌تواند از یک میم‌کوین شوخی به یک ارز دیجیتال با پذیرش گسترده تبدیل شود یا خیر. خوش‌بین‌ها معتقدند اگر تلاش‌هایی مثل یکپارچه شدن Dogecoin با سیستم پرداخت شبکه‌های اجتماعی (مثلاً توییتر) عملی شود، دوج کوین می‌تواند به ارز اینترنتی محبوبی بدل گردد که مردم برای پرداخت‌های کوچک روزمره از آن استفاده کنند. چنین اتفاقی مسلماً تاثیر بسیار مثبتی بر ارزش Doge خواهد داشت. از طرف دیگر، اگر هایپ ایجاد شده پیرامون دوج کوین فروکش کند و توسعه خاصی هم روی آن انجام نشود، ممکن است قیمت آن در درازمدت به آرامی افت کند و جایگاهش را در بازار از دست بدهد. مساله عرضه نامحدود هم یک فشار بلندمدت است؛ چون هر سال مقدار زیادی Doge جدید وارد بازار می‌شود، تقاضا باید متناسب با آن رشد کند تا قیمت ثابت بماند یا بالا برود. بنابراین آینده Dogecoin شاید اینطور رقم بخورد که یا با یک استفاده بزرگ وارد جریان اصلی شود، یا به تدریج به حاشیه بازار رانده شود. نکته امیدوارکننده برای دارندگان دوج این است که جامعه کاربری آن سال‌هاست پایدار مانده و علاقه ایلان ماسک هم به نظر نمی‌رسد به این زودی از بین برود.

در مورد Shiba Inu، آینده این پروژه بیشتر در دستان تیم توسعه و کامیونیتی آن است. شیبا اگر بتواند اکوسیستم Shibarium را به خوبی راه‌اندازی کند و پروژه‌های جانبی موفقی داشته باشد، ممکن است به چیزی فراتر از یک میم‌کوین تبدیل شود؛ مثلاً به یک پلتفرم دیفای که توکن شیبا در آن کاربرد پیدا می‌کند. در آن صورت تقاضای واقعی برای SHIB ایجاد خواهد شد و می‌تواند به حفظ ارزش آن کمک کند. همچنین ادامه روند توکن‌سوزی‌ها می‌تواند عرضه را کاهش داده و زمینه رشد قیمت در درازمدت را بهبود ببخشد (هر چند انتظار نداشته باشید که با سوزاندن، قیمت شیبا ناگهان ۱۰۰ برابر شود؛ این فرآیندی بسیار تدریجی خواهد بود). از منظر پذیرش عمومی، شیبا اینو تاکنون توانسته در اکثر صرافی‌های بزرگ لیست شود و این دستاورد کوچکی نیست. با این حال، منتقدان می‌گویند شیبا در نهایت ممکن است به سرنوشت صدها میم‌کوین و شت‌کوین دیگر دچار شود که پس از مدتی فراموش شدند. اگر بازار دوباره وارد زمستان کریپتویی طولانی شود، پروژه‌هایی که صرفاً بر اساس hype بودند ممکن است دیگر مورد توجه قرار نگیرند. ارتش شیبا باید امیدوار باشد که قبل از رخ دادن چنین اتفاقی، شیبا Inu بتواند جای پای محکمی برای خود دست و پا کند.

در مجموع، آینده هر دو رمزارز در هاله‌ای از ابهام است و ریسک بسیار بالایی دارد. سناریوهای مثبت و منفی متعددی قابل تصور است. برخی تحلیلگران خوش‌بین حتی اهداف قیمتی جاه‌طلبانه‌ای مثل ۱ دلار برای Dogecoin یا ۰٫۰۰۱ دلار برای Shiba Inu مطرح می‌کنند، در حالی که بدبین‌ها ارزش نهایی هر دوی این‌ها را صفر می‌دانند. واقعیت احتمالا جایی در این میان است. مهم‌ترین عوامل موثر بر آینده دوج و شیبا عبارت‌اند از: وضعیت کلی بازار کریپتو (گاوی یا خرسی بودن)، میزان فعالیت و رشد جوامع کاربری‌شان، اخبار توسعه یا پذیرش (مثبت یا منفی)، و رقبای جدید (مثلا ظهور میم کوین‌های تازه مثل PEPE می‌تواند توجه را منحرف کند). اگر علاقه به سرمایه‌گذاری بلندمدت در این دو دارید، حتما اخبار مربوط به آن‌ها را دنبال کنید و نسبت به تحولات حساس باشید.

در پایان باید تاکید کنیم که هیچ تضمینی برای آینده میم‌کوین‌ها وجود ندارد. سرنوشت آن‌ها می‌تواند درخشان یا فاجعه‌بار باشد. بنابراین همیشه جوانب احتیاط را رعایت کنید و تصمیمات خود را بر مبنای تحقیقات کامل و مشورت با افراد آگاه بگیرید.

نحوه خرید و فروش دوج کوین و شیبا اینو در ایران

فرض کنیم با در نظر گرفتن همه مطالب بالا، تصمیم گرفته‌اید مقدار اندکی از سرمایه خود را روی Dogecoin یا Shiba Inu امتحان کنید. سوال این است که چگونه این ارزهای دیجیتال را در ایران بخریم و بفروشیم؟ خوشبختانه امروزه هم دوج کوین و هم شیبا اینو روی اکثر صرافی‌های ارز دیجیتال (چه خارجی و چه داخلی) فهرست شده‌اند و خرید و فروش آن‌ها نسبتاً آسان است. در این بخش یک راهنمای گام‌به‌گام ساده برای شروع ارائه می‌دهیم:

1. انتخاب صرافی (پلتفرم معاملاتی): اولین قدم، انتخاب یک صرافی ارز دیجیتال معتبر است که از معاملات Doge و SHIB پشتیبانی کند. اگر در ایران هستید و می‌خواهید با ریال خرید کنید، پیشنهاد می‌شود از یک صرافی ایرانی مطمئن استفاده کنید تا دردسرهای تبدیل پول کمتر شود. برای مثال، صرافی‌های معتبری نظیر نوبیتکس، والکس، تبدیل و ... امکان معامله دوج کوین و شیبا را فراهم کرده‌اند. در اینجا ما صرافی نوبیتکس را به عنوان نمونه در نظر می‌گیریم چون یکی از بزرگ‌ترین پلتفرم‌های ایرانی است و رابط کاربری ساده‌ای دارد.
2. ثبت‌نام و احراز هویت: پس از انتخاب صرافی، باید در آن ثبت‌نام کنید. این کار معمولا با وارد کردن شماره موبایل یا ایمیل آغاز می‌شود و سپس نیاز به تعیین رمزعبور دارید. بعد از ایجاد حساب، طبق مقررات ایران شما باید فرآیند احراز هویت را طی کنید. صرافی از شما مدارکی مثل کارت ملی، کارت بانکی و عکس سلفی درخواست می‌کند تا مطمئن شود هویت حقیقی دارید. این کار برای امنیت معاملات و جلوگیری از سوءاستفاده الزامی است. نگران نباشید؛ در صرافی‌های معتبر فرآیند احراز هویت راهنمای گام‌به‌گام دارد و معمولا ظرف یک روز کاری تایید می‌شود.
3. شارژ حساب ریالی: پس از تایید هویت، اکنون می‌توانید حساب کاربری خود را با ریال شارژ کنید. در نوبیتکس (و اغلب صرافی‌های داخلی)، شما یک کیف پول ریالی دارید که از طریق کارت بانکی می‌توانید به آن پول واریز کنید. کافی است به قسمت واریز ریالی بروید، شماره کارت بانکی و مبلغ مورد نظر را وارد کنید و از طریق درگاه پرداخت اینترنتی مبلغ را منتقل کنید. به این ترتیب کیف پول ریالی شما پر می‌شود و آماده خرید خواهید بود.
4. خرید دوج کوین یا شیبا: حالا نوبت به خرید ارز دیجیتال می‌رسد. در بخش بازارهای صرافی، بازار دوج کوین/ریال یا شیبا/ریال را پیدا کنید. معمولاً یک کادر خرید وجود دارد که باید مقدار یا مبلغ را وارد کنید. مثلا اگر می‌خواهید ۱۰۰۰۰۰۰ تومان Dogecoin بخرید، مبلغ را وارد کرده و سیستم به شما نشان می‌دهد با قیمت فعلی حدوداً چند دوج کوین می‌شود. سپس سفارش خرید را ثبت می‌کنید. در بازارهای آنلاین، برای تکمیل خرید شما باید فروشنده متناظری باشد؛ خوشبختانه در صرافی‌های بزرگ معمولاً نقدشوندگی خوب است و سفارش شما سریع پر می‌شود. پس از انجام معامله، موجودی دوج کوین یا شیبا به کیف پول دیجیتال شما در صرافی اضافه می‌شود. به همین سادگی شما مالک میم‌کوین مورد نظر شده‌اید!
5. نگهداری یا انتقال به کیف پول: بعد از خرید، دارایی دیجیتال شما می‌تواند در کیف پول صرافی باقی بماند یا آن را به کیف پول شخصی خود منتقل کنید. اگر قصد ترید (معامله مکرر) دارید، نگه داشتن در صرافی برای فروش سریع‌تر شاید راحت باشد؛ اما اگر می‌خواهید هولد بلندمدت کنید، بهتر است امنیت را بالاتر ببرید. شما می‌توانید یک کیف پول امن مانند تراست والت یا متامسک (برای شیبا که ERC-20 است) نصب کنید و ارزهای خود را به آدرس آن کیف پول برداشت کنید. به این ترتیب کنترل دارایی در دست خودتان است و ریسک‌های صرافی (مثل هک یا مسدودیت حساب) شما را تهدید نمی‌کند. فقط حتماً در حفظ کلیدهای خصوصی یا عبارت بازیابی کیف پول شخصی‌تان کوشا باشید، چون اگر آن‌ها را گم کنید دارایی‌تان برای همیشه از دست می‌رود.
6. فروش دوج کوین یا شیبا: پروسه فروش دقیقاً معکوس خرید است. هر زمان تصمیم گرفتید بفروشید، کافی است وارد بازار Doge/IRR یا SHIB/IRR شوید و این بار یک سفارش فروش به میزان دلخواه ثبت کنید. پس از انجام معامله، معادل ریالی آن به کیف پول ریالی شما اضافه می‌شود و می‌توانید از طریق بخش برداشت، وجه را به کارت بانکی خود انتقال دهید. در هنگام فروش هم دقت کنید که کارمزد معامله و کارمزد برداشت ریالی یا رمزارز وجود دارد (هر چند معمولاً مبلغ زیادی نیست، ولی بهتر است از قبل اطلاع داشته باشید).

اگر مایل باشید، به جای صرافی ایرانی می‌توانید از صرافی‌های خارجی مطرح مانند بایننس یا کوین‌بیس نیز برای معامله این ارزها استفاده کنید. اما به دلیل وجود تحریم‌ها، کار با صرافی‌های خارجی برای کاربران ایران ریسک مسدود شدن دارایی را دارد (مگر با روش‌های دور زدن تحریم که باز هم خالی از خطر نیست). بنابراین پیشنهاد می‌شود برای خرید و فروش Dogecoin و Shiba Inu از صرافی‌های ایرانی بهره بگیرید که هم پشتیبانی ریالی دارند و هم سازگاری با نیازهای کاربران داخل کشور.

در مجموع، خرید و فروش دوج کوین و شیبا اینو تفاوتی با سایر ارزهای دیجیتال ندارد و اگر قبلاً بیت‌کوین یا اتریوم خریده باشید، روال مشابهی طی خواهد شد. فقط کافی است از منبع معتبری اقدام کنید و نکات امنیتی را رعایت نمایید. به عنوان مثال، حتماً از احراز هویت دوعاملی (Google Authenticator یا پیامک) برای حساب صرافی خود استفاده کنید، رمز عبور قوی بگذارید، و دارایی‌های عمده را در کیف پول شخصی نگه دارید. با رعایت این موارد، می‌توانید با خیالی آسوده‌تر به معامله میم‌کوین‌ها بپردازید.

نتیجه‌گیری

دوج کوین و شیبا اینو دو نمونه جذاب و بحث‌برانگیز از دنیای میم‌کوین‌ها هستند که نشان دادند در عصر ارتباطات اینترنتی، حتی یک شوخی ساده هم می‌تواند به دارایی میلیارد دلاری تبدیل شود. در این مقاله دیدیم که دوج کوین یا شیبا اینو لزوماً نسبت به هم برتری مطلقی ندارند و هر کدام ویژگی‌های خاص خود را دارند. Dogecoin پیشکسوت میم‌کوین‌ها است؛ سکه‌ای که از دل یک طنز بیرون آمد ولی سال‌ها بعد به کمک جامعه وفادار و شخصیتی مثل ایلان ماسک به اوج شهرت رسید. از سوی دیگر Shiba Inu تلاش کرد موج دوج کوین را ادامه دهد و با چاشنی خلاقیت (و البته عرضه بسیار بالا)، سرمایه‌گذاران با رویای ثروتمند شدن را به سمت خود کشید. هر دو دارایی در برهه‌ای سودهای شگفت‌انگیز دادند و بسیاری را وسوسه کردند.

اما روی دیگر سکه این است که ریسک Doge و SHIB به همان اندازه شگفت‌انگیز بودن رشدشان، بالا است. نداشتن پشتوانه قوی، وابستگی به احساسات زودگذر بازار و تمرکز بخش زیادی از توکن‌ها در دست عده‌ای محدود (نهنگ‌ها)، از عواملی است که سرمایه‌گذاری در میم‌کوین‌ها را خطرناک می‌کند. اگر یک چیز از مقایسه دوج کوین و شیبا اینو یاد بگیریم، این است که هیچ سرمایه‌گذاری‌ای آسان و بدون ریسک نیست. حتی وقتی حرف از سرگرمی و میم باشد، پای پول واقعی که وسط بیاید باید با احتیاط عمل کرد.

برای جمع‌بندی می‌توان گفت اگر قصد ورود به این عرصه را دارید، حتماً ابتدا دانش خود را افزایش دهید. وضعیت هر پروژه را تحلیل کنید (هرچند تحلیل در مورد میم‌کوین‌ها بیشتر شامل بررسی جامعه و ترندهاست تا فاکتورهای بنیادی). همچنین مراقب باشید فریب تبلیغات اغراق‌آمیز در شبکه‌های اجتماعی را نخورید؛ سودهای چند هزار درصدی گذشته، تضمینی برای آینده نیستند. با دید باز انتخاب کنید و فقط پولی را وارد چنین بازارهایی کنید که آماده از دست دادنش هستید.

از سوی دیگر، اگر علاقه‌مندید با سرمایه اندک و جنبه سرگرمی بخشی از این جو باشید، مشکلی نیست؛ دوج کوین و شیبا اینو می‌توانند گزینه‌های مفرحی برای دنبال کردن باشند. بسیاری از افراد با همین میم‌کوین‌ها وارد دنیای ارز دیجیتال شدند و کم‌کم مفاهیم عمیق‌تر را یاد گرفتند. مهم این است که رویکرد منطقی و مدیریت ریسک را فراموش نکنید.

در پایان امیدواریم این مقاله به شما دید متوازن و مفیدی درباره مقایسه Dogecoin و Shiba Inu داده باشد. فراموش نکنید که دنیای سرمایه‌گذاری یک سفر یادگیری همیشگی است. موفقیت زمانی از راه می‌رسد که همراه با امید و ریسک‌پذیری، دانش و احتیاط را نیز به کار گیرید. اگر به حوزه ارزهای دیجیتال علاقه دارید، پیشنهاد می‌کنیم حتماً آموزش‌های لازم را ببینید و از منابع معتبر بهره ببرید. برای شروع می‌توانید از مطالب آموزشی رایگان یا دوره‌های تخصصی استفاده کنید تا قدم‌های محکم‌تری در این مسیر بردارید. به دنیای هیجان‌انگیز کریپتو خوش آمدید و به یاد داشته باشید: همیشه با آگاهی شروع کنید و با احتیاط ادامه بدهید!

سوالات پرتکرار (FAQ)