اتریوم چیست؟ معرفی ارز دیجیتال اتریوم

اتریوم (Ethereum) چیست؟ ارز دیجیتال Ethereum چگونه کار می‌کند؟ هدف ارز دیجیتال اتریوم چیست؟ قرارداد هوشمند (smart contract) چیست؟ امروز با یکی از جذاب‌ترین و خارق‌العاده‌ترین ارز‌های بازار رمزارز‌ها آشنا می‌شویم.

ارزهای دیجیتال هر روز چیز جدیدی به دنیا ارائه می‌دهند و از این‌رو دنیای بی‌انتهایی هستند. یکی از ارزهای دیجیتالی که در این بازار خیلی مشهور شد کوین اتریوم بود که در بلندمدت بعضا به‌عنوان رقیب بیت‌کوین نیز شناخته می‌شود.

تاریخچه اتریوم

اتریوم (Ethereum) بعد از بیت‌کوین به‌عنوان دومین رمزارز بزرگ در دنیا شناخته می‌شود که طرفداران بسیار زیادی نیز دارد. ایده این پروژه در سال 2013  توسط فردی به‌نام "ویتالیک بوترین" طی یک مقاله (white paper) به دنیای ارزهای دیجیتال معرفی شد. ویتالیک معتقد بود که بیت‌کوین دارای نقطه ضعف‌هایی است که باید برطرف شود. در نهایت او در ژانویه 2014 به‌همراه چند توسعه‌دهنده دیگر ایده خود را تکمیل کرد و در ماه آگوست همان سال، به‌صورت پیش‌فروش (ICO) این ارز دیجیتال را به دنیای ارزهای دیجیتال وارد کرد.

اولین نسخه Ethereum در جولای 2015 با نام Frontier عرضه شد. در سال‌های بعد از عرضه تاکنون چندین به‌روزرسانی جهت بهینه کردن شبکه بلاک‌چین Ethereum انجام شده است.

اتریوم (Ethereum) چیست؟

دنیایی را فرض کنید که در آن مردم به‌صورت مستقیم، بدون هیچ واسطه‌ای و بدون نیاز به اعتماد به یکدیگر، به مبادله، عقد قرارداد و ارائه خدمات می‌پردازند. اتریوم اولین ارز دیجیتالی بود که با رویای ساختن چنین دنیایی پا به عرصه ارزهای دیجیتال گذاشت.

به‌عبارت دیگر این رمز ارز یک شبکه همتا به همتا (غیرمتمرکز) مبتنی بر فناوری بلاکچین است، که توسعه‌دهندگان را قادر می‌سازد تا برنامه‌های غیرمتمرکز خود را بر روی بلاکچین آن پیاده‌سازی کنند. Ethereum و تمام برنامه‌های اجرا شده روی آن به‌صورت مستقل عمل کرده و هیچ‌کدام تحت نظارت هیچ سازمان و یا ارگان و نهادی نخواهد بود (شبکه به‌صورت غیرمتمرکز و اتوماتیک قراردادها را کنترل می‌کند).

مثال: فرض کنید قرار است من و شما بخواهیم بدون این‌که همدیگر را دیده یا شناخته باشیم، معامله‌ای را باهم انجام دهیم. در این بین نه من به شما اعتماد دارم و نه شما به من. بنابراین و برای این‌که هم معامله‌مان انجام شود و هم نیازی به عامل واسطه‌ای در معامله نباشد، می‌توانیم از ویژگی قراردادهای هوشمند Ethereum استفاده کنیم. به این ترتیب که قراردادی روی بلاکچین تنظیم می‌شود که در ازای تحویل فلان کالا مقداری پول از شما دریافت شود. در این بین شما پول خود را در بلاکچین Ethereum پرداخت می‌کنید و پس از این‌که کالا را تحویل گرفتید، برداشت مبلغ برای خریدار آزاد می‌شود و پول به‌صورت اتوماتیک به حساب من واریز می‌شود. به‌این ترتیب بدون این‌که نیازی به اعتماد بین دوطرف باشد و همچنین بدون هیچ واسطه‌ای معامله ما در امن‌ترین حالت ممکن انجام می‌گیرد.

تفاوت بلاکچین بیت‌کوین و اتریوم

بیت‌کوین و اتریوم علی‌رقم شباهت‌های زیادی که دارند، تفاوت‌هایی نیز دارند که باعث متمایز شدن شبکه اتریوم و کارایی آن نسبت به بیت‌کوین می‌شود:

• اولین تفاوت و مهم‌ترین آن کارایی بلاکچین آن‌ها است. درواقع بلاکچین بیت‌کوین برای یک سیستم پرداخت الکترونیک و غیرمتمرکز بنا شده است. اما Ethereum ضمن داشتن این قابلیت، برای پیاده‌سازی برنامه‌های غیرمتمرکز روی آن طراحی شده است. به‌عبارت دیگر از بیت‌کوین فقط برای انتقال ارزش (جایگزین پول) استفاده می‌شود ولی در اتریوم علاوه بر انتقال ارزش، برای ایجاد قراردادهای هوشمند نیز استفاده می‌شود. این عامل باعث ایجاد ارزش افزوده در پروژه اتریوم می‌شود.
• بلاکچین Ethereum، همانند بیت‌کوین از الگوریتم Proof Of Work یا گواه اثبات کار (POW) استفاده می‌کند. اما قرار است در آپدیت جدیدی به‌نام اتریوم 2.0، این الگوریتم را به Proof Of Stake گواه اثبات سهام (POS) تغییر دهد. این امر باعث افزایش سرعت شبکه اتریوم نیز خواهد شد.
• همان‌طور که می‌دانیم تعداد بیت‌کوین‌های دنیا به 21 میلیون محدود است؛ اما در Ethereum به‌خاطر خاصیت قراردادهای هوشمند و این‌که هر روز پروژه‌های بیشتری بر بستر بلاکچین اتریوم ایجاد می‌شوند، هنوز سقفی تعیین نشده است (بدون محدودیت تعداد است).
• تایم بلاک Ethereumحدود 14 ثانیه است که در مقابل تایم بلاک 10 دقیقه‌ای بیت‌کوین، باعث می‌شود تا این ارز دیجیتال سرعت انجام تراکنش‌های به مراتب سریع‌تر از بیت‌کوین را تجربه کند و همچنین کارمزد کمتری نسبت به بیت‌کوین داشته باشد.
• تفاوت دیگری که دارند در زبان برنامه‌نویسی است. اتریوم از زبان برنامه‌نویسی "سالیدیتی" (Solidity) استفاده می‌کند که یک زبان برنامه نویسی ابداعی توسط خود ویتالیک است. البته بسیاری از کارشناسان معتقدند که اگر به‌جای آن از زبان جاوا اسکریپت (Java) استفاده می‌شد، بازخوردهای به‌مراتب بهتری را دریافت می‌کرد.

کارایی اتریوم

به‌طور کلی کارایی Ethereum، در بلاکچین آن و خاصیت قراردادهای هوشمندش است. Ethereum با عرضه خود در بازار ارزهای دیجیتال درهای زیادی را به‌سوی آینده باز کرده است. بعد از به‌وجود آمدن بیت‌کوین، توسعه‌دهندگان زیادی قصد داشتند با ایده‌های خود، رمزارز جدیدی ایجاد کنند؛ اما برای این‌کار باید بلاکچین مخصوص به‌خود را ایجاد می‌کردند که کاری پر هزینه بود. با به‌وجود آمدن Ethereum و قابلیت ایجاد پروژه‌های غیرمتمرکز بر روی شبکه بلاکچین اتریوم، دیگر این امر امکان‌پذیر شد تا هر توسعه‌دهنده‌ای بتواند ایده خود را با استفاده از بلاکچین اتریوم و بدون نیاز به ایجاد بلاکچین تخصصی اجرا و به دنیا عرضه کند.

همین امر باعث شد تا تعداد زیادی پروژه در حوزه ارزهای دیجیتال که هرکدام کارایی‌های مختلفی نیز داشتند، روی بلاکچین Ethereum ایجاد شود. به پروژه‌هایی که روی شبکه بلاکچین یک کوین دیگر شکل می‌گیرند، اصطلاحا توکن (Token) می‌گویند. فرق اصلی توکن با کوین‌ها نداشتن شبکه بلاکچین مستقل است.

درحال حاضر Ethereum بیش از 1000 توکن در حوزه ارزهای دیجیتال را روی شبکه بلاکچین خود به‌صورت فعال دارد. بسیاری از توکن‌های Ethereum بعد از توسعه و جذب سرمایه لازم، بلاکچین مخصوص خود را تولید کرده و از توکن به یک کوین مستقل تبدیل شده‌اند.

اکنون کوین‌های زیادی قابلیت ایجاد پروژه‌های غیرمتمرکز را برروی بلاکچین‌های خود ارائه می‌دهند که با Ethereum در رقابت هستند. اما اتریوم همچنان به‌عنوان پیشتاز در این امر به‌شمار می‌آید.

تاریخچه قیمت Ethereum

Ethereum با نماد (ETH) در اگوست سال 2015 وارد بازار شد که در حدود 0.7 دلار (70 سنت) قیمت داشت. این ارز دیجیتال پس از یکسال حضور در بازار به قیمت 10 دلار رسید. همچنین این ارز دیجیتال در زمان اوج قیمت‌های 2017 توانست به رکورد 1300 دلار نیز برسد. این نشان می‌دهد که Ethereum از ابتدای عرضه و ورود به بازار ارزهای دیجیتال تا سال 2017 توانسته سودی بیش از 185000% (یکصدو هشتاد و پنج هزار درصد) را محقق کند. البته بعد از اوج قیمت‌های سال 2017، قیمت اتریوم تا اواخر دسامبر سال 2018 به کمترین میزان خود یعنی 84 دلار رسید. این میزان صعود و نزول‌ها شاید به‌نظر زیاد بیاید، اما دلیل آن تنها عمق کم بازار ارزهای دیجیتال، نسبت به سایر بازارهای مالی دنیا است.

نکته‌ای که می‌توانم در این‌جا به آن اشاره کنم این است که از زمان اوج قیمت Ethereum در سال 2017، حجم معاملات آن به‌طور میانگین حدود سه میلیارد دلار بود. اما اکنون و با وجود ریزش‌های قیمتی سنگین، متوسط حجم معاملات اتریوم در سه‌ماهه 2020 به عددی بالای 20 میلیارد دلار رسیده است. این امر نشان‌دهنده آن است که بازار معاملات اتریوم حتی در مدت زمان ریزش‌های قیمتی زیاد طی سال‌های 2018 تا 2020 نیز رو‌به رشد بوده است.

Ethereum یک کوین کاملا کاربردی و موفق در حوزه بازار ارزهای دیجیتال بوده است. هرچه میزان کاربرد و پذیرش این رمزارز در دنیا بیشتر شود، قیمت آن نیز در آینده افزایش خواهد داشت. آپدیت جدید تریوم نیز معروف به سرنیتی (Serenity) می‌تواند یکی از عواملی باشد که در آینده قیمت اتریوم تاثیر زیادی بگذارد.

آپدیت اتریوم 2.0

آخرین تغییراتی بر شبکه اتریوم قراراست رخ دهد، تحت عنوان فورک سرنیتی (Serenity) یا اتریوم نسخه 2.0 قرار است به بازار معرفی شود. اتریوم 2.0 نسخه کاملا متفاوتی با نسخه فعلی خواهد بود. در کنار قابلیت مقیاس‌پذیری و امنیت شبکه اتریوم که از امکاناتی مثل شاردینگ (Sharding) برای ایجاد تراکنش‌های سریع و ارزان و ای‌وازم (eWASM) برای بهبود ماشین مجازی اتریوم استفاده می‌شود، نکته دیگری که در اتریوم‌2.0 قابل توجه است، طرح استیکینگ (Staking) و تبدیل الگوریتم آن به گواه اثبات سهام (POS) است. طرح استیک اتریوم قابلیت کسب درآمد از اعتبارسنجی تراکنش‌ها را فراهم می‌کند.

با این حال، این بروزرسانی می‌تواند خطرت زیادی را نیز به‌همراه داشته باشد. هنوز یادمان هست که پروژه تغییر الگوریتم Ethereum به گواه اثبات سهام (POS) در سال‌های گذشته چندبار با شکست مواجه شده که یکی از نمونه‌های این تغییرات ناموفق، به‌وجود آمدن اتریوم کلاسیک بود. در ادامه به برخی از مزایا و معایب اتریوم 2.0 می‌پردازیم

مزایا

پروژه اتریوم 2.0 درصورت موفقیت می‌تواند تاثیر جهنده و مثبتی بر قیمت و حجم معاملات اتریوم داشته باشد.

• استیکینگ Ethereum یکی از نکات جالب و قابل توجهی است که بسیاری از علاقه‌مندان به ارزهای دیجیتال را مجذوب خود خواهد کرد. و پیشبینی می‌شود که حجم زیادی از اتریوم‌ها برای استیک و دریافت سود سالانه ذخیره شوند.
• همان‌طور که توضیح دادیم اجرای طرح شاردینگ (Sharding) می‌تواند ضمن افزایش سرعت تراکنش‌های شبکه اتریوم، باعث کاهش هزینه انتقال نیز بشود. لازم به‌ذکر است که در انتهای سه‌ماهه اول سال 2020، کارمزد انتقال اتریوم به بالاترین حد تاریخی خود رسید است.

معایب

انتقال شبکه Ethereumبه الگوریتم POS می‌تواند خطرات زیادی را برای کاربران به‌همراه داشته باشد. یکی از خطرات قابل توجه در خصوص کسانی است که می‌خواهند استیک کنند. این اشخاص نیاز دارند که اتریوم‌های خود را جهت ورود به پروسه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ی اعتبار سنجی تراکنش‌ها، فریز کنند.

انجام عملیات استیک، باعث می‌شود تا به شرکت‌کنندگان پاداش داده و امنیت شبکه نیز بهبود یابد. با این‌حال در اینجا یک خطر پنهان وجود دارد، زیرا ممکن است یک کاربر نتواند پروسه استیک را بطور کامل درک کند. عدم درک و پیچیدگی در این مدل می‌تواند منجر به مشکلاتی از جمله سرقت یا از بین رفتن کلیدهای خصوصی و انجام اقدامات نادرست هنگام انتقال دارایی‌ها شود.

یکی‌دیگر از این خطرات مربوط به انجام تراکنش بین شبکه اتریوم 1.0 و اتریوم‌2.0 برای استیک کردن دارایی‌ها است. در‌حالی که یک مکانیسم ساده و ایمن برای انتقال اتریوم به بلاکچین جدید موجود است، این انتقال یک طرفه می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند خطر قفل شدن دارایی را در پی داشته باشد؛ زیرا هیچ راهی جهت پس گرفتن پول وجود ندارد.

به‌عبارت دیگر شرکت‌کنندگان ممکن است که 50٪ از پول خود را پس از انتقال از دست بدهند. ویتالیک بوترین در پاسخ به این ادعا گفته: «با فرض این‌که استیکرها بر روی تراکنش‌های موفق اعتبارسنجی کنند، استیکرهای اولیه بازگشت پولی متناسب با اندازه ریسکشان دریافت می‌کنند.»

عامل دیگر، فشار فروش اتریوم‌های استیک شده برای فروش است. در این رابطه کوین‌های مختلفی را در بازار مشاهده می‌کنیم که برای کاهش تاثیر میزان فروش کوین‌های استیک شده بر روی قیمت کوین، مقدار پاداش را از طریق کوین دیگری پرداخت می‌کنند. به‌هرحال اگر بین هولد کردن برای استیک و فروش سود استیکینگ، رابطه تعادلی ایجاد نشود می‌تواند روی قیمت اتریوم نیز اثر منفی گذاشته شود.

کاهش ماینینگ اتریوم نیز یکی‌دیگر از خطراتی است که می‌تواند شبکه را تهدید کند. زیرا بعد از آپدیت اتریوم 2.0، رویکرد مربوط به استخراج اتریوم نیز تغییر خواهد کرد و به‌همین دلیل بسیاری از ماینرها ماینینگ اتریوم را ترک خواهند کرد.

باتوجه به این‌که Ethereum یکی از محبوب‌ترین کوین‌ها جهت استخراج خانگی محسوب می‌شود، باید ببینیم که آیا استخراج کنندگان در آینده نیز حاضر هستند که به با خاموش کردن دستگاه‌های خود شروع به استیک کردن اتریوم کنند و یا ترجیح می‌دهند که به‌جای استیک، دستگاه‌های خود را برای استخراج کوین‌های دیگر استفاده کنند.

اتر (ETH) چیست؟

اتر(ETH) رمز ارز اختصاصی Ethereum است. از آن برای پرداخت پاداش به ماینر‌ها استفاده می‌شود. باتوجه به این موضوع که هیچ کس بدون پاداش کاری را انجام نمی‌دهد، Ethereum نیز برای ماینرها پاداش در نظر گرفته است. این پاداش با ارز اتر پرداخت می‌شود. این ارز همانند دیگر ارز‌ها در صرافی قابل خرید و فروش است. همچنین از اتر می‌توانید برای انجام تراکنش‌های مالی نیز استفاده کنید.

اما به دلیل شلوغ بودن شبکه Ethereum این کار مقرون‌به‌ صرفه نیست. زیرا شلوغی یک شبکه بلاک‌چین، باعث کند شدن تراکنش‌ها و کارمز‌های بیش‌ از اندازه می‌شود. مثلا گاهی برای انتقال 100 تتر در شبکه Ethereum، می‌بایست 20 دلار کارمزد پرداخت کنید. در‌حالی که اگر همین مقدار اتر را در شبکه ترون انتقال دهید چیزی کمتر از یک دلار کارمزد پرداخت خواهید کرد.

کیف پول‌های Ethereum

خوشبختانه کیف پول‌های زیادی در بازار هستند که از Ethereum پشتیبانی می‌کنند. توصیه می‌شود به دلیل امنیت پایین کیف پول‌های تحت‌وب، از کیف پول‌های نرم‌افزاری و کیف پول‌های سخت‌افزاری استفاده کنید.

در ادامه جدولی از بهترین‌ کیف پول‌های بازار را برای نگهداری این رمز ارز برایتان قرار دادم که هم شامل کیف‌پول‌های سخت‌افزاری و هم شامل کیف‌پول‌های نرم‌افزاری می‌شود.

سخن آخر 

Ethereum به‌عنوان یکی از قدیمی‌ترین رمزارزهای دنیای ارزهای دیجیتال همواره طرفدارهای خاص خود را داشته است. براساس نظر برخی از کارشناسان، درصورت موفقیت‌آمیز بودن آپدیت سرنیتی، اتریوم 2.0 می‌تواند نسخه قابل رقابتی در برابر بیت‌کوین باشد.

حجم مناسب معاملات Ethereum، معتبر بودن و پشتیبانی در اکثر کیف پول‌های امن و همچنین قابلیت معامله در تمامی اکسچنج‌های حال حاضر، یکی از نقاط قوت این ارز دیجیتال محسوب می‌شود که برای سرمایه‌گذاری بلندمدت، این رمزارز را به گزینه وسوسه انگیزی تبدیل می‌کند. اگر این ارز دیجیتال را برای سرمایه‌گذاری بلندمدت خریداری می‌کنید، حتما پس از خرید آن را به کیف پول‌های امن انتقال دهید و یا با کارشناسان این حوزه مشورت کنید.