سهام تدافعی یا دفاعی (Defensive Stock) چیست؟ آیا با ویژگیهای سهام تدافعی در بازار بورس آشنا هستید؟ همه ما میدانیم که بازارها همیشه یک روند صعودی را طی نمیکنند. در برخی از دورههای زمانی شاهد اوج گرفتن بازار هستیم و در برخی دیگر شاهد نزول قیمت سهام شرکتها.
معمولا در بازارهای صعودی یا همان گاوی، انتخاب سهم برای سرمایه گذاری به دشواری انتخاب سهم در بازار نزولی نیست. در زمان نزول بازار باید دنبال سهام شرکتهایی باشیم که همبستگی کمتری با شاخص کل بازار دارند. برای همین سرمایهگذاری در سهمهای تدافعی میتواند انتخاب مناسبی باشد.
منظور از سهام دفاعی یا تدافعی چیست؟
سهام تدافعی، سهامی است که به دلیل وجود تقاضای ثابت برای آن در تمامی شرایط بازار، رشد نسبتا پایداری دارد و سود ثابتی به سهامداران ارائه میدهد.
در واقع به سهام شرکتهایی که نیازهای اساسی افراد را تامین میکنند و همواره در شرایط مختلف اقتصادی (رکود، قحطی و...) تقاضا برای خرید محصولات آنها وجود دارد، سهام تدافعی گفته میشود.
مقالات پیشنهادی : شاخص ترس و طمع چیست؟
از آنجایی که سهام این شرکتها همبستگی کمی با شاخص کل بازار دارد، بنابراین در بازارهای بهشدت صعودی، رشد کمتری نسبت به سایر شرکتها دارند. این موضوع در بازارهای نزولی هم صادق است. شرکتهای تدافعی، ریزش کمتری نسبت به سایر شرکتها در شرایط نزولی بازار دارند. تا اینجا بهطور کلی با سهام تدافعی یا همان سهام دفاعی آشنا شدیم. اما اکنون میخواهیم به بررسی ویژگیهای این سهمها بهطور تفکیک شده بپردازیم.
مزایا و معایب سهام تدافعی
- رشد سود نسبتا پایداری دارند، اما بازدهی آنها زیاد نیست و بیشتر برای بلندمدت مناسب هستند.
- ریسک سرمایهگذاری در آنها پایین است و کمتر تحت تاثیر نوسانات بازار قرار میگیرند.
- در مواقع رکود اقتصادی عملکرد بهتری نسبت به سایر سهمهای بازار دارند.
از همین رو ریسک ورشکستگی آنها بسیار پایین است. مگر اینکه اتفاق هولناکی بیفتد که منجر به از بین رفتن ساختار مالی شرکتها شود.
- در دوران رونق اقتصادی، عملکردی پایینتر از حد متوسط بازار دارند و زیاد رشد نمیکنند.
سهام تدافعی و ضریب بتا
همانطور که قبلا صحبت کردیم ضریب بتا، فاکتوری برای اندازهگیری و محاسبه ریسک بازارِ یک سهم یا ورقه بهادار (ریسک سیستماتیک، غیرقابل حذف) است. در واقع ضریب بتا به ما میگوید که یک سهم چهقدر با شاخص کل بازار همبستگی دارد و در مقایسه با نوسانات بازار، چهمقدار نوسان میکند.
اگر بتا سهمی برابر با صفر باشد، یعنی این سهم تحت تاثیر نوسانات بازار قرار نمیگیرد. سهمهای تدافعی معمولا ضریب بتای کمتر از ۱ و بیشتر از ۱- دارند. اگر این ضریب، بیشتر از مثبت یک باشد، یعنی تغییرات همجهت با تغییرات بازار است و اگر کمتر از منفی یک باشد، به ما میگوید که سهم خلاف جهت تغییرات بازار عمل میکند.
فرض کنید، ضریب بتای سهمی برابر با 0.25 است. اگر شاخص بازار حدود یک درصد تغییر کند، سهام مدنظر ما حدود 0.25 تغییر خواهد کرد.
مقالات پیشنهادی : سهام ریالی چیست؟
سهام کدام شرکتها در دسته سهام تدافعی قرار میگیرند؟
شرکتهای ارائه دهنده خدمات رفاهی
در تمامی دوران رکود و رونق اقتصادی مردم به این موارد نیاز دارند و از خدمات این شرکتها استفاده میکنند. مثل شرکتهای عرضه برق، آب و... .
سهام شرکتهای تولید کننده کالاهای اساسی
سهام شرکتهایی که نیازهای اساسی مصرفکننده را تولید یا توزیع میکنند نیز بهعنوان سهام تدافعی شناخته میشوند.
معمولا مردم بدون توجه به شرایط اقتصادی، برای بقا مجبور به خرید کالاهای اساسی هستند. بنابراین شرکتها چه در اقتصادهای قوی و چه در اقتصادهای ضعیف همواره جریان نقدی ثابت و درآمد قابل پیشبینی دارند.
سهام شرکتهای تولیدکننده مواد غذایی، محصولات بهداشتی، برخی از لوازم خانگی و حتی دخانیات هم میتوانند در این دسته قرار بگیرند.
سهام شرکتهای ارائه دهنده محصولات و خدمات بهداشتی-درمانی
از آنجایی که همواره هدف بشریت حفظ بقا است، میتوان سهام شرکتهای دارویی را نیز جزئی از سهام تدافعی بدانیم.
چون افراد مجبور به تهیه داروهای لازم برای سلامت خود هستند و خرید و فروش آن بستگی به شرایط اقتصادی بازار ندارد. بنابراین همواره با یک جریان نقد ورودی همراه هستند.
این موضوع در رابطه با دستگاههای ارائه دهنده خدمات بهداشتی نیز صدق میکند. حتی ممکن است در برههای از زمان (مثل شیوع بیماریهای همهگیر) درآمد این شرکتها نیز افزایش یابد.
سهام شرکتهای سرمایهگذاری در املاک
یکی از نیازهای اولیه افراد، داشتن سرپناه است. بهدلیل اهمیت این موضوع، همواره تقاضا برای ملک و ساختمان بالا است. بنابراین میتوان سهام شرکتهای سرمایهگذاری در املاک را در گروه سهام تدافعی قرار داد. با این حال شرکتهایی که در خانههای لوکس، متراژ بالا و گرانقیمت سرمایهگذاری میکنند، نمیتوانند انتخاب مناسبی باشند. چون در دوران رکود، بهدلیل کاهش قدرت خرید مردم، تقاضا برای خرید خانههای لوکس کم میشود. به دنبال کاهش تقاضا گردش مالی شرکت هم پایین خواهد آمد. این موضوع در رابطه با املاک مستقر در بخشهای صنعتی نیز صدق میکند.
چه زمانی سهام تدافعی بخریم ؟
همانطور که گفتیم، سهام تدافعی عملکردی مستقل از بازار دارد و با توجه به ماهیت شرکتهای تدافعی، نوسان قیمت سهام آنها نیز اندک است. بنابراین میتواند انتخاب مناسبی برای افراد ریسکگریز باشد.
علاوهبر افراد ریسکگریز، سایر سرمایهگذاران با ریسکپذیری مختلف هم میتوانند، قسمتی از سبد سرمایهگذاری خود را به خرید سهام تدافعی اختصاص دهند. با این کار ریسک سرمایهگذاری خود را کاهش میدهند.
چرا سهام تدافعی باب میل سرمایهگذاران نیستند؟
اما از آنجایی که سهام تدافعی در مقایسه با سایر سهمهای بازار در روندهای صعودی رشد کمتری دارند، معمولا باب میل سرمایهگذاران نیستند و به اصطلاح سهامدار را خسته میکنند.
زمانی که حس میکند قدرت صعودی بازار در حال کم شدن است اما هنوز روند کلی بازار تغییر نکرده، میتوانید سراغ سهمهای تدافعی بروید. از آنجایی که این شرکتها روند سودسازی نسبتا پایداری دارند، زمانی که روند بازار در حال تغییر است، میتوانند منجر به حفظ سرمایه شما شوند.
نکته پایانی درباره سهام تدافعی
در آخر میتوان گفت زمانی که بازارهای مالی کشورها دچار مشکل میشوند، میتوان قسمت اعظمی از سبد سرمایهگذاری (پرتفوی) خود را به خرید سهام شرکتهای تدافعی اختصاص داد. زیرا بیشتر این شرکتها نیازهای اساسی افراد را تامین میکنند، بنابراین احتمال تغییر در درآمدهایشان بالا نیست، بنابراین میتوانند انتخاب مناسبی باشند.
مقالات پیشنهادی : صندوق سرمایهگذاری در سهام چیست؟
برای موفقیت در بازارهای مالی، باید بتوانید دوران رونق و رکود بازارها را بشناسید و با ساخت یک استراتژی معاملاتی مناسب، سبد سرمایهگذاری خود را تشکیل دهید.
امیدواریم با معلومات مقاله سهام تدافعی بتوانید سرمایه گذاری موفقی در بازار بورس داشته باشید. دیدگاه های خود را با ما در میان بگذارید.
میتوانید ویدیوهای بیشتری از تالاربورس را در آپارات (شبکه اشتراک ویدیو) و همچنین کانال یوتیوب تالاربورس مشاهده کنید.
خیلی عالی بود مخصوصا موضوع بتای سهم. ببخشید آیا راهی هست که بشه بتای همه ی نمادهارو دید و حتی سورت کرد؟ ممنون از مقالات خوبتون.
عالی بود