علی و مریم دو دوست هستند که به تازگی وارد دنیای ارزهای دیجیتال شدهاند. علی شنیده است که اتریوم بعد از بیتکوین بزرگترین رمز ارز بازار است و فکر میکند سرمایهگذاری روی آن مطمئنتر است. در مقابل، مریم درباره کاردانو و پتانسیل رشد آن هیجانزده شده و میپرسد آیا اتریوم بهتر است یا کاردانو؟ این یک سوال رایج بین تازهکاران است. اگر بخواهیم در حوزه قراردادهای هوشمند سرمایهگذاری کنیم، مقایسه کامل اتریوم و کاردانو چه نکاتی را نشان میدهد و کدام یک انتخاب بهتری برای آینده خواهد بود؟
در این مقاله آموزشی قصد داریم به زبانی ساده به این دغدغه پاسخ دهیم و دو پلتفرم مطرح دنیای بلاکچین را از جنبههای مختلف مقایسه کنیم. با ما همراه باشید تا ببینیم اتریوم یا کاردانو برای سرمایهگذاری شما مناسبتر است و هر کدام چه مزایا و معایبی دارند.
معرفی کوتاه اتریوم و کاردانو
در ابتدا بد نیست بدانیم هر کدام از این پلتفرمها چه هستند و چه هدفی دارند. اتریوم و کاردانو هر دو بلاکچینهای نسل جدید هستند که امکان اجرای قراردادهای هوشمند (برنامههای خودکار روی بلاکچین) را فراهم میکنند. اما رویکرد شکلگیری و پیشینه آنها متفاوت است.
اتریوم چیست؟
اتریوم (Ethereum) یک پلتفرم غیرمتمرکز مبتنی بر بلاکچین است که در سال ۲۰۱۵ راهاندازی شد. ویتالیک بوترین (Vitalik Buterin) اتریوم را با ایده ایجاد یک کامپیوتر جهانی غیرمتمرکز ابداع کرد تا علاوه بر انتقال پول دیجیتال، بتوان قراردادهای هوشمند و اپلیکیشنهای غیرمتمرکز (dApp) را روی بلاکچین اجرا کرد. اتریوم به سرعت رشد کرد و امروزه دومین ارز دیجیتال بزرگ دنیا از نظر ارزش بازار است. این شبکه هزاران برنامه غیرمتمرکز را در حوزههای مختلف مانند امور مالی غیرمتمرکز (DeFi)، توکنهای غیرقابل معاوضه (NFT) و ... میزبانی میکند. اتریوم به دلیل اولین بودن در عرصه قراردادهای هوشمند، جامعه توسعهدهندگان بسیار گستردهای دارد و اکثر پروژههای جدید ابتدا برای اتریوم ساخته میشوند. ارز دیجیتال اصلی این شبکه اتر (ETH) نام دارد.
کاردانو چیست؟
کاردانو (Cardano) یک پلتفرم بلاکچین پیشرفته است که در سال ۲۰۱۷ توسط چارلز هاسکینسون (یکی از همبنیانگذاران سابق اتریوم) راهاندازی شد. کاردانو با رویکردی پژوهشمحور و آکادمیک توسعه پیدا کرده است؛ به این معنا که تمامی بهروزرسانیها و اجزای آن ابتدا تحت تحقیقات دانشگاهی و بررسی همتا (Peer Review) قرار میگیرند. هدف کاردانو ایجاد یک بلاکچین امنتر، مقیاسپذیرتر و پایدارتر از نسلهای قبلی است. شبکه کاردانو نیز مانند اتریوم امکان اجرای قراردادهای هوشمند و ساخت اپلیکیشنهای غیرمتمرکز را فراهم میکند، هرچند این قابلیت با کمی تاخیر (از سال ۲۰۲۱) به کاردانو اضافه شد. ارز دیجیتال اصلی شبکه کاردانو ADA نام دارد. کاردانو اغلب به عنوان یکی از "قاتلهای اتریوم" شناخته میشود؛ یعنی پروژهای که پتانسیل رقابت و حتی پشت سر گذاشتن اتریوم را دارد. در ادامه، تفاوتها و ویژگیهای کلیدی این دو شبکه را دقیقتر بررسی میکنیم.
مقایسه سریع: اتریوم در برابر کاردانو

برای فهم بهتر شباهتها و تفاوتهای این دو پلتفرم، جدول زیر یک مقایسه خلاصه از مشخصات کلیدی اتریوم و کاردانو ارائه میدهد:
معیار | اتریوم (Ethereum) | کاردانو (Cardano) |
سال راهاندازی | ۲۰۱۵ | ۲۰۱۷ |
بنیانگذار | ویتالیک بوترین | چارلز هاسکینسون |
الگوریتم اجماع | اثبات سهام PoS (انتقال از POW در ۲۰۲۲) | اثبات سهام PoS (از ابتدا) |
عرضه کل کوین | بدون سقف ثابت (عرضه متغیر و کنترلشده) | سقف ۴۵ میلیارد واحد ADA |
سرعت تراکنش (تقریبی) | ~۱۵ تراکنش در ثانیه (لایه اصلی) | صدها تراکنش در ثانیه (هدفگذاریشده) |
کارمزد تراکنش | نسبتاً بالا و متغیر(بسته به شلوغی شبکه) | بسیار کم و ثابتتر |
رتبه بازار | شماره ۲ دنیا (پس از بیتکوین) | جزو ۱۰ ارز برتر بازار |
اکوسیستم فعلی | بسیار گسترده (هزاران dApp، DeFi, NFT) | در حال توسعه (پروژههای کمتر) |
«اثبات سهام (Proof of Stake)» مکانیزمی برای تایید تراکنشهاست که به جای مصرف برق زیاد (مثل بیتکوین)، با سپردهگذاری کوین توسط اعتبارسنجها کار میکند. اتریوم ابتدا از اثبات کار (استخراج) استفاده میکرد و در سال ۲۰۲۲ به اثبات سهام مهاجرت کرد. کاردانو از ابتدا از اثبات سهام بهره میبرد.
مقایسه فنی اتریوم و کاردانو
حال که با کلیت هر دو شبکه آشنا شدیم، بیایید اتریوم و کاردانو را از نظر فنی و ساختاری مقایسه کنیم. هدف این بخش آن است که بفهمیم هر شبکه چگونه کار میکند و مزایا یا محدودیتهای فنی هر کدام چیست.
الگوریتم اجماع و سازوکار شبکه
هر دو پلتفرم اکنون از الگوریتم اجماع اثبات سهام (PoS) استفاده میکنند، اما نحوه پیادهسازی آنها اندکی متفاوت است. در شبکه اتریوم پس از بهروزرسانی بزرگ Merge در سال ۲۰۲۲، ماینرها کنار گذاشته شدند و جای خود را به اعتبارسنجها (Validators) دادند. برای تبدیل شدن به یک اعتبارسنج مستقل در اتریوم، فرد باید ۳۲ واحد اتر را به شبکه قفل (استیک) کند. این موضوع برای کاربران خرد چالشبرانگیز است (چون ۳۲ اتر سرمایه بزرگیست و تا زمانی که اعتبارسنجی میکنند، قابل خرج نیست). البته با استخرهای استیکینگ و روشهای غیرمتمرکز (مثل Lido) کاربران عادی هم میتوانند با مبالغ کمتر در فرآیند تایید تراکنشها مشارکت و کسب درآمد کنند، اما این روشها کمی از تمرکززدایی شبکه میکاهند.
در مقابل، کاردانو روش منعطفتری برای اثبات سهام دارد. شما میتوانید ADAهای خود را در یک استخر استیکینگ به کار بگیرید یا حتی نود خودتان را اجرا کنید، بدون آنکه نیاز باشد مقدار مشخصی (مثلاً دهها هزار دلار) حتماً قفل شود. در واقع در کاردانو وقتی کوینهای ADA خود را استیک میکنید، دارایی شما همچنان در کیف پولتان باقی میماند و هر زمان بخواهید میتوانید آن را خارج کنید. این روش به معنی آزادی عمل بیشتر برای کاربر و عدم نیاز به اعتماد به سرویسهای واسطه است. از منظر تمرکززدایی نیز، کاردانو به خاطر وجود تعداد بسیار زیادی استخر اعتبارسنج مستقل، غیرمتمرکزتر ارزیابی میشود. حتی بر اساس یک شاخص به نام ضریب ناکاموتو (Nakamoto Coefficient)، کاردانو در حال حاضر شبکهای با توزیع قدرت بین تعداد بیشتری از نودهاست. به زبان ساده، در شبکه کاردانو خاموش کردن شبکه (یا حمله به آن) مستلزم از کار انداختن گرههای بیشتری نسبت به اتریوم است، که نشان میدهد قدرت بین مشارکتکنندگان بیشتری توزیع شده است. البته این به این معنی نیست که اتریوم ناامن یا متمرکز است؛ بلکه تفاوت در مدل مشارکت کاربران در اجماع شبکه را نشان میدهد.
سرعت و هزینه تراکنشها
یکی از معیارهای مهم هر بلاکچین، مقیاسپذیری آن است؛ یعنی توان پردازش تعداد زیاد تراکنش در زمان کوتاه. اتریوم در لایه اصلی خود (بدون در نظر گرفتن راهکارهای جانبی) حدود ۱۰ تا ۱۵ تراکنش در ثانیه را پردازش میکند. این سرعت محدود در زمان شلوغی شبکه باعث ایجاد ترافیک و ازدحام میشود و نتیجتاً کارمزد تراکنشها در اتریوم افزایش مییابد. شاید شنیده باشید که در اوج شلوغی بازار، کارمزد نقل و انتقال ساده اتریوم میتواند به دهها دلار برسد. این هزینه بالا برای کاربران عادی مشکلساز است و یکی از نقاط ضعف اتریوم به شمار میآید. همچنین در اتریوم ممکن است تراکنش شما به دلیل ازدحام شبکه تائید نشود و شکست بخورد اما با این حال گسفی (کارمزد) آن از حساب شما کم شود؛ یعنی پول کارمزد را خرج کنید ولی به هدف خود نرسید.
کاردانو از ابتدا با تمرکز بر مقیاسپذیری طراحی شده است. معماری کاردانو دو لایهای است: یک لایه برای ثبت تراکنشهای ساده (پرداخت ADA) و لایهای برای اجرای قراردادهای هوشمند. این طراحی باعث بهبود سرعت و ظرفیت شبکه شده است. کاردانو در شرایط فعلی قادر است صدها تراکنش در ثانیه را پردازش کند و تیم توسعه آن روی راهکارهایی (مانند پروتکل Hydra) کار میکنند که سرعت شبکه را در آینده حتی به دهها هزار تراکنش در ثانیه برسانند. نکته مهم دیگر هزینههای تراکنش در کاردانو است که نسبتاً پایین و قابل پیشبینی هستند. در شبکه کاردانو کارمزد هر تراکنش تقریباً ثابت بوده و حتی قبل از ارسال تراکنش میتوان هزینه دقیق را محاسبه کرد. این هزینه معمولاً چند سنت بیشتر نیست (مثلاً میانگین حدود ۰٫۱۷ ADA برای هر تراکنش گزارش شده است) و با شلوغی شبکه افزایش شدیدی پیدا نمیکند. بنابراین از دید هزینه و سرعت، در مقایسه کامل اتریوم و کاردانو، کفه ترازو به نفع کاردانو سنگینی میکند. البته باید اشاره کرد که اتریوم بیکار ننشسته و با روی کار آمدن شبکههای لایه دوم (مانند آربیتروم، آپتیمیزم و ...)، بسیاری از تراکنشها به این شبکههای جانبی منتقل شدهاند تا هم سرعت بیشتر شود و هم کارمزدها کاهش یابد. اما اینها راهحلهای مکمل هستند و خود شبکه اصلی اتریوم هنوز با محدودیتهای سرعت دست و پنجه نرم میکند.
اکوسیستم و تعداد پروژههای کاربردی
از نظر اکوسیستم و گستردگی پذیرش، اتریوم یک سر و گردن بالاتر از کاردانو قرار دارد. اتریوم اولین شبکه قرارداد هوشمند بوده و طی سالها هزاران توسعهدهنده و شرکت روی آن پروژه ساختهاند. در نتیجه اکنون اکوسیستم اتریوم شامل صدها پروژه بزرگ در حوزههای مالی، صرافیهای غیرمتمرکز، وامدهی، بازیهای بلاکچینی، NFT و غیره است. ارزش کل قفلشده (TVL) در پروژههای اتریوم دهها میلیارد دلار است و روزانه میلیونها کاربر به طور مستقیم یا غیرمستقیم با شبکه اتریوم در تعاملاند. همچنین بیشتر نوآوریهای جدید (مثل ایده دیفای یا NFT) ابتدا در اتریوم شکل میگیرد و بعد به شبکههای دیگر راه مییابد. این سابقه قوی باعث شده بسیاری از کارشناسان اتریوم را یک گزینه کمریسکتر (پس از بیتکوین) برای سرمایهگذاری قلمداد کنند.

کاردانو اما هنوز در ابتدای راه شکلدهی اکوسیستم خود است. به دلیل سیاست توسعه آهسته و آکادمیک، راهاندازی قراردادهای هوشمند کاردانو تا سال ۲۰۲۱ به تعویق افتاد. بنابراین پروژههای کمتری روی کاردانو ساخته شده یا به مرحله اجرا رسیدهاند. تعداد اپلیکیشنهای غیرمتمرکز فعال در شبکه کاردانو هنوز محدود است (برخی تخمینها کمتر از ۱۰۰ پروژه فعال را نشان میدهند). ارزش کل قفلشده در اکوسیستم کاردانو نیز در قیاس با اتریوم بسیار کوچکتر است. این موضوع میتواند یک تیغ دولبه باشد: از یک سو کاردانو به اندازه اتریوم آزمون خود را پس نداده و ریسک این که نتواند به وعدههایش عمل کند وجود دارد. از سوی دیگر، پروژههای باکیفیتی که به مرور بر بستر کاردانو ایجاد شوند میتوانند رشد چشمگیری را برای شبکه رقم بزنند (چون هنوز ظرفیت رشد زیادی در کاردانو وجود دارد).
زبان برنامهنویسی و امنیت
یک تفاوت جالب بین اتریوم و کاردانو، زبان برنامهنویسی قراردادهای هوشمند آنهاست. اتریوم از زبان سالیدیتی (Solidity) استفاده میکند که شبیه زبانهای جاوااسکریپتگونه است و طی سالها میان توسعهدهندگان محبوبیت یافته است. منابع آموزشی، ابزارها و کتابخانههای زیادی برای Solidity وجود دارد و یادگیری آن برای برنامهنویسان نسبتاً راحت است. در مقابل، کاردانو از زبان برنامهنویسی Haskell (و تا حدودی یک زبان مخصوص به نام Plutus) بهره میگیرد. هسکل یک زبان دانشگاهی با تمرکز بر امنیت و صحت برنامه است. کدهای نوشتهشده با هسکل قبل از اجرا میتوانند به صورت ریاضی اثبات صحت شوند (Formal Verification)، یعنی میتوان با دقت بالا بررسی کرد که قرارداد دقیقاً همانطور که انتظار میرود عمل میکند. این رویکرد امنیتی سطح بالا باعث کاهش باگها و حفرههای امنیتی میشود، اما در عوض یادگیری و کار با هسکل برای برنامهنویسان معمولی دشوارتر از Solidity است. نتیجه این تفاوت آن است که توسعه در کاردانو شاید کندتر پیش برود ولی کدهای نهایی قابل اعتمادتر باشند. به زبان ساده، اتریوم محیطی چابکتر و پرجنبوجوشتر برای توسعه دارد، اما باگها و هکهای گاه و بیگاه در آن رخ دادهاند؛ کاردانو محیط محتاطتر و دانشگاهیتری دارد که تاکنون از بسیاری از مشکلات امنیتی مصون بوده است (چرا که اصول ریاضی و علمی سختگیرانهای در طراحی آن رعایت شده است).
ما در صفحه اینستاگرام تالار بورس هر روز نکات آموزشی کوتاه، اخبار جالب و تحلیلهای بهروز را منتشر میکنیم. با دنبال کردن ما در شبکههای اجتماعی، همواره یک قدم جلوتر از بقیه خواهید بود و میتوانید از آخرین فرصتهای سرمایهگذاری باخبر شوید.
مزایا و معایب اتریوم و کاردانو
در بخشهای قبل به جوانب فنی و اکوسیستم پرداختیم. اکنون میخواهیم خلاصهای از مزایا و معایب هر دو پلتفرم را مرور کنیم. این بخش به شما کمک میکند نقاط قوت و ضعف اتریوم و کاردانو را در یک نگاه مقایسه کنید.
مزایا و معایب اتریوم
مزایای اتریوم:
- اکوسیستم بسیار گسترده و بالغ: اتریوم هزاران توسعهدهنده فعال و پروژههای کاربردی بزرگ دارد. این شبکه امتحان خود را پس داده و تقریبا هر ایده جدیدی ابتدا در اتریوم پیادهسازی میشود. این جامعه قوی و اثر شبکهای یک مزیت عمده برای اتریوم است.
- نقدشوندگی و مقبولیت بالا: اتر (ETH) پس از بیتکوین بیشترین ارزش بازار را دارد و در تمامی صرافیهای دنیا به راحتی قابل خرید و فروش است. سرمایهگذاران نهادی نیز به اتریوم توجه ویژهای دارند. این یعنی اگر قصد سرمایهگذاری و حتی نقد کردن داشته باشید، اتریوم گزینهای پرجمعیت و شناختهشده است.
- پیشگامی در نوآوری: از دیفای گرفته تا NFT و DAOها، همگی ابتدا در اتریوم به وقوع پیوستند. تیمهای توسعه قوی و بنیاد اتریوم دائما در حال بهبود شبکه هستند. اتریوم با ارتقای مداوم (مانند ارتقای اتریوم ۲.۰ و پس از آن) نشان داده که خود را با نیازهای روز وفق میدهد.
معایب اتریوم:
- کارمزدهای بسیار بالا در زمان شلوغی: بزرگترین انتقاد به اتریوم، هزینههای سرسامآور تراکنش در دورههای پرترافیک است. این امر استفاده روزمره از شبکه را برای کاربران معمولی دشوار میکند و تا حدی بر خلاف ایده «همگانی بودن» است.
- مقیاسپذیری محدود (فعلا): تا زمان تکمیل راهکارهای بهبود مقیاس (مثل شاردینگ)، اتریوم در لایه اصلی خود سرعت و ظرفیت محدودی دارد. هرچند راهحلهای لایه دوم بسیاری ارائه شده، اما خود شبکه اصلی هنوز مشکل مقیاس را به طور نهایی حل نکرده است.
- رقابت شدید: هرچند اتریوم پیشرو است، اما رقبای قدرتمندی مثل کاردانو، سولانا، پولکادات و ... در تلاشند سهم بازار آن را تصاحب کنند. اتریوم باید با سرعت مناسبی نوآوری کند تا از رقبا عقب نماند. همچنین وابستگی به زبان Solidity (در برابر زبانهای امنتری مثل Haskell) از دید برخی یک نقطه ضعف بالقوه است، چون امکان بروز خطاهای برنامهنویسی را بیشتر میکند.
مزایا و معایب کاردانو
مزایای کاردانو:

- کارمزد پایین و سرعت بیشتر: کاردانو طوری طراحی شده که تراکنشها ارزان و سریع باشند. در حال حاضر هم هزینه انتقال ADA بسیار اندک است و شبکه ترافیک کمتری نسبت به اتریوم دارد. این برای کاربرانی که نمیخواهند هزینه زیادی بابت کارمزد بپردازند جذاب است.
- رویکرد علمی و امنیت بالا: تمامی بروزرسانیهای کاردانو تحت تحقیقات آکادمیک و بررسی دقیق انجام میشود. استفاده از زبان Haskell و تمرکز بر کدنویسی صحیح، احتمال خطاها و هک را کاهش داده است. شبکه کاردانو تاکنون عملکرد باثبات و امنی داشته و مشکلات حاد امنیتی برای آن گزارش نشده است.
- مقیاسپذیری آیندهنگر: کاردانو از ابتدا چالشهای مقیاسپذیری بلاکچینها (تعداد تراکنش، سرعت، پهنای باند) را شناسایی و برای آنها راهحلهایی پیشبینی کرده است. به عنوان مثال، پروتکل Sharding خاص خود و راهکار لایه دوم Hydra در نقشه راه کاردانو وجود دارند که میتوانند در صورت افزایش کاربران، شبکه را بسیار پرظرفیت کنند. خلاصه اینکه کاردانو برای رشد در آینده آمادهتر طراحی شده است.
- تمرکززدایی گسترده: همانطور که اشاره شد، توزیع اعتبارسنجهای کاردانو بسیار متنوع است و هیچ مجموعه کوچکی از نودها کنترل شبکه را در دست ندارند. این ویژگی به مقاومت شبکه در برابر سانسور یا حمله کمک میکند و فلسفه اصلی بلاکچین (عدم تمرکز) را پررنگتر حفظ میکند.
معایب کاردانو:
- اکوسیستم توسعهنیافته و پروژههای کم: بزرگترین چالش کاردانو این است که هنوز به اندازه کافی کاربرد عملی و پروژه روی شبکه خود ندارد. بسیاری از ظرفیتها و وعدههای آن در مرحله تئوری یا آزمایش هستند و کاربران عادی اپلیکیشنهای قابل توجهی برای استفاده بر بستر کاردانو نمییابند. اگر توسعهدهندگان به کندی مهاجرت کنند، کاردانو ممکن است از قافله عقب بماند.
- توسعه آهستهتر نسبت به رقبا: رویکرد آکادمیک اگرچه مزیت امنیتی دارد، اما باعث کند شدن سرعت ارائه قابلیتهای جدید نیز شده است. برای مثال، در حالی که اتریوم سالهاست قرارداد هوشمند دارد، کاردانو با تاخیر این امکان را فراهم کرد. بازار کریپتو بسیار پرشتاب است و این تاخیرها میتواند فرصتسوز باشد.
- عدم قطعیت در موفقیت نهایی: به هر حال کاردانو یک پروژه نسبتاً جدیدتر و پرریسکتر است. هنوز مشخص نیست که آیا میتواند از زیر سایه اتریوم خارج شود یا خیر. بسیاری از سرمایهگذاران سنتی تا زمانی که کاردانو شواهد محکمی از موفقیت ارائه نکند، نسبت به آن تردید خواهند داشت. به عبارت دیگر، ریسک سرمایهگذاری در ADA (کاردانو) بالاتر از سرمایهگذاری در ETH (اتریوم) قلمداد میشود، چون اتریوم جایگاه خود را تثبیت کرده اما کاردانو باید خودش را اثبات کند.
اتریوم یا کاردانو؛ کدام برای سرمایهگذاری بهتر است؟
شاید مهمترین سوال برای بسیاری از خوانندگان همین باشد: برای سرمایهگذاری، اتریوم بخریم یا کاردانو؟ پاسخ قطعی دادن به این سوال دشوار است، زیرا به شرایط و اهداف شما بستگی دارد. در این بخش، چند نکته را مطرح میکنیم که میتواند به تصمیمگیری شما کمک کند.
اگر شما به دنبال یک گزینه با ثباتتر و کمریسکتر هستید، اتریوم انتخاب منطقیتری به نظر میرسد. اتریوم سالهاست که در بازار حضور دارد، سهم بزرگی از کاربردهای واقعی بلاکچین را به خود اختصاص داده و حمایت سرمایهگذاران بزرگ را دارد. بسیاری از تحلیلگران معتقدند اتریوم بعد از بیتکوین مطمئنترین دارایی دیجیتال است. نوسانات قیمت ETH نسبت به پروژههای کوچکتر کمتر است و احتمالا در آینده نیز جایگاه خود را حفظ خواهد کرد. بنابراین اگر میخواهید با احتیاط بیشتری وارد دنیای کریپتو شوید، اتریوم میتواند ستون اصلی سبد سرمایهگذاری شما باشد.
از سوی دیگر، اگر به دنبال پتانسیل رشد بالا و فرصتهای جدید هستید و ریسک بالاتر را میپذیرید، کاردانو گزینه جذابی است. قیمت ADA نسبت به اوج خود فاصله زیادی دارد و در صورت تحقق اهداف پروژه کاردانو، احتمال رشد چندبرابری برای آن متصور است. کاردانو هنوز جوان است و هر موفقیت بزرگ (مثلاً راهاندازی یک برنامه انقلابی بر بستر آن یا ورود کاربران انبوه) میتواند تاثیر شدیدی بر ارزش آن بگذارد. البته همانطور که گفتیم، ریسک عدم موفقیت هم وجود دارد؛ یعنی ممکن است کاردانو هرگز به جایگاه اتریوم نرسد و نتواند انتظارات را برآورده کند. بنابراین سرمایهای که به ADA اختصاص میدهید بهتر است بخشی باشد که توان پذیرش ریسک آن را دارید.
بسیاری از کارشناسان توصیه میکنند به جای انتخاب صفر و یکی، هر دو را در سبد خود داشته باشید. رویکرد تنوعبخشی (Diversification) یکی از اصول سرمایهگذاری موفق است. شما میتوانید عمده سرمایه رمزارزی خود را به اتریوم اختصاص دهید تا از رشد کلی بازار و اکوسیستم قدرتمند آن بهرهمند شوید، و درصد کمتری را به کاردانو اختصاص دهید به امید آنکه در آینده سهم بازار بیشتری بگیرد. به این ترتیب، اگر کاردانو رشد فوقالعادهای داشت شما نیز سود خواهید برد و اگر هم عملکرد ضعیفی داشت، بخش اصلی دارایی شما در اتریوم حفظ شده است.
برای خرید یا سرمایهگذاری روی هر کدام، باید ابتدا در یک صرافی ارز دیجیتال معتبر ثبتنام کنید. اگر تاکنون این کار را نکردهاید، همین حالا شروع کن و یک حساب کاربری در یک صرافی امن ایجاد کن. کاربران داخل ایران میتوانند از طریق صرافی نوبیتکس اقدام به ثبتنام در صرافی ارز دیجیتال کنند و به راحتی به خرید و فروش اتریوم، کاردانو و دیگر ارزها بپردازند. پس از ثبتنام و تکمیل احراز هویت، میتوانید ریال خود را به تتر یا مستقیماً به ETH و ADA تبدیل کرده و سرمایهگذاری را آغاز کنید.

نگاهی به آینده اتریوم و کاردانو
برای یک سرمایهگذار یا علاقهمند، مهم است که افق آینده این پروژهها را نیز در نظر بگیرد. هم اتریوم و هم کاردانو برنامههای بلندمدتی برای بهبود و تکامل شبکههای خود دارند که میتواند بر ارزش و کاربردشان در سالهای آتی تاثیر بگذارد.
آینده اتریوم: اتریوم پس از مهاجرت به اثبات سهام، روی حل مشکل مقیاسپذیری متمرکز شده است. گام بزرگ بعدی در نقشه راه اتریوم، پیادهسازی فناوری شاردینگ (Sharding) است. شاردینگ شبکه را به بخشهای کوچکتر تقسیم میکند تا بتواند تراکنشهای بسیار بیشتری را به موازات هم پردازش کند. انتظار میرود با اجرای شاردینگ در یکی دو سال آینده، ظرفیت پردازش اتریوم به شکل چشمگیری افزایش یابد و کارمزدها کاهش پیدا کند. علاوه بر آن، اتریوم همچنان قطب اصلی توسعه dApp باقی خواهد ماند و احتمالا پروژههای نوآورانه جدیدی روی آن شکل میگیرد. از منظر اقتصادی، برخی تغییرات (مانند مکانیزم سوزاندن کارمزدها در EIP-1559) حتی ممکن است عرضه اتر را کاهش دهد و اتریوم را به یک دارایی کمیابتر تبدیل کند. خلاصه اینکه چشمانداز کلی برای اتریوم ادامه رشد تدریجی و حفظ جایگاه پیشتاز است؛ هرچند نباید از ریسکهای پیش رو مانند احتمال قوانین محدودکننده یا سبقت گرفتن یک تکنولوژی جدید نیز غافل شد.
آینده کاردانو: کاردانو نیز برنامه مفصلی برای آینده دارد که در چند فاز توسعه خلاصه شده است (مشهور به فازهای مختلف پروژه مثل شلی، گوگوئن، باشو و ولتر). هر فاز بر بهبود جنبهای از شبکه تمرکز دارد؛ برای مثال، فاز باشو بر مقیاسپذیری و بهینهسازی عملکرد شبکه تاکید دارد و فاز ولتر سیستم حاکمیت غیرمتمرکز و پایداری شبکه را هدف قرار میدهد. تیم کاردانو در حال کار روی راهکار Hydra (هایدرا) است که به عنوان یک پروتکل لایه دوم میتواند شبکه را قادر سازد میلیونها تراکنش در ثانیه را در آینده پردازش کند (البته در عمل باید دید چه میزان به این اعداد نزدیک میشود). همچنین به مرور، انتظار میرود پروژههای بیشتری روی کاردانو مستقر شوند؛ به خصوص اگر توسعهدهندگان به مزایای امنیتی و کارمزد پایین آن پی ببرند. یک نکته مثبت برای آینده کاردانو این است که دولتها و نهادهای آکادمیک نیز به آن توجه نشان دادهاند (مثلاً قراردادهایی برای استفاده از بلاکچین کاردانو در بخشهای دولتی برخی کشورها منعقد شده است). اگر کاردانو بتواند در دنیای واقعی (مثل سیستمهای مالی کشورهای در حال توسعه) به کار گرفته شود، قطعاً ارزشمندتر خواهد شد. به طور خلاصه، آینده کاردانو پر از پتانسیل رشد است اما همه چیز بستگی به اجرای موفق وعدهها دارد. مسیر پیش رو ممکن است طولانی باشد و صبر بیشتری نسبت به اتریوم بطلبد.
نتیجهگیری
در انتها، اتریوم و کاردانو را میتوان دو ستاره درخشان اما متفاوت در آسمان بلاکچین دانست. اتریوم پیشگام و راهگشای دنیای قراردادهای هوشمند است که با جامعه بزرگ و اکوسیستم قوی خود، جایگاه مستحکمی ساخته است. کاردانو نیز به عنوان نسل نوآورتر، سعی دارد با درس گرفتن از تجربه اتریوم و با روش علمی، نقاط ضعف آن را برطرف کرده و مسیری هموارتر برای آینده بلاکچین فراهم کند. این که بگوییم قطعاً اتریوم بهتر است یا کاردانو شاید نگاه درستی نباشد؛ هر کدام مزایا و مخاطرات خودشان را دارند.
تصمیم نهایی شما باید بر اساس شناخت این ویژگیها و تطبیق با اهداف شخصیتان باشد. اگر امنتر بازی میکنید، اتریوم را انتخاب کنید؛ اگر جسورید و به دنبال سود بیشتر در بلندمدت با پذیرش ریسک هستید، کاردانو را مدنظر قرار دهید – یا ترکیبی از هر دو. مهمترین توصیه اینکه قبل از سرمایهگذاری، آموزش و تحقیق کافی داشته باشید. خوشبختانه منابع آموزشی زیادی به زبان ساده برای درک مفاهیم بلاکچین وجود دارد. امیدواریم اکنون دید روشنتری نسبت به این دو پلتفرم پیدا کرده باشید و با آگاهی بیشتری قدم در دنیای هیجانانگیز ارزهای دیجیتال بگذارید. آینده از آن فناوری بلاکچین است و شما با کسب دانش میتوانید جزئی از این آینده باشید.
اگر احساس میکنید مطالب این مقاله برایتان مفید بوده و مشتاق هستید دانش خود را بیشتر کنید، همین حالا شروع کنید! ما در تالار بورس دورههای آموزشی ویژهای برای مباحث کریپتو و سرمایهگذاری فراهم کردهایم. فرقی نمیکند مبتدی باشید یا با تجربه – در دورههای آموزشی تالاربورس میتوانید به صورت گامبهگام و عملی با جنبههای مختلف بازارهای مالی آشنا شوید. از آموزش مقدماتی ارز دیجیتال گرفته تا استراتژیهای پیشرفته معاملهگری، همه در دسترس شما هستند.
سوالات پرتکرار (FAQ)
پاسخ ثابت و سادهای وجود ندارد و بستگی به استراتژی شما دارد. اتریوم پروژهای جاافتادهتر، با ریسک کمتر و رشد تثبیتشده است؛ در حالی که کاردانو جدیدتر و پرریسکتر اما با پتانسیل رشد بالاتر است. اگر ثبات و پذیرش گسترده برایتان مهم است، اتریوم انتخاب مطمئنتری محسوب میشود. اما اگر به دنبال فرصت جهش قیمت در بلندمدت هستید و ریسک آن را میپذیرید، میتوانید روی کاردانو نیز حساب کنید. بسیاری از سرمایهگذاران هر دو را در سبد خود نگه میدارند تا از مزایای هر دو بهرهمند شوند.
تفاوتهای متعددی دارند. مهمترینها عبارتند از: اتریوم قدیمیتر است (۲۰۱۵ در برابر ۲۰۱۷)، جامعه کاربری و تعداد پروژههای بسیار بیشتری دارد، اما کارمزدهایش بالاتر و سرعتش پایینتر است. کاردانو کارمزد ارزان و شبکه سریعتری دارد و از همان ابتدا با روش علمی برای حل مشکلات مقیاسپذیری طراحی شده است. زبان برنامهنویسی قراردادهای اتریوم Solidity است در حالی که کاردانو از Haskell استفاده میکند. از لحاظ مدل اقتصادی، اتریوم عرضه نامحدود (با تورم کنترلشده) دارد ولی کاردانو سقف ۴۵ میلیارد واحدی برای ADA تعیین کرده است. به طور خلاصه، اتریوم در عمل پیشرو است و کاردانو تلاش میکند بهتر از اتریوم عمل کند.
کاردانو یکی از پروژههایی است که لقب “قاتل اتریوم” گرفته، به این معنی که هدفش رفع نقاط ضعف اتریوم و تصاحب جایگاه آن است. اما اینکه واقعاً بتواند کاملاً جای اتریوم را بگیرد، هنوز مشخص نیست و شاید هم ضرورتی نداشته باشد. اتریوم فعلاً فاصله زیادی از نظر سهم بازار و تعداد کاربران با کاردانو دارد. کاردانو باید اکوسیستم خود را خیلی گسترش دهد تا به اتریوم نزدیک شود. ممکن است در آینده هر دو این شبکهها همزمان موفق باشند و کاربردهای متفاوتی پیدا کنند. بنابراین رقابت وجود دارد ولی الزاماً یکی کاملاً نابودکننده دیگری نخواهد بود.
بله، هر دو شبکه اتریوم و کاردانو برای اجرای قراردادهای هوشمند طراحی شدهاند. اتریوم از ابتدا (۲۰۱۵) این قابلیت را داشت و اولین پلتفرم قرارداد هوشمند به شمار میرود. کاردانو نیز با کمی تاخیر در سال ۲۰۲۱ قابلیت قرارداد هوشمند را فعال کرد. اکنون توسعهدهندگان میتوانند بر روی هر دوی این بلاکچینها برنامه غیرمتمرکز (dApp) بنویسند. تفاوت در نحوه اجرای قراردادهاست؛ اتریوم استفاده گستردهتری تاکنون داشته ولی کاردانو در تلاش است با شیوهای امنتر و بهینهتر، قراردادهای هوشمند را اجرا کند.
برای خرید این ارزها در ایران، نیاز به عضویت در یک صرافی ارز دیجیتال داخلی یا بینالمللی دارید. سادهترین راه استفاده از صرافیهای ایرانی مانند نوبیتکس است که امکان معامله ریال به ارز دیجیتال را فراهم میکنند. شما ابتدا در سایت صرافی ثبتنام کرده، مدارک شناسایی خود را جهت احراز هویت ارائه میدهید، سپس مبلغی ریال واریز میکنید و میتوانید اتریوم (ETH) یا کاردانو (ADA) را بخرید. پس از خرید، توصیه میشود دارایی خود را به یک کیف پول امن منتقل کنید تا کنترل کامل آن در اختیار خودتان باشد.
پیشبینی آینده قطعی نیست، اما میتوان گفت هر دو آینده روشنی میتوانند داشته باشند. اتریوم در حال بهروزرسانیهای اساسی است تا مشکلات خود (مانند سرعت و کارمزد) را حل کند و به احتمال زیاد موقعیت قدرتمند خود را حفظ خواهد کرد. کاردانو پتانسیل رشد بالایی دارد و اگر تیم آن به وعدهها عمل کند، ممکن است در چند سال آینده سهم بیشتری از بازار را بگیرد. اتریوم احتمالا همچنان انتخاب اول برای بسیاری از کاربردها باقی بماند، ولی کاردانو نیز میتواند به عنوان جایگزینی جدی برای پروژههای جدید مطرح شود. به بیان دیگر، شاید در آینده بخش مهمی از فضای بلاکچین در اختیار هر دوی این شبکهها (و چند رقیب دیگر) باشد. به همین خاطر بهتر است بهجای پیشبینی قطعی، تحولات هر دو را دنبال کنید و با توجه به شرایط بازار در زمانهای مختلف تصمیمگیری نمایید.