پوشش ریسک یا هج چیست؟

پوشش ریسک یا همان هج (Hedge)، نوعی استراتژی معاملاتی برای کاهش ریسک است. به این ترتیب که یک سرمایه گذاری پوششی، ریسک ناشی از تغییرات نامطلوب قیمت در یک سرمایه‌گذاری را خنثی می‌کند.

پوشش کامل ریسک از این نوع استراتژی، در دارایی‌های مختلف به ندرت اتفاق می‌افتد و آن زمانی است که دارایی های پوششی، همبستگی معکوس 100% درصدی با سرمایه‌گذاری اصلی داشته باشند. در این صورت اگر ارزش سرمایه‌گذاری اصلی کاهش یابد، ارزش دارایی پوششی افزایش می‌یابد. به این ترتیب ریسک کل در معاملات ما کاهش یافته و ارزش دارایی‌هایمان هم حفظ شده است.

موارد استفاده پوشش ریسک یا هج (Hedge)

استفاده از استراتژی هج (Hedge) در معاملات، مثل استفاده از بیمه است. درصورتی ‌می‌توانید از بیمه سرقت خودرو پول بگیرید که خودروی شما سرقت شده باشد. پس ضرر سرقت خودروی شما با بیمه سرقت پوشش داده شده است.

این استراتژی معمولا در شرایطی از بازار مورد استفاده قرار می‌گیرد که روند بازار مبهم باشد و باعث نگرانی سرمایه‌گذاران شده باشد.

استراتژی هج (Hedge) در مارجین

بازار مشتقات مثل آتی و بازارهای دوطرفه (دارای مارجین و لوریج) ابزار خوبی برای استفاده از استراتژی پوشش ریسک یا هج (Hedge) در دارایی است. در بازار مارجین‌ به این ترتیب عمل می‌کنیم که ابتدا بدون درنظر گرفتن روند اصلی، دو معامله هم‌زمان روی یک قیمت، اما در دو جهت مخالف باز می‌کنیم. یعنی یکی خرید و دیگری فروش.

در این حالت سود یک معامله با ضرر در معامله دیگر جبران خواهد شد. به‌عبارتی دیگر ما نه سود می‌کنیم و نه ضرر.

بعد از مشخص شدن جهت روند اصلی، معامله جهت مخالف را با کمی ضرر خارج شده و به معامله دیگر اجازه می‌دهیم با روند پیشروی کند. به این ترتیب، برآیند کل معاملات شما سودآور خواهد بود.

استراتژی هج (Hedge) در بازار آتی

فرض کنید حامد در معاملات آپشن دارایی را به قیمت 100 تومان خریداری می‌کند. همچنین حامد با خرید اختیار فروش 80 تومانی برای سر رسید یکساله این سهم، ریسک خود را پوشش داده است. اگر سهم در تاریخ سر رسید بیشتر از قیمت توافقی معامله شود، حامد اختیار فروش خود را اعمال نمی‌کند و با قیمت بیشتری پول خود را نقد می‌کند.

اما اگر قیمت سهم در تاریخ سر رسید کمتر از قیمت توافقی باشد، اختیار فروش حامد مانند یک پوشش ریسک عمل کرده و از ضررهای بیشتر جلوگیری می‌کند. توجه داشته باشید که در این حالت و بدون معامله اختیار فروش، اگر قیمت‌ها کاهش یابد، سرمایه‌گذاری حامد با شکست مواجه می‌شود.

ایراد پوشش ریسک یا هج (Hedge)

اشکالی که هج کردن دارد این است که علاوه بر کاهش ریسک، در اغلب موارد باعث می‌شود تا سودهای بالقوه ما نیز کاهش یابد. به‌عنوان مثال فرض کنید که حامد سهام یک شرکت فروشنده لوازم لوکس را خریداری کرده است. او می‌داند که سود این شرکت در زمان رشد اقتصادی اتفاق خواهد افتاد.

زمانی که رشد اقتصادی کاهش یابد و خطر رکود ایجاد شود، او می‌تواند ریسک سرمایه‌گذاری خود را با استفاده از هج پوشش دهد. به این ترتیب حامد یک سهمی که با سرمایه‌گذاری اصلی او همبستگی معکوس دارد را انتخاب و خریداری می‌کند. مثل صنعت آب، برق و مخابرات که با تغییرات شرایط اقتصادی آسیب‌پذیری کمتری دارند یا مثل صندوق‌های درآمد ثابت و طلا که می‌توانند در چنین شرایط اقتصادی کاملا مقاوم باشند.

با این کار حامد ریسک سرمایه‌گذاری اصلی خود را پوشش داده است. اگر در سهام  اصلی که خریده بود زیان کند، سود سهام پوششی او می‌تواند ضررها را پوشش دهد. اما اگر شرایط اقتصادی خوب باشد و سهام شرکت اصلی رشد کند، احتمالا حامد آرزو می‌کند که ای کاش به جای پوشش ریسک، پول بیشتری در سهام اصلی سرمایه‌گذاری می‌کرد. زیرا خرید سهام پوششی، باعث کاهش سودآوری او در سهام اصلی شده است.

فراموش نکنید که سرمایه‌گذاری موفق به معنای گریز از ریسک نیست، بلکه برای سرمایه‌گذاری موفق لازم است به مدیریت ریسک بپردازید. 

می توانید ویدیوهای بیشتری از تالار بورس را بصورت رایگان در شبکه اشتراک ویدیو آپارات و همچنین کانال یوتیوب تالار بورس دنبال کنید.

اگر این مطلب برایتان مفید بوده، لطفا آن را با دوستانتان به اشتراک بگذارید.