وقتی میخواهید رانندگی کنید به گرفتن گواهینامه فکر میکنید. آیا میدانید بورس هم گواهینامه دارد؟ به این گواهینامهها در اصطلاح گواهینامههای حرفهای بورس میگویند.
حالا این گواهینامههای حرفهای بورس به چه دردی میخورند؟
آیا تا بهحال به پشت صحنههای صندوقهای سرمایهگذاری یا شرکتهای هلدینگ فکر کردهاید؟ چه کسانی این صندوقها را مدیریت میکنند؟
آیا فقط داشتن سرمایه برای راهاندازی این صندوقها کافی است؟ در رابطه با کارگزاریها نظرتان چیست؟ آیا کار کردن در این نهادهای مالی به همین سادگی است یا شرایط خاصی را میطلبد؟
اگر قصد کار کردن در این نهادهای مالی را دارید و یا کنجکاوید بدانید که پولهایتان را به دست چه کسانی میسپارید، خواندن این مقاله به شما توصیه میشود.
مجلس شورای اسلامی در سال 1384 قانون بازار اوراق بهادار را تصویب کرد. بعد از تصویب این قانون دیگر تمامی نهادهای مالی مثل صندوقهای سرمایهگذاری، کارگزاریها، شرکتهای تامین سرمایه، شرکتهای مشاور سرمایهگذاری و.... تحت نظر سازمان بورس اوراق بهادار فعالیت میکنند.
این نهادهای مالی برای این که بتوانند در بازار فعالیت کنند، باید از سازمان بورس اوراق بهادار مجوزهای لازم را اخذ کند. افراد برای کسب مجوز فعالیت و قرارگرفتن در سمتهای خاص، به گواهینامههای حرفهای بورس احتیاج دارند.
یعنی هرکسی نمیتواند در این سازمانها فعالیت کند مگر این که علم و دانش کافی برای این کار داشته باشد. یکی از راههای آگاهی از میزان دانش افراد، گواهینامههای حرفهای بورس هستند. در ادامه با این گواهینامهها آشنا میشویم و سپس چگونگی ثبت نام در این آزمونها را بررسی میکنیم.
گواهینامههای حرفهای بازار سرمایه
1- اصول بازار سرمایه
یکی از مهمترین گواهینامههای حرفهای بورس گواهینامه اصول بازار سرمایه است. میتوان گفت که تقریبا برای فعالیت در هر سمتی در نهادهای مالی، احتیاج به این گواهینامه دارید و پیشنیاز سایر گواهینامههای حرفهای بورس است.
در گذشته برای فعالیت در هر سمتی آزمون مختص آن گرفته میشد. مثلا اگر شما میخواستید در بورس کالا فعالیت کنید، باید در آزمون معاملهگری بورس کالا شرکت میکردید. اما اکنون متفاوت است.
برای شرکت در این آزمون باید حداقل مدرک کارشناسی از دانشگاههای مورد پذیرش وزارت علوم، تحقیقات و فناوری داشته باشید.
اما اگر مدرک دکتری در یکی از رشتههای مالی داشته باشید، دیگر نیاز به دادن این آزمون نیست. دارندگان مدارک CFA و CIIA تنها لازم است دو مورد از موارد این آزمون را بدهند.
توانایی فهم و تحلیل صورتهای مالی، مفاهیم مرتبط با مقدمات بازارها، ابزارها و نهادهای مالی، اقتصاد خرد و کلان و... در این آزمون سنجیده میشوند.
برای دیدن اطلاعاتی مثل زمان برگزاری آزمونها، سرفصل موارد امتحانی و... میتوان به سایت icmc.seo.ir مراجعه کرد.
2- معاملهگری بازار سرمایه
اگر قصد دارید بهعنوان معاملهگر و یا مشاور پذیرش شرکتها در بازار فعالیت کنید، از بین گواهینامههای حرفهای بورس به مدرک معاملهگری بازار سرمایه احتیاج خواهید داشت. پیشنیاز این آزمون داشتن مدرک اصول بازار سرمایه است.
افرادی که در رشتههای مالی و رشتههای مرتبط دارای مدرک کارشناسی یا بیشتر هستند، در صورتی که معدلشان بیشتر از 15 باشد و بتوانند با کسب نمره حد نصاب در این آزمون قبول شوند میتوانند بهعنوان معاملهگر فعالیت کنند. اما اگر در رشتههای غیرمرتبط درس خواندید باید مدرک اصول بازار سرمایه را هم داشته باشید.
در این آزمون در رابطه با مواردی مثل مقررات معاملهگری در بازار سرمایه سوال پرسیده میشود.
3- گواهینامه مدیریت نهادهای بازار سرمایه
در گواهینامههای حرفهای بورس یک گواهینامه به عنوان مدیریت نهادهای مالی نیز در نظر گرفته شده است.
برای این که بتوانید نهادهای بازار سرمایه را مدیریت کنید به این گواهینامه احتیاج خواهید داشت. اما پیش از این باید گواهینامه اصول بازار سرمایه را گرفته باشید. به بیان دیگر پیش نیاز این گواهینامه، گواهینامه اصول بازار سرمایه است. اصول راهبری شرکتی و مقررات مدیریت نهادهای بازار سرمایه مباحثی هستند که در این آزمون مطرح میشوند.
4- گواهینامه کارشناسی عرضه و پذیرش
گواهینامههای حرفهای بورس برای مشاغل متفاوت بورسی، تفاوت دارند.
برای این که بتوانید در مرکز تماس یک کارگزاری بورس فعالیت کنید، به گواهینامه کارشناسی عرضه و پذیرش نیاز دارید. داشتن تحصیلات مرتبط و سابقه کار در این زمینه، میتواند شانس شما را برای پذیرش در این سمت افزایش دهد.
پیشنیاز این دوره هم مانند تمامی دورههای قبلی، گواهینامه اصول بازار سرمایه است. برای قبولی در این آزمون باید به مقررات عرضه و پذیرش آشنایی داشته باشیم.
5- گواهینامه تحلیلگری بازار سرمایه
این مورد یکی از محبوبترین گواهینامههای حرفهای بورس است.
برای فعالیت بهعنوان سبدگردان، تحلیلگر، مشاور سرمایهگذاری و فعالیت بهعنوان نماینده مشاور پذیرش به گواهینامه تحلیلگری بازار سرمایه احتیاج دارید.
برای این که اجازه شرکت در این آزمون به شما داده شود، لازم است علاوهبر داشتن مدرک تحصیلی (حداقل لیسانس در تمامی رشتهها)، گواهینامه اصول بازار سرمایه را هم داشته باشید. افرادی که دارای مدارک تحصیلی دکتری مرتبط با زمینه مالی هستند، نیازی به شرکت در آزمون تحلیلگری بازار سرمایه ندارند و تنها با شرکت در آزمون مقررات مربوطه و کسب امتیاز لازم، میتوانند این گواهینامه را دریافت کنند.
در این آزمون در ارتباط با لغات تخصی مالی و اقتصادی، مباحث پیشرفته در درک صورتهای مالی، مباحث مربوط به امور مالی شرکتی، روشهای کمی پیشرفته (مثل توزیع احتمالا و رگرسیون و...)، مقررات تحلیلگری بازار سرمایه سوال پرسیده میشود.
6- گواهینامه مدیریت سبد اوراق بهادار
سبدگردانها هم برای ارائه خدمات سبدگردانی به گواهینامههای حرفهای بورس نیاز دارند.
برای گرفتن این گواهینامه علاوه بر داشتن رشته تحصیلی مرتبط و داشتن گواهینامه اصول بازار سرمایه، لازم است مدرک تحلیلگری بازار سرمایه را هم داشته باشید.
اگر بخواهید بهعنوان مدیر سبد سرمایهگذاری کار کنید باید این مدرک را داشته باشید. اما اگر بخواهید بهعنوان مدیر صندوقهای سرمایهگذاری فعالیت کنید باید علائهبر داشتن این مدرک، گواهینامه ارزشیابی اوراق بهادار را نیز داشته باشید.
موارد امتحانی برای این آزمون عبارت است از مدیریت سبد اوراق بهادار (مدلهای قیمتگذاری مختلف)، مقررات مدیریت سبد اوراق بهادار.
7- گواهینامه ارزشیابی اوراق بهادار
یکی از گواهینامههای حرفهای بورس به بحث ارزشیابی اوراق بهادار اختصاص دارد.
با اخذ گواهینامههای مدیریت سبد اوراق بهادار یا گواهینامه ارزشیابی اوراق بهادار میتوان به عنوان مدیر سبد در شرکتهای سبدگردان فعالیت کرد. برای این که بتوانید در این آزمونها شرکت کنید لازم است که مدرک تحلیلگری بازار سرمایه را داشته باشید. گواهینامه تحلیلگری بازار سرمایه پیش نیاز دو گواهینامه ارزشیابی اوراق بهادار و مدیریت سبد است.
در آزمون ارزشیابی اوراق بهادار در رابطه با ارزش گذاری سهام، اوراق بهادار با درآمد ثابت، ابزار مشتقه و... سوال میشود.
ثبتنام در آزمون گواهینامههای حرفهای بورس
برای این که بتوانید در این آزمون گواهینامههای حرفهای بورس شرکت کنید، ابتدا باید یک صفحه شخصی در سایت سازمان بورس و اوراق بهادار ایجاد کنید. با ثبت نام در این سایت، امکان ثبتنام برای شما فراهم میشود.
این آزمونها بهطور فصلی برنامهریزی میشوند و جدول زمانی آنها چند روز قبل از شروع ثبتنام روی سایت قرار میگیرد. مثلا اگر شما قصد داریددر آزمونهای فصل پاییز شرکت کنید، از اوایل تابستان به سایت سر بزنید. ظرفیت ثبتنام در این آزمونها محدود است و بهسرعت پر میشود. بنابراین اگر دیر بنجبید فوری ظرفیت تکمیل خواهد شد. اگر موفق به ثبتنام شدید فراموش نکنید که کارت شرکت در آزمون را بگیرید.
همانطور که پیشتر گفتیم، بیشتر آزمونهای این بازار نیاز به پیشنیاز دارند. حتما پیش از ثبتنام گواهینامههای حرفهای بورس قوانین مربوط به پیشنیاز را مطالعه کنید.
این آزمونها رایگان نیستند و هزینه آنها باتوجه به نوع آزمون متفاوت است. مثلا هزینه ثبتنام در آزمون تحلیلگری بازار سرمایه برابر با 150 هزار تومان است، اما اگر بخواهید در آزمون معاملهگری شرکت کنید، 95 هزار تومان باید بهعنوان هزینه ثبتنام پرداخت کنید. این هزینه میتواند تغییر کند.
میتوانید ویدیوهای بیشتری از تالاربورس را در آپارات (شبکه اشتراک ویدیو) و همچنین کانال یوتیوب تالاربورس مشاهده کنید.