علی، یک سرمایه‌گذار تازه‌کار، همیشه به طلا فکر می‌کرد و هر ماه بخشی از پس‌اندازش را سکه طلا می‌خرید. یک روز در جمع دوستان شنید که می‌شود نقره را هم در بورس خرید و فروش کرد! ابتدا باورش سخت بود؛ نقره آن هم در بورس؟ مگر بورس فقط برای سهام و طلا نبود؟ این سوال در ذهن علی جرقه زد و کنجکاو شد که بداند چگونه می‌توان نقره را در بورس ایران خرید.
دوست علی برایش توضیح داد که چند روش جدید برای سرمایه‌گذاری در نقره به وجود آمده است؛ بدون اینکه لازم باشد شمش نقره را به صورت فیزیکی بخری و نگهداری کنی. علی که تا دیروز فقط خرید سکه و طلا را بلد بود، با اشتیاق به حرفهای دوستش گوش می‌داد. هر چه بیشتر می‌شنید, بیشتر هیجان‌زده می‌شد که خودش هم شانسی به این سرمایه‌گذاری جدید بدهد.
شاید داستان علی برای شما هم آشنا باشد. خرید نقره در بورس ایده جذابی است که این روزها سر زبان‌ها افتاده است. اگر شما هم می‌خواهید بدانید چطور می‌شود در بازار سرمایه ایران نقره خرید، در این راهنمای گام‌به‌گام همراه ما باشید. قرار است تمام روش‌های خرید نقره از بورس ایران (بورس کالا) را با هم یاد بگیریم و قدم به قدم جلو برویم.
پیش‌نیازهای خرید نقره در بورس
قبل از هر چیز، برای اینکه بتوانید در بورس ایران نقره بخرید، باید یک سری پیش‌نیازها و مقدمات را آماده کنید. نگران نباشید؛ انجام این کارها سخت نیست و بیشترشان را فقط یک بار انجام می‌دهید:
- ثبت‌نام در سامانه سجام و دریافت کد بورسی (کد معاملاتی سهام)
- افتتاح حساب در یک کارگزاری معتبر دارای مجوز بورس کالا و تکمیل مراحل دریافت کد معاملاتی بورس کالا
- نصب یا دسترسی به سامانه معاملاتی آنلاین کارگزاری (وب یا اپلیکیشن)
- تأمین موجودی کافی در حساب کارگزاری برای خرید مقدار نقره مدنظر
اگر تاکنون کد بورسی یا مخصوصاً کد بورس کالا دریافت نکرده‌اید، می‌توانید به سادگی به صورت آنلاین این کار را انجام دهید. برای راهنمایی در مورد انتخاب کارگزاری و دریافت کد بورسی به معرفی کارگزاری‌ها در تالار بورس مراجعه کنید. پس از دریافت کد معاملاتی بورس کالا، تقریباً همه چیز آماده است تا وارد دنیای نقره شوید!
حالا که مقدمات فراهم شد، به سراغ روش‌های خرید نقره می‌رویم. در حال حاضر سه روش اصلی برای خرید نقره در بورس ایران وجود دارد که در ادامه هر کدام را توضیح می‌دهیم:
خرید شمش نقره در بورس کالا (با گواهی سپرده)
اولین و مستقیم‌ترین روش، خرید شمش نقره به صورت گواهی سپرده کالایی است. گواهی سپرده شمش نقره چیست؟ در واقع یک اوراق بهادار معادل مقدار معینی نقره (مثلاً ۱ گرم) است که در انبارهای مورد تایید بورس کالا ذخیره شده. به زبان ساده، شما به جای خرید شمش نقره و نگهداری آن در خانه، یک برگه یا سهم دیجیتال می‌خرید که نشان می‌دهد صاحب مثلاً ۱۰۰ گرم نقره در انبار بورس کالا هستید.
هر گواهی سپرده نماینده مالکیت ۱ گرم نقره خالص ۹۹۹ است و اگر تعداد کافی از این گواهی‌ها را داشته باشید، حتی می‌توانید معادلشان شمش نقره فیزیکی تحویل بگیرید.
مزیت بزرگ گواهی سپرده نقره این است که خیال‌تان از بابت اصالت و خلوص نقره راحت است (انبارها مورد تایید بورس هستند) و لازم نیست دغدغه نگهداری و امنیت شمش‌ها را داشته باشید. همچنین هر زمان بخواهید می‌توانید این گواهی‌ها را مثل سهام به قیمت روز بفروشید و نقد کنید.
چگونه گواهی سپرده نقره بخریم؟ مراحل کار بسیار ساده و شبیه خرید سهام است:
- ورود به سامانه بورس کالا: با کد بورس کالایی که از کارگزاری گرفته‌اید وارد سامانه معاملاتی بورس کالا (آنلاین) شوید. این سامانه شبیه سامانه معاملات سهام است با این تفاوت که مخصوص کالاهاست.
- جستجوی نماد نقره: در بخش جستجوی نمادها، عبارت "نقره" را جستجو کنید. نماد گواهی سپرده شمش نقره معمولاً شامل کلمه نقره یا کد مشخصی است (برای مثال ممکن است چیزی شبیه "نقره ۰۱" باشد). روی نماد مربوط به گواهی سپرده نقره کلیک کنید تا تابلوی معاملاتی آن را ببینید.
- ثبت سفارش خرید: حالا باید سفارش خرید خود را ثبت کنید. حداقل میزان خرید، ۱ گواهی سپرده است که برابر با ۱ گرم نقره می‌باشد؛ بنابراین حتی با سرمایه کم هم می‌توانید شروع کنید. تعداد گواهی (گرم نقره) مورد نظر و قیمت مدنظرتان را وارد سامانه کنید و سفارش را ثبت کنید. (مثلاً ۱۰ گواهی نقره به قیمت هر کدام X تومان).
- نهایی شدن معامله: اگر سفارشتان با فروشنده تطبیق پیدا کند، معامله انجام می‌شود و به تعداد درخواستی، گواهی سپرده نقره به پرتفوی شما اضافه می‌شود. تبریک، شما اکنون صاحب نقره در بورس هستید! می‌توانید وضعیت دارایی نقره خود را در پنل کارگزاری مشاهده کنید.
- فروش یا تحویل فیزیکی: از اینجا به بعد دو راه دارید؛ یا گواهی‌های نقره را نگه دارید و هر وقت قیمت نقره افزایش یافت تصمیم به فروش بگیرید (مثل نگهداری یک سهم برای رشد قیمت)، یا اگر قصدتان دریافت شمش نقره فیزیکی است صبر کنید تا تعداد گواهی‌هایتان به حد نصاب برسد. حداقل مقدار برای تحویل فیزیکی نقره ۱۰۰۰ گواهی (معادل ۱ کیلوگرم نقره) است. پس از اینکه ۱۰۰۰ گواهی یا بیشتر داشتید، می‌توانید درخواست تحویل شمش نقره بدهید تا از انبار بورس کالا نقره را به صورت فیزیکی تحویل بگیرید (با هماهنگی کارگزاری). توجه کنید که در صورت تحویل فیزیکی، هزینه‌های انبارداری و مالیات بر ارزش افزوده طبق مقررات از شما دریافت می‌شود.
مثال: فرض کنید قیمت هر گواهی نقره (۱ گرم) در بورس کالا ۸٬۰۰۰ تومان باشد. اگر شما ۱۰۰ گواهی نقره بخرید، در واقع ۱۰۰ گرم نقره خریده‌اید که مجموعاً ۸۰۰٬۰۰۰ تومان سرمایه‌گذاری است. حال اگر پس از مدتی قیمت هر گرم نقره به ۱۰٬۰۰۰ تومان برسد، ارزش ۱۰۰ گواهی شما ۱٬۰۰۰٬۰۰۰ تومان خواهد شد؛ یعنی ۲۰۰٬۰۰۰ تومان سود بالقوه که می‌توانید با فروش گواهی‌ها کسب کنید. این مثال نشان می‌دهد بدون دردسر نگهداری شمش فیزیکی، از نوسان قیمت نقره سود می‌برید.
خرید نقره از طریق صندوق‌های سرمایه‌گذاری (ETF نقره)
روش دوم، سرمایه‌گذاری در صندوق کالایی نقره است. صندوق‌های کالایی نوعی صندوق سرمایه‌گذاری قابل معامله در بورس (ETF) هستند که دارایی اصلی آن‌ها یک کالای خاص (مثل طلا یا نقره) می‌باشد. در سال‌های اخیر صندوق‌های طلا در بورس ایران محبوب شدند و حالا صندوق نقره نیز راه‌اندازی شده است.
با خرید واحدهای این صندوق‌ها، شما به طور غیرمستقیم در نقره سرمایه‌گذاری می‌کنید؛ یعنی صندوق به جای شما نقره (یا گواهی سپرده نقره) می‌خرد و نگهداری می‌کند و ارزش واحدهای صندوق بر اساس قیمت روز نقره بالا و پایین می‌شود.
مزیت صندوق نقره این است که فرآیند خرید برای سرمایه‌گذار حتی ساده‌تر از روش گواهی سپرده است. چرا که برای خرید واحدهای صندوق نقره، نیاز به کد بورس کالا ندارید و با همان کد بورسی سهام می‌توانید صندوق نقره را بخرید. همچنین مدیریت و امور فنی بر عهده صندوق است و شما دغدغه‌ای بابت مسائل فنی (مثل انبارداری) ندارید. البته صندوق‌ها کارمزد مدیریت سالانه بسیار کوچکی دارند که از دارایی صندوق کسر می‌شود (و عملاً تاثیر محسوسی بر سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت شما نخواهد داشت).
برای خرید واحدهای صندوق نقره مراحل زیر را طی کنید:
- ورود به سامانه معاملاتی سهام: با کد بورسی خود وارد سامانه معاملات آنلاین کارگزاری (بورس اوراق بهادار) شوید. (همان سامانه‌ای که برای خرید و فروش سهام استفاده می‌کنید).
- جستجوی نماد صندوق نقره: در قسمت جستجوی نمادها، نام یا بخشی از نام صندوق نقره موردنظر را وارد کنید. مثلاً ممکن است نام صندوق "صندوق س. نقره XYZ" باشد با نمادی مثل "نقره". (در زمان نگارش این مقاله، اولین صندوق نقره ایران در حال پذیره‌نویسی است و احتمالاً نماد آن به زودی در فهرست صندوق‌های قابل معامله ظاهر خواهد شد).
- ثبت سفارش خرید واحدهای صندوق: مشابه خرید یک سهم یا صندوق ETF دیگر، تعداد واحدهایی که می‌خواهید بخرید و قیمت مدنظرتان را وارد کنید و سفارش را ثبت نمایید. حداقل مقدار خرید معمولاً ۱ واحد صندوق است که قیمت آن نزدیک به قیمت ۱ گرم نقره (یا کمی بیشتر) خواهد بود؛ پس با مبالغ بسیار کوچک هم می‌توانید وارد شوید.
- تایید معامله و دریافت واحدها: پس از تطبیق سفارش، معامله انجام می‌شود و واحدهای صندوق نقره به سبد دارایی‌های شما اضافه می‌گردد. حالا شما بدون اینکه مستقیماً نقره بخرید، در نقره سرمایه‌گذاری کرده‌اید و ارزش دارایی شما با قیمت نقره تغییر خواهد کرد.
- نقدکردن سرمایه: هر زمان تصمیم بگیرید، می‌توانید واحدهای صندوق نقره را در بورس بفروشید و پول نقد دریافت کنید. دقیقاً مانند فروش یک سهم یا صندوق ETF دیگر. توجه کنید که برخلاف گواهی سپرده، در صندوق نقره امکان تحویل فیزیکی نقره وجود ندارد؛ چون شما در واقع سهامدار صندوق هستید نه مالک مستقیم نقره. اگر روزی بخواهید شخصاً شمش نقره داشته باشید، باید واحدهای صندوق را فروخته و با پول آن مستقیم اقدام به خرید گواهی سپرده یا نقره فیزیکی کنید.
این روش برای کسانی مناسب است که می‌خواهند خیلی راحت و بدون نیاز به طی کردن مراحل بورس کالا، در نقره سرمایه‌گذاری کنند. همچنین برای مبالغ کم یا افرادی که قصد نگهداری بلندمدت دارند، صندوق گزینه مناسبی است.
اگر دوست دارید درباره موضوعات کاربردی این‌چنینی بیشتر یاد بگیرید و مهارت‌های جدید کسب کنید، حتماً به صفحه دوره‌های آموزشی تالار بورس سر بزنید. در این صفحه مجموعه‌ای از دوره‌های متنوع آموزشی (از مالی و سرمایه‌گذاری تا مهارت‌های فردی) ارائه شده که می‌تواند به رشد دانش شما کمک کند.
خرید نقره در بازار آتی (قراردادهای آتی نقره)
سومین روش، مخصوص افرادی است که دید کوتاه‌مدت‌تری دارند یا به دنبال استفاده از اهرم (لورج) و کسب سود از نوسانات سریع قیمت هستند: معاملات قرارداد آتی نقره. قرارداد آتی یعنی تعهد به خرید یا فروش مقداری مشخص از نقره در تاریخ آینده، با قیمتی که الان تعیین می‌شود.
در بازار آتی نقره شما می‌توانید با پرداخت درصدی از ارزش کل معامله (وجه تضمین اولیه)، وارد موقعیت خرید یا فروش نقره شوید. به عبارت دیگر، اهرم مالی به شما این امکان را می‌دهد که مثلاً با در اختیار داشتن سرمایه معادل ۲۰۰ گرم نقره، روی ۱۰۰۰ گرم نقره معامله کنید. البته فراموش نکنیم همانطور که احتمال سود چند برابری وجود دارد، ریسک زیان چند برابری نیز به همراه اهرم خواهد بود.
برای خرید و فروش آتی نقره باید مراحل زیر را در نظر داشته باشید:
- دریافت کد معاملات آتی: معاملات آتی در بورس کالا نیاز به کد معاملاتی جداگانه‌ای به نام کد مشتقه یا آتی دارد. معمولاً کارگزاری‌ها پس از یک آزمون ساده آنلاین یا تکمیل تعهدنامه ریسک، این کد را برای شما فعال می‌کنند. اگر قصد ورود به بازار آتی را دارید، با کارگزاری خود تماس بگیرید و کد آتی کالا را درخواست کنید.
- واریز وجه تضمین اولیه: هر قرارداد آتی نقره نمایانگر مقدار معینی نقره (برای مثال 100 گرم) است. شما برای باز کردن موقعیت (خرید یا فروش) باید درصدی از ارزش آن 100 گرم نقره را به عنوان "وجه تضمین" در حساب خود داشته باشید. فرضاً اگر قیمت هر گرم نقره 8000 تومان باشد, ارزش 100 گرم 800,000 تومان است و شاید حدود 20% آن (160,000 تومان) را باید به عنوان وجه تضمین داشته باشید. این مبلغ در حساب شما بلوکه می‌شود تا زمانی که موقعیت خود را ببندید یا قرارداد سررسید شود.
- انتخاب سررسید و موقعیت: در بازار آتی، قراردادهای نقره معمولاً سررسیدهای مختلفی دارند (مثلاً قرارداد ماه‌های آتی). شما باید یکی از قراردادها (مثلاً نقره تحویل اسفند) را انتخاب کنید. سپس تصمیم بگیرید موقعیت خرید (Long) بگیرید یا فروش (Short). اگر پیش‌بینی می‌کنید قیمت نقره افزایش می‌یابد، موقعیت خرید باز می‌کنید؛ و اگر فکر می‌کنید کاهش می‌یابد، می‌توانید حتی بدون داشتن نقره، موقعیت فروش باز کنید و از افت قیمت سود ببرید. این قابلیت فروش استقراضی یکی از جذابیت‌های بازار آتی است که در بازار نقدی وجود ندارد.
- ثبت سفارش در سامانه آتی: از طریق سامانه معاملات مشتقه کارگزاری (که ممکن است جدا از سامانه سهام باشد)، نماد قرارداد آتی نقره موردنظر را پیدا کرده و سفارش خود را ثبت کنید. مثلا ۱ موقعیت خرید نقره اسفند با قیمت مشخص. اگر فروشنده یا خریدار متناظر در بازار باشد، موقعیت شما باز می‌شود.
- مدیریت موقعیت تا سررسید: پس از باز کردن موقعیت، هر روز حساب شما براساس تغییرات قیمت تسویه روزانه تعدیل می‌شود. اگر قیمت بالا برود و شما موقعیت خرید داشته باشید، سود به حساب شما واریز می‌شود (و بالعکس برای موقعیت فروش). اگر قیمت برخلاف پیش‌بینی شما حرکت کند و زیان کنید، باید حواستان به حداقل وجه تضمین باشد؛ چون اگر ضرر زیاد شود ممکن است نیاز به واریز وجه اضافی (وجه تضمین جبرانی) داشته باشید تا موقعیت شما بسته نشود. این بخش از معاملات آتی نیاز به دانش مدیریت ریسک دارد.
- تسویه یا بستن موقعیت: شما مجبور نیستید تا تاریخ سررسید صبر کنید. هر زمان که مایل باشید می‌توانید با ثبت سفارش معکوس (فروش در برابر موقعیت خرید یا خرید در برابر موقعیت فروش خود) از معامله خارج شوید و سود/زیان نهایی را شناسایی کنید. اما اگر تا سررسید صبر کنید، قرارداد باید تسویه شود. در سررسید آتی نقره، اگر موقعیت باز داشته باشید، یا باید تسویه نقدی کنید یا تحویل فیزیکی انجام شود. طبق مقررات فعلی، تحویل فیزیکی آتی نقره به صورت نقره ساچمه‌ای (گرانول) با عیار ۹۹۹ و مقدار مشخص انجام می‌شود. البته بیشتر سرمایه‌گذاران قبل از سررسید از معامله خارج می‌شوند و وارد فاز تحویل فیزیکی نمی‌شوند.
معاملات آتی برای افراد تازه‌کار توصیه نمی‌شود، چون پیچیدگی‌ها و ریسک بالایی دارد. اما دانستن وجود چنین بازاری خالی از لطف نیست. به طور خلاصه، بازار آتی فرصتی برای کسب سود از نوسانات قیمت در کوتاه مدت و حتی از کاهش قیمت است. اگر با اصول این بازار آشنا نیستید، بهتر است ابتدا از روش‌های مستقیم (گواهی سپرده یا صندوق) شروع کنید و بعداً در صورت تمایل با دانش کافی به سراغ آتی بروید.
مقایسه روش‌های خرید نقره در بورس ایران
تا اینجا سه روش اصلی خرید نقره در بازار سرمایه را شناختیم: گواهی سپرده نقره، صندوق نقره و قرارداد آتی نقره. هر کدام مزایا و کاربردهای خود را دارند. در جدول زیر یک مقایسه سریع بین این روش‌ها انجام داده‌ایم تا ببینید برای شرایط شما کدام مناسب‌تر است:
ویژگی | گواهی سپرده نقره | صندوق نقره (ETF) | قرارداد آتی نقره |
حداقل سرمایه لازم | بسیار کم (معادل قیمت ۱ گرم نقره) | بسیار کم (قیمت ۱ واحد صندوق) | نسبتاً بیشتر (ارزش ۱۰۰ گرم با وجه تضمین ~۲۰٪) |
کد معاملاتی موردنیاز | کد بورس کالا | کد بورسی سهام | کد بورس کالا + کد معاملاتی آتی |
امکان تحویل فیزیکی | بله، با حداقل ۱ کیلوگرم (۱۰۰۰ گواهی) | خیر | بله، در سررسید (تحویل ۱۰۰ گرم یا تسویه نقدی) |
ریسک و نوسان | بدون اهرم (نوسان مطابق قیمت نقره) | بدون اهرم (نوسان مطابق قیمت نقره) | اهرمی (نوسان شدیدتر، نیاز به مدیریت ریسک) |
مناسب برای | سرمایه‌گذاران میان‌مدت و خواهان تحویل فیزیکی | سرمایه‌گذاری آسان و بلندمدت | معامله‌گران حرفهای و نوسان‌گیران کوتاه‌مدت |
مزایای خرید نقره در بورس
حالا که با روش‌های مختلف آشنا شدیم، شاید بپرسید اصلاً چرا از بورس نقره بخریم؟ مزایای این کار نسبت به خرید سنتی (مثلاً از بازار جواهرات) چیست؟ در ادامه به چند مزیت مهم اشاره می‌کنیم:
- امنیت و اصالت: وقتی از بورس کالا نقره می‌خرید، مطمئن هستید که نقره شما کاملاً اصل با عیار ۹۹۹ است و در خزانه‌های مورد اعتماد نگهداری می‌شود. برخلاف خرید از بازار آزاد، احتمال تقلب یا ناخالصی وجود ندارد.
- سرمایه‌گذاری با مبالغ کم: شما می‌توانید حتی با پس‌انداز خیلی کم (مثلاً چند صد هزار تومان) در نقره سرمایه‌گذاری کنید. خرید ۱ گرم نقره در بورس برای همه مقدور است، در حالی که شاید خرید شمش نقره ۱ کیلوگرمی خارج از توان مالی بسیاری باشد.
- نقدشوندگی بالا: هر زمان که بخواهید می‌توانید به سرعت نقره‌ای که خریده‌اید را بفروشید و پولش را دریافت کنید. بورس کالا بازار منسجمی دارد که روزانه معاملات نقره در آن انجام می‌شود، بنابراین برخلاف فروش فیزیکی به کاسبان که ممکن است زمان‌بر باشد، اینجا نقدکردن دارایی سریع و آسان است.
- بدون دردسر نگهداری: نگهداری مقدار زیادی نقره فیزیکی در خانه می‌تواند مخاطره‌آمیز باشد (سرقت، نیاز به گاوصندوق و ...). با گواهی سپرده یا صندوق نقره، شما نیازی به نگهداری شخصی ندارید؛ همه چیز در انبارهای امن بورس محافظت می‌شود و شما صرفاً سند مالکیت را در اختیار دارید.
- کارمزد و هزینه پایین: هزینه معاملات نقره در بورس بسیار ناچیز است (کارمزد خرید و فروش زیر نیم درصد). هزینه انبارداری نیز برای گواهی سپرده روزانه رقم بسیار کوچکی (چند ریال در هر گرم) است که معمولاً فقط هنگام فروش از شما کسر می‌شود. این ارقام در مقایسه با حاشیه سود فروشندگان سنتی یا دردسرهای نگهداری شخصی، قابل چشم‌پوشی هستند.
- امکان سود از افت قیمت (بازار دوطرفه): از طریق ابزار آتی، حتی می‌توانید در صورت کاهش قیمت نقره نیز سود کسب کنید که در روش سنتی چنین چیزی ممکن نیست. البته این مزیت به همراه ریسک بالای معاملات مشتقه است و برای همه مناسب نخواهد بود.
معایب و ریسک‌های سرمایه‌گذاری در نقره
در کنار مزایا، همیشه باید به معایب و جنبه‌های احتیاطی هم توجه کنیم. سرمایه‌گذاری در نقره از طریق بورس معایب زیادی ندارد، اما موارد زیر قابل ذکر است:
- نوسانات قیمتی: قیمت نقره می‌تواند در کوتاه‌مدت نوسانات قابل توجهی داشته باشد. اگر اهل ریسک نیستید و نوسان قیمت شما را نگران می‌کند، شاید درصد زیادی از سرمایه خود را نباید به نقره اختصاص دهید. به هر حال نقره یک دارایی پرنوسان‌تر از طلاست.
- عدم تحویل فیزیکی در مقادیر کم: همانطور که گفتیم برای تحویل فیزیکی نقره از بورس حداقل ۱ کیلوگرم نقره لازم است. بنابراین سرمایه‌گذاران خرد که چند گرم یا صد گرم نقره می‌خرند عملاً نمی‌توانند نقره را لمس کنند یا به عنوان کالای زینتی از آن استفاده کنند. سرمایه‌گذاری آن‌ها کاملاً جنبه مالی دارد.
- نیاز به یادگیری اولیه: ورود به بازار بورس کالا ممکن است برای کسی که هیچ تجربه‌ای از بورس ندارد کمی گیج‌کننده باشد. باید با مفاهیمی مثل کارگزاری، سامانه معاملات آنلاین، ثبت سفارش و ... آشنا شوید. البته با وجود آموزش‌های فراوان و پشتیبانی کارگزاری‌ها، این مانع به سادگی قابل رفع است و بعد از یکی دو بار معامله، کاملاً روال کار دستتان می‌آید.
- مقررات و محدودیت‌ها: بازار رسمی مقررات خودش را دارد. مثلاً محدودیت حجم خرید روزانه (فعلاً هر کد حقیقی حداکثر ۵۰٬۰۰۰ گواهی نقره در روز می‌تواند بخرد) یا تعطیلات رسمی که معامله‌ای انجام نمی‌شود، مواردی است که در سرمایه‌گذاری باید مدنظر داشته باشید. البته اینها محدودیت‌های جدی نیستند ولی با خرید و فروش سنتی تفاوت دارند.
- کارمزد مدیریت (در صندوق): اگرچه کارمزد و هزینه‌ها پایین است، اما در صندوق‌های نقره و طلا مقداری کارمزد مدیریت سالانه توسط صندوق برداشت می‌شود (مثلاً حدود 1%). در بلندمدت این هزینه می‌تواند کمی از بازدهی شما را کاهش دهد. برای سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت شاید تاثیرش محسوس نباشد اما آگاه بودن از آن خوب است.
با در نظر گرفتن این موارد، می‌بینید که مزایای خرید نقره در بورس به مراتب بیشتر از چالش‌های آن است. اگر از قبل تجربه‌ای در بازار سهام یا طلا داشته باشید، ورود به بازار نقره برایتان بسیار روان خواهد بود.
سخن پایانی
نقره به عنوان یک فلز گران‌بهای باارزش، همواره جایگاه ویژه‌ای در سرمایه‌گذاری داشته است. با سازوکارهای جدیدی که در بورس ایران فراهم شده، اکنون هر فرد علاقه‌مند می‌تواند به آسانی و با شفافیت کامل در نقره سرمایه‌گذاری کند. ما در این مقاله دیدیم که خرید نقره در بورس ایران آنقدرها هم که شاید در نگاه اول به نظر برسد پیچیده نیست؛ فقط کافیست روش مناسب خود را انتخاب کنید (گواهی سپرده، صندوق یا آتی) و طبق مراحل گفته شده پیش بروید.
نقره می‌تواند به عنوان بخشی از سبد سرمایه‌گذاری شما، نقش یک دارایی مطمئن و پربازده را در بلندمدت ایفا کند. بسیاری از افراد طلا را به نقره ترجیح می‌دادند اما فراموش نکنید که نقره نیز معمولاً همبستگی زیادی با طلا دارد و در دوره‌هایی حتی بازدهی بیشتری از طلا نشان داده است. بنابراین اگر دنبال تنوع بخشیدن به دارایی‌های خود هستید، نقره گزینه جذابی است.
حالا شما می‌دانید که چگونه در بورس نقره بخرید و ابزارهای مختلف آن کدام‌ها هستند. وقت آن است که آموخته‌های خود را به کار بگیرید و با چاشنی احتیاط و یادگیری مداوم، اولین خرید نقره خود را تجربه کنید.
اکنون با دانشی که کسب کرده‌اید، آماده‌اید تا با تصمیم‌گیری آگاهانه قدم در مسیر سرمایه‌گذاری در نقره بگذارید. موفق باشید!
آیا می‌خواهید همواره از ترفندهای کاربردی و آموزش‌های جذاب در زمینه‌های مختلف باخبر باشید؟
پس حتما صفحه اینستاگرام تالار بورس را دنبال کنید. در آنجا نکات کوتاه آموزشی، معرفی دوره‌ها و محتوای الهام‌بخش زیادی منتشر می‌کنیم که می‌تواند برای شما مفید باشد. با ما در اینستاگرام همراه باشید.
سوالات متداول درباره خرید نقره در بورس (FAQ)
گواهی سپرده نقره اوراق بهاداری معادل مقدار مشخصی نقره (مثلاً ۱ گرم) است که نشان می‌دهد شما مالک آن مقدار نقره در خزانه بورس کالا هستید. این ابزار به شما امکان می‌دهد بدون نگهداری فیزیکی نقره، از نوسانات قیمت آن سود ببرید. مزیتش این است که نقره شما در جای امنی نگهداری می‌شود و هر وقت بخواهید می‌توانید گواهی را بفروشید یا در صورت داشتن حد نصاب لازم، نقره فیزیکی تحویل بگیرید.
شما نیاز به کد معاملاتی بورس کالا دارید. اگر قبلاً در بورس سهام فعال بوده‌اید، باید از طریق کارگزاری خود بخش بورس کالا را نیز فعال کنید و کد مجزای آن را بگیرید. دریافت این کد آنلاین است و پیچیده نیست (از طریق سامانه EBGO یا مراجعه به کارگزاری). پس از آن می‌توانید گواهی سپرده نقره و قراردادهای آتی را معامله کنید. برای خرید صندوق نقره نیز داشتن همان کد بورسی کافیست و نیازی به کد جدید نیست.
حداقل مقدار خرید نقره در بورس کالا ۱ گرم نقره (۱ گواهی) است. بنابراین از یک گرم تا هر چقدر که بخواهید می‌توانید بخرید. البته بورس کالا برای هر سفارش محدودیت سقف قرار داده (مثلاً ۱۰ هزار گواهی در هر سفارش) و سقف خرید روزانه هر شخص حقیقی نیز فعلاً ۵۰٬۰۰۰ گرم (۵۰ کیلوگرم) است که رقم بسیار بالایی است و عملاً دست اکثر سرمایه‌گذاران به آن نمی‌رسد. در صندوق نقره هم حداقل ۱ واحد صندوق (تقریباً برابر ۱ گرم نقره) قابل خرید است و حداکثری برای تعدادهایی که می‌خرید وجود ندارد مگر محدودیت‌های عمومی بازار.
بله، در روش گواهی سپرده این امکان وجود دارد اما به شرطی که حداقل ۱۰۰۰ گواهی نقره (۱ کیلوگرم) خریداری کرده باشید. در این صورت می‌توانید درخواست بدهید تا شمش نقره را از انبار دریافت کنید. فرآیند آن از طریق کارگزاری انجام می‌شود و شامل پرداخت هزینه انبارداری و ۹% مالیات بر ارزش افزوده بر مبنای ارزش نقره است. در صندوق نقره امکان تحویل فیزیکی وجود ندارد و باید واحدهای صندوق را بفروشید و با پولش در صورت تمایل نقره فیزیکی بخرید. در قرارداد آتی نیز تحویل فیزیکی در سررسید ممکن است (حداقل قرارداد که مثلاً 100 گرم است) اما بیشتر سرمایه‌گذاران ترجیح می‌دهند قبل از سررسید تسویه نقدی کنند.
بستگی به هدف و میزان تجربه شما دارد. اگر هدف شما سرمایه‌گذاری آسان و بدون دردسر در نقره برای میان‌مدت یا بلندمدت است، صندوق نقره گزینه مناسبی می‌باشد (چون با کد بورسی معمولی قابل خرید است و نیاز به مسائل فنی ندارد). اگر می‌خواهید مستقیماً مالک نقره باشید و حتی احتمال تحویل فیزیکی در آینده برایتان جذاب است، گواهی سپرده نقره را انتخاب کنید. کسانی که تجربه بالایی در معاملات دارند و به دنبال سود کوتاه‌مدت از نوسانات و استفاده از اهرم هستند می‌توانند به قراردادهای آتی نقره فکر کنند، هرچند توصیه می‌شود ابتدا با سرمایه کم و با آموزش کافی وارد این بازار شوند.
نقره یک کالای جهانی است و قیمت آن عمدتاً تحت تاثیر عرضه و تقاضای جهانی و نرخ ارز قرار دارد. در مقایسه با سهام، نقره وابستگی مستقیم به عملکرد یک شرکت یا صنعت خاص ندارد، بنابراین ریسک‌های تجاری و ورشکستگی در آن بی‌معنی است. اما از نظر نوسان قیمتی، نقره می‌تواند به شدت نوسانی باشد (مشابه سایر کالاها). سهام برخی شرکت‌ها ممکن است کمتر نوسان کنند و برخی بسیار بیشتر. به طور کلی اگر بخواهیم مقایسه کنیم، نقره به دلیل ماهیت کالا بودن، ریسک سیستماتیک خاص خود را دارد و نمی‌توان با قطعیت گفت کمتر یا بیشتر از سهام است؛ هر کدام جنس ریسک متفاوتی دارند. مهم این است که شما با آگاهی از این نوسانات سرمایه‌گذاری کنید و اصول مدیریت ریسک (مثل متنوع‌سازی سبد بین نقره، طلا, سهام و ...) را رعایت نمایید.
قیمت نقره در بورس کالا مانند هر بازار دیگری براساس عرضه و تقاضا تعیین می‌شود. البته مبنای قیمت‌گذاری، قیمت جهانی نقره به دلار و نرخ ریال است؛ به زبان دیگر، ارزش ذاتی نقره در بورس از تبدیل قیمت جهانی به ریال به دست می‌آید. معمولاً قیمت گواهی سپرده نقره خیلی نزدیک به قیمت روز نقره در بازار آزاد (مثلاً قیمت نقره خام یا مصنوعات نقره) است. تفاوت‌های جزئی ممکن است به خاطر هزینه‌های انبارداری و کارمزد باشد که در قیمت بورس لحاظ می‌شود. پس می‌توان گفت قیمت نقره در بورس نمایانگر قیمت واقعی و به‌روز نقره در ایران است و شما با خیال راحت می‌توانید به آن اعتماد کنید.
پاسخ به این سوال دشوار است و به استراتژی سرمایه‌گذاری شما برمی‌گردد. نقره هم مثل طلا و سهام دوره‌هایی از رونق و رکود قیمتی دارد. بعضی عوامل مانند افزایش تورم، افت ارزش پول، بحران‌های اقتصادی یا صنعتی می‌توانند قیمت نقره را در بلندمدت رشد دهند. اگر دید بلندمدت داشته باشید، خرید پله‌ای نقره و اضافه کردن تدریجی آن به سبد دارایی می‌تواند استراتژی خوبی باشد. اما برای نوسان‌گیری کوتاه‌مدت، باید بازارهای جهانی و تکنیکال قیمت نقره را رصد کنید که کار ساده‌ای نیست و ریسک بالایی دارد. توصیه می‌کنیم اگر تازه‌کار هستید، بیشتر نگاه بلندمدت (۶ ماهه و بیشتر) به نقره داشته باشید و وارد معاملات سریع نشوید. با مطالعه تحلیل‌های معتبر و مشورت با متخصصان، می‌توانید زمان‌های بهتری برای ورود یا افزایش سرمایه در نقره را تشخیص دهید.