برای بسیاری از افراد، بورس فقط به خرید‌وفروش سهام خلاصه می‌شود. درحالی‌که بورس به غیر از سهام گزینه‌هایی مثل صندوق‌های درآمد ثابت، اوراق خزانه اسلامی و صندوق طلا را نیز ارائه می‌دهد.یعنی شما می‌توانید با داشتن کد بورسی، یک پرتفوی متنوع با دارایی‌های مختلف برای خودتان بسازید.
در این مقاله سعی می‌کنیم به زبان ساده صندوق طلا را توضیح دهیم و بگوییم چطور می‌توانید از بورس، طلا بخرید.
پس‌انداز به رنگ طلا
از کودکی می‌دانیم که همواره باید بخشی از درآمد خود را پس‌انداز کنیم. بارها شنیده‌ایم که شکست‌خورده‌ها اول خرج می‌کنند و باقی‌مانده را پس‌انداز، اما افراد موفق اول پس‌انداز دارند و از باقی‌مانده خرج می‌کنند.
اما این توصیه یک ایراد اساسی دارد. فرض کنید می‌خواهید برای یک گوشی 7 میلیون تومانی، ماهانه 700 هزار تومان پس‌انداز کنید. بعد از 10 ماه پول خرید گوشی را دارید، اما گوشی مورد نظر شما حالا 15 میلیون تومان قیمت دارد. یک سال دیگر پس‌انداز می‌کنید و 15 میلیون جمع می‌شود. حالا همان گوشی (که متعلق به دو سال پیش است) 25 میلیون تومان فروخته می‌شود.
مشکل کجاست؟ مشکل اینجاست که پول به‌تنهایی قادر نیست ارزش را در طول زمان حفظ کند و به‌مرور قدرت خریدش کاهش می‌یابد. حتی دلار هم در برابر تورم جهانی ضعیف شده است؛ به‌طوری‌که طی ۲۰ سال گذشته قدرت خرید هر دلار حدود ۴۰ درصد کاهش پیدا کرده. یعنی اگر در سال ۲۰۰۵ با ۱۰۰ دلار مقدار مشخصی کالا می‌خریدید، امروز برای همان کالا باید حدود ۱۶۰ دلار بپردازید.
این افت ارزش در مورد ریال بسیار شدیدتر است. کاهش قدرت خرید ریال گاهی در عرض فقط یک تا دو سال می‌تواند نیمی از ارزش دارایی شما را از بین ببرد. این یعنی نگه‌داشتن پول نقد، به‌ویژه به ریال، بدون سرمایه‌گذاری، مساوی است با از دست دادن بخش بزرگی از ثروت در بازه‌ای کوتاه.
چیزی که می‌تواند ارزش را در خود ذخیره کند، طلا است. پس اگر می‌خواهید برای بلندمدت پس‌انداز کنید، طلا بهترین انتخاب است.
چرا طلا؟
مهم است که کالایی که ذخیره می‌کنیم خراب نشود. گندم، موز و چوب با گذشت زمان کیفیت خود را از دست می‌دهند.
مهم است که کالای مورد نظر جای کمی بگیرد. فولاد ضد زنگ هم ارزشش ثابت می‌ماند، اما انبار کردن این حجم فولاد کار آسانی نیست.
صندوق طلا چیست؟ | طلا خیلی کمتر از اسکناس 100 دلاری جا اشغال میکند.
مهم است که ارزش دارایی ما افت نکند. ماشینی که در پارکینگ می‌گذاریم، حتی اگر راه نرود، سال به سال قدیمی می‌شود. مثلا فرض کنید مدل الف و ب هم‌قیمت هستند. الف صفر را انبار می‌کنید. 5 سال بعد با فروش ماشین الف، نمی‌توانید یک ب صفر بخرید. اما اگر طلا انبار کرده بودید، حالا توان خرید ب صفر را داشتید. کامپیوتر، گوشی و دیگر کالاهای بادوام شاید به‌مرور گران شوند، اما ارزششان کم می‌شود. توجه کنید که قیمت و ارزش یکی نیستند.
نظرشخصی در مورد طلا
از نظر من طلا «سرمایه‌گذاری» نیست. چون اگر بجای خرید خانه نوساز 60 متری طلا بخرید، ده‌ها سال بعد با طلای خود می‌توانید خانه‌ای نوساز و 60 متری بخرید.
دقت کنید که اگر خانه را بخرید، ده‌سال بعد نمی‌توانید با فروش آن یک خانه نوساز مشابه بخرید. خانه ارزش را ذخیره نمی‌کند. این وظیفه بر عهده طلا است.
وقتی پول خرید ماشین الف را طلا بخرید، بعدها می‌توانید شبیه همان ماشین را بخرید، نه ماشینی گران‌تر را.
قیمت طلا هرقدر که بالا برود، باز هم یک گرم طلای شما یک گرم می‌ماند و هرگز نمی‌توانید با سود حاصل از این سرمایه‌گذاری طلای خود را دوبرابر کنید. اما مثلا با سود حاصل از یک زمین زراعی می‌شود زمین‌های بیشتری خرید. البته اگر زراعت و اقتصاد کشاورزی را به‌درستی بلد باشید.
بیشتر بخوانید: بهترین سرمایه‌گذاری در ایران
یعنی توقع نداشته باشید که صندوق طلا یا سکه یا طلای آب شده شما را ثروتمند کند، اما برای ذخیره ارزش (مثلا سود سیو شده از سهام) می‌توانید روی طلا حساب ویژه باز کنید.
صندوق طلا چیست؟
در بورس نوعی صندوق وجود دارد که به آن‌ها ETF یا صندوق قابل معامله در بورس می‌گویند. نوع دیگر صندوق، صندوق صدور ابطالی است که از شرکت سرمایه‌گذاری درخواست می‌کنید برایتان واحد صادر کند.
صندوق ETF درست مثل یک سهم، از پنل آنلاین قابل خرید و فروش است و قیمت آن با عرضه و تقاضا مشخص می‌شود.
این صندوقها بر اساس جنس دارایی تقسیم‌بندی می‌شوند. صندوق‌های طلا صندوق‌هایی هستند که بیشتر پرتفوی آن‌ها به اوراق سپرده سکه طلا اختصاص پیدا کرده است. این سکه‌ها نزد انبارهای استاندارد بورس کالا نگهداری می‌شوند. بخش کمی از صندوق نیز ممکن است به سهام یا اوراق با درآمد ثابت یا وجوه نقدی اختصاص پیدا کند.
این صندوقها (معمولا) مدیریت فعال دارند، یعنی مدیر صندوق ممکن است بسته به شرایط وزن سکه در پرتفوی را کم یا زیاد کند.
صندوق طلا چیست؟ | بعد از هزاران سال طلا همچنان فاسد نمی‌شود.
نماد های صندوق طلا
- صندوق سرمایه گذاری پشتوانه سکه طلای زرافشان امید ایرانیان با نماد «زر»
- صندوق سرمایه گذاری پشتوانه طلاي لوتوس با نماد «طلا»
- صندوق سرمایه گذاری در اوراق بهادار مبتنی بر سکه طلای کیان با نماد «گوهر»
- صندوق سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار مبتنی بر سکه طلای مفید با نماد «عیار»
- صندوق سرمایه گذاری پشتوانه طلای لیان با نماد «لیان»
- صندوق سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار مبتنی بر سکه طلای نهایت نگر با نماد «ناب»
- صندوق سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار مبتنی بر طلای آتش فیروزه با نماد «آتش»
- صندوق سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار مبتنی بر طلای دماوند با نماد «قیراط»
- صندوق سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار مبتنی بر طلای زروان ویستا با نماد «زروان»
- صندوق سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار مبتنی بر طلای زرین آگاه با نماد «مثقال»
- صندوق سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار مبتنی بر طلای صبا با نماد «نفیس»
- صندوق سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار مبتنی بر گواهی سپرده سکه طلا کهربا با نماد «کهربا»
- صندوق سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار مبتنی بر گواهی سپرده طلا درخشان آبان با نماد «درخشان»
- صندوق سرمایه گذاری طلای آسمان آلتون با نماد «آلتون»
- صندوق سرمایه گذاری طلای تابان تمدن با نماد «تابش»
- صندوق سرمایه گذاری طلای زاگرس با نماد «جواهر»
- صندوق سرمایه گذاری طلاکیمیا زرین کاردان با نماد «گنج»
- صندوق سرمایه گذاری پشتوانه طلا زرفام آشنا با نماد «زرفام»
- صندوق سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار مبتنی بر طلای دماوند با نماد «امرالد»
ممکن است در آینده این فهرست بلندتر شود. این فهرست در سایت فیپ‌ایران قابل مشاهده است.
ساعت معاملاتی صندوق طلا
روزهای شنبه تا چهارشنبه از ساعت 11:30 تا 18 این صندوقها قابل معامله هستند.
مهم است که کارگزاری شما استیشن کالایی داشته باشد تا بتوانید این صندوقها را خرید و فروش کنید.
دامنه نوسان صندوق‌های طلا
پیش‌تر این صندوقها بدون دامنه نوسان بودند. اما براساس قانون جدید قیمت این صندوقها می‌تواند در بازه 10± تغییر کند.
کارمزد معاملات صندوق طلا
حتما می‌دانید که خرید طلا شامل کارمزد و مالیات می‌شود. خوبی صندوق طلا این است که معافیت مالیاتی دارد و کارمزد خرید و فروش آن واقعا ناچیز است. ناچیز، یعنی تنها 0.23 درصد (بیست و سه صدم درصد، کمتر از یک درصد)
عملکرد صندوق طلا
وقتی بازار خوب باشد، بیشتر سهم‌ها مثبت می‌خورند و در یک بازار بد، سهم‌های خوب هم قربانی می‌شوند. کاش سهمی وجود داشت که مستقل از بازار عمل می‌کرد. یعنی مثبت و منفی بودنش ارتباط زیادی به کلیت بازار نداشت. به کمک چنین نمادی می‌شد ریسک سیستماتیک بازار را کنترل کرد.
خبر خوب! چنین چیزی وجود دارد! صندوق طلا دقیقا همان چیزی است که برای پوشش ریسک به دنبال آن هستیم.
بتای صندوق نشان می‌دهد که یک صندوق چقدر تابع بازار است. اگر بتا صفر باشد، یعنی صندوق به شاخص کل ربطی ندارد. بتای یک یعنی کاملا تابع بازار است. بتای منفی یک یعنی عکس شاخص رفتار میکند. بتای بالای یک هم اثر شاخص را تقویت میکند. بتای صندوق‌های طلا چقدر است؟
به عنوان مثال
- بتای صندوق طلا= 0.04
- بتای صندوق گوهر= 0.07
همان‌طور که می‌بینید بتایی نزدیک به صفر دارند و می‌شود گفت که ارتباطی بین رفتار آن‌ها و رفتار کلی بازار وجود ندارد.
سوددهی صندوق طلا
باور ما این است که سود طلا هرگز به پای سود بورس نمی‌رسد. اما می‌تواند تورم را پوشش دهد. ولی جدول بازدهی صندوق های طلا و بورس در سال ۱۴۰۳ که در زیر آمده است این باور را رد میکند.
صندوق | بازدهی 6ماه گذشته | بازدهی یک سال گذشته |
شاخص بورس | ٪43.6 | ٪35.7 |
صندوق طلا | ٪52.39 | ٪74.63 |
صندوق گوهر | ٪50.95 | ٪72.45 |
صندوق عیار | ٪57.01 | ٪79.28 |
صندوق زر | ٪46.35 | ٪69.37 |
صندوق ناب | ٪57.93 | ٪79.53 |
صندوق مثقال | ٪53.11 | ٪68.58 |
صندوق نفیس | ٪53.16 | ٪75.15 |
صندوق کهربا | ٪56.48 | ٪78.62 |
صندوق آلتون | ٪54.92 | ٪74.27 |
صندوق تابش | ٪58.34 | ٪79.46 |
صندوق جواهر | ٪57.05 | ٪76.73 |
صندوق گنج | ٪58.13 | ٪79.39 |
صندوق زرفام | ٪56.88 | ٪81.24 |
این اعداد با بازدهی سالانه 249 درصدی سکه هم‌خوانی خوبی دارند.
همان‌طور که می‌بینید عملکرد صندوق‌های طلا مستقل بوده اما همین استقلال باعث شده که بیشتر از بورس رشد کند.
NAV صندوق طلا
ناو یا NAV نشان می‌دهد که در یک صندوق چقدر دارایی وجود دارد. مثلا اگر در یک کیسه سه سکه طلا گذارید و هر سکه 70 میلیون قیمت داشته باشد، ناو این کیسه برابر می‌شود با 210 میلیون تومان.
اگر من کیسه را به قیمت 215 میلیون بفروشم، قیمت درخواستی من بالای ناو است. اما خرید در قیمت 205 میلیون تومان جذابیت دارد.
در مورد صندوق طلا معمولا اندکی بالای ناو مورد پذیرش است. چرا که ریسک‌های خرید سکه فیزیکی مثل ریسک اصالت سکه، ریسک نگهداری و ریسک نقدشوندگی را ندارد.
فکر بدی نیست که برتری‌های صندوق طلا نسبت به سکه طلا را فهرست کنیم:
مقایسه سکه طلا با صندوق طلا
صندوق طلا ریسک سرقت ندارد.
دزدی کردن از انبار استاندارد به مراتب دشوارتر است تا سرقت از خانه مسکونی.
حتما شنیده‌اید که دزدها با دستگاه طلایاب جای سکه‌های شما را پیدا می‌کنند.
آن‌ها جای سکه‌های طلای انبار استاندارد را می‌دانند، اما جرات ندارند که به آن دستبرد بزنند.
هزینه نگهداری از سکه زیاد است.
فرض کنید 100 سکه طلا در خانه دارید. می‌شود حدود ۷ میلیارد تومان.
احتمالا برای خانه خود یک درب ضد سرقت می‌خرید.
یک گاوصندوق امن و محکم تهیه می‌کنید.
برای خانه دزدگیر و دوربین می‌گذارید.
و خودتان هم اضطراب زیادی را تحمل می‌کنید.
اما وقتی صندوق می‌خرید، نگران چیزی نیستید. مثلا اگر نماد گوهر خریده‌اید، شما با شرکت کیان طرف هستید. کیان گواهی‌های سپرده را خریداری کرده و با بورس کالا طرف است. اگر اتفاقی برای سکه‌های شما بیفتد، کیان از شما دلواپس‌تر خواهد شد. پس از بابت نگهداری درست از سکه‌ها، خیالتان راحت باشد.
خرید و فروش صندوق طلا راحت‌تر است.
در خانه با زیرشلواری و پای سیستم یا گوشی می‌توانید صندوقها را خرید و فروش کنید. لازم نیست در این شرایط کرونا به بازار بروید و قیمت بگیرید و با ترس و لرز سکه‌ها را بخرید و به خانه بیاورید.
همه‌چیز با یک کلیک انجام می‌شود.
تضمین ارزان‌ترین قیمت!
اگر از یک مغازه در نزدیکی خانه خودتان خرید کنید، شاید نتوانید بهترین قیمت را پیدا کنید. از کجا معلوم، شاید کسی در شیراز دارد ارزان‌تر می‌فروشد؟
در بورس پیشنهادهای فروش از ارزان‌ترین به گران‌ترین مرتب می‌شوند. در لحظه‌ای که شما خرید می‌کنید، هیچ فروشنده ارزان‌تری در بازار وجود ندارد. البته ممکن است چند دقیقه بعد قیمت پایین‌تر بیاید. اما در لحظه خرید، از ارزان‌ترین فروشنده کشور خرید خواهید کرد.
قابلیت ودیعه و وثیقه‌گذاری صندوق طلا
فرض کنید که می‌خواهید وام بگیرید، یا برای قوه قضاییه به وثیقه نیاز دارید یا می‌خواهید در یک مزایده یا مناقصه شرکت کنید. خوب است بدانید که برگه واحدهای صندوق قابلیت وثیقه‌گذاری و ودیعه‌گذاری دارند.
ریسک نقدشوندگی صندوق طلا پایین است
فروختن واحدهای صندوق به میلیون‌ها کاربر بورسی کار ساده‌تری است تا فروختن آن به صرافی. خیلی کم پیش می‌آید که صندوق طلا صف فروش شود و کسی حاضر نباشد صندوق شما را خریداری کند. از طرفی فاصله زمانی شما تا فروش صندوق، یک کلیک است. امروز می‌فروشید، روز بعد پول به حساب شما می‌آید.
ریسک صندوق طلا
این صندوقها بدون ریسک نیستند. قرار نیست صندوق طلا بخرید و هرگز ضرر نکنید.
درست همان‌طور که ممکن است سکه پایین بیاید و شما متضرر شوید، صندوق طلا نیز به همان میزان ریسک دارد.
یک ریسک جدی برای صندوق طلا، ریسک قوانین است. یعنی ممکن است فردا صبح قانون معاملات آن‌ها تغییر کند. هرچند این ریسک برای سکه طلا هم وجود دارد.
در صندوق ریسک اجرایی وجود دارد. یعنی شاید مدیر صندوق نتواند بازدهی سکه طلا را در صندوق منعکس کند.
یک مشکل دیگر مربوط به زمانی است که الان نیاز به پول دارید، اما بازار بسته است، ساعت معاملات نیست، اینترنت قطع است و...
ریسک سیاسی صندوق طلا برعکس ریسک سیاسی سهام است. یعنی اخبار بد مثل سایه جنگ باعث رشد طلا می‌شود. پس صندوق طلا به پوشش ریسک سیاسی کمک میکند.
جمع‌بندی: طلا، یه کمربند ایمنی برای پس‌انداز
تو این مقاله با هم دیدیم که چرا پول به‌تنهایی برای حفظ ارزش کافی نیست و چطور طلا می‌تونه نقش یه «ذخیره‌کننده ارزش» رو برامون بازی کنه. از اون طرف فهمیدیم که صندوق‌های طلا در بورس، یه راه هوشمندانه، امن و کم‌هزینه برای سرمایه‌گذاری در طلا هستن، بدون اینکه بخوایم دغدغه نگهداری فیزیکی یا دزدی و مالیات و اجرت داشته باشیم.
صندوق‌های طلا نه‌تنها قیمتشون دقیق‌تر و شفاف‌تره، بلکه معامله‌شون هم راحت‌تره و ریسک نقدشوندگی‌شون هم خیلی کمه. در واقع میشه گفت صندوق طلا یه ابزار پوشش ریسکه برای وقتایی که بازار سهام حال و روز خوبی نداره.
اگه هنوز طلا توی پرتفوی سرمایه‌گذاریت جایی نداره، شاید وقتشه یه نگاه جدی به صندوق‌های طلا بندازی. با یه کد بورسی ساده و چند کلیک، می‌تونی اولین واحد صندوق طلا رو بخری و یه قدم مهم برای حفظ ارزش دارایی‌هات برداری.
اگه سوالی درباره صندوق‌های طلا داری، حتما توی کامنت‌ها بپرس تا جواب بدیم. تازه اگه دوست داری بیشتر یاد بگیری، می‌تونی ویدیوهای آموزشی تالاربورس رو در آپارات، یوتیوب یا دوره «صفر تا ۱۰۰ سرمایه‌گذاری در طلا» ببینی و یه قدم حرفه‌ای‌تر برداری!
منون بابت مقاله خوبتون من اکثرا برای سرمایه گذاری پرسود طلای خام و بدون اجرت میخرم اماتا حالا از صندوق طلا و بورس استفاده نکردم الانم جدیدا با یه سایتی به نا م طلاسی اشنا شدم که شروع قیمت طلاهاش از ۵۰ هزار تومانه من بعد از خرید گذاشتم ی مدتی بمونه بعد فروختم خداروشکر سود خوبی کردم
مرسی از مطلبتون.
آخرین بار کی صندوق طلا صف فروش شد توی ایران؟ بعد از چه مدت قیمتش به قیمت قبل از صف فروش شدن برگشت؟
مرسی
سلام
ما نقدشوندگی صندوق ها را در گذشته بررسی نکردیم که کدامیک مشل نقدشوندگی داشتند. اما معمولا امکان نقدشوندگی رابطه مستقیمی با نحوه مدیریت یک صندوق دارد. حتما به ارزش خالص دارایی های صندوق نگاه کنید که حجم صندوق مبالغ کمی نباشد. صندوق های با حجم کمتر قابلیت نقدشوندگی کمتری نیز دارند.
در گزینه بعدی داشتن بازارگردان یا همان ضامن نقدشوندگی بسیار مهم هست. اگرصندوق مورد نظر شما بازارگردان داشته باشد، دیگر نگران صف فروش یا نقدشوندگی صندوق نباشید.
عالی بود ممنون که این اطلاعات را دادید.
خیلی وقت بود میخواستم در این مورد اطلاعاتی داشته باشم. بازهم سپاس
وقت طلا گرمی یک میلیون و دویست هزار تومان بود من ده میلیون تومان از دو صندوق لوتوس و مفید طلا خریدم. در طول مدتی که هم طلا و هم دلار بالا می رفت ارزش دارایی من در این دو صندوق به جای بالا رفتن مدام پایین می آمد و حتی وقتی سکه به بالای ۱۶ میلیون تومان هم رسید من به جای سود مدام ضرر می کردم و تا امروز نزدیک به سه میلیون تومان ضرر کردم ، آیا این طبیعی است؟ در این صندوق ها چه خبر است؟ چه کار باید بکنم؟
قبل از خرید صندوق طلا، توجه به NAV خیلی ضروریه. در تاریخی که می‌فرمایید قیمت معامله از ناو بالاتر بود و ریسک ریزش داشت. ریزش الان توی صندوق به نظر هیجانی میاد و با توجه به پایین‌تر بودن ناو از قیمت، به‌نظر جای خوبی برای فروش نمیاد، مگر تحلیل شما این باشه که ریزش شدیدی در سکه خواهیم داشت. (نماد طلا خیلی فراتر از قیمت خود سکه متورم شده بود)
درسته اما مگه نه اینکه بیش از نود درصد ارزش این صندوقها را طلا تشکیل میده؟ یعنی اینکه این متورم شدن بیش از حد نباید رخ بده دیگه و ارزش صندوق را تقریبا قیمت طلا باید تعیین کنه. با خودشون که صحبت کردم بحث عرضه و تقاضا را پیش کشیدن که به نظر من کاملا مغلطه اس چرا که قیمت طلا هر روز توسط بانک مرکزی اعلام میشه و اینطور نیست که ما مثال اگر ده نفری بریم سکه بخریم قیمت با حالتی که اگه تنهایی بریم خرید فرق داشته باشه. اینُ که گفتم دیگه جوابی نداشتن و مدام پرت… ادامه مطلب »
در مورد طلا، معمولا حجم خریدهای ما خیلی کوچیک‌تره که بخواد بازار رو تکون بده. اما خب بارها دیدیم که سکه نسبت به ارزش طلایی که درش هست ضربدر دلار، حباب مثبت پیدا کرده. چرا این طوری شده؟ چون تقاضا برای سکه زیاد بوده. بیشتر از تقاضایی که برای طلا هست. مگه ممکنه؟ بله. در شرایطی که مردم فقط طلا می‌خرن با هدف سود نه برای این که طلا لازم دارن، سکه انتخاب مرسوم‌تریه و ممکنه قیمتش از طلا هم بالاتر بره.
جالب بودچطورمیتونم خریدکنم
درست مثل سهام، نماد رو جستجو می‌کنید و می‌خرید. حواستون باشه این صندوقها بدون ریسک نیستن. سعی کنید پرتفوی رو متنوع کنید.
سلام.تفاوت خرید فروش سکه و طلا در صندوق طلا با سکه یک روزه چیه؟ کدوم بهتر است؟ممنون
گاهی سپرده سکه یک ورق بهاداره که می‌تونید معادلش سکه بگیرید، اما صندوق، شما از بازدهی سرمایه‌گذاری نفع می‌برید. مثل فرق سهام با صندوق درسهام