بهطور کلی به سند یا گزارشی که با هدف ارائهی اطلاعات در مورد محصول یا خدمتی خاص، توسط یک شرکت یا سازمان منتشر میشودوایت پیپر (White Paper) یا اوراق سفید گفته میشود. درواقع هدف کلی وایت پیپر ترویج و تبلیغ یک محصول، خدمت، فناوری و یا روشی خاص است، تا از این طریق سرمایهگذاران و مشتریان را مجاب کرده تا اقدام به سرمایهگذاری یا خرید این محصولات و فناوریها کنند.
اگرچه که روشهای رایج بازاریابی و تبلیغات در این موضوع موثر هستند، اما وایت پیپر سندی است که با ارائه اطلاعات و مستندات کاملا تخصصی و فنی، به بررسی مفید بودن یک محصول یا یک فناوری در رفع یک مشکل میپردازد و در قانع کردن مشتریان و سرمایهگذاران بسیار موثر و مهم است. معمولا وایت پیپرها در قالب متون علمی و آکادمیک نوشته میشوند و حداقل دارای 2500 کلمه هستند.
وایت پیپر و ارزهای دیجیتال
در حوزهی ارزهای دیجیتال، وایت پیپرها یا همان اوراق سفید، فناوری، پتانسیل رشد و هدف شکلگیری یک رمزارز را توضیح میدهند. مخصوصا اگر این رمزارز جدید و در مرحلهی ICO باشد، باید White Paper آن را بهصورت دقیق مطالعه کرد.
هدف از ایجاد وایت پیپرها (مانند وایت پیپر بیت کوین)توضیح اطلاعات تخصصی در مورد یک رمزارز و قانع کردن سرمایهگذاران و مشتریان، برای خرید و سرمایهگذاری در این رمزارزها است. وایتپیپرها توسط سازندگان و بنیانگذارانِ ارزهای دیجیتال که افرادی متخصص و حرفهای هستند، نوشته میشوند و مخاطبان آنها سرمایهگذارانی هستند که با تحلیل تخصصی و فنی یک فناوری، اقدام به سرمایهگذاری در رمزارزها میکنند.

نکات حائز اهمیت در بررسی وایت پیپرها
بهطور کلی، اطلاعاتی که در White Paper یک رمزارز باید به شما ارائه شوند عبارتند از:
۱. بیان مساله و مشکل
شاید عجیب به نظر برسد، اما برخی از پروژهها تلاش میکنند تا مشکلی ایجاد کنند، سپس برای حل همان مشکل، راه حل ارائه میدهند. این پروژهها جزو بدترین گزینهها برای سرمایه گذاری هستند.با خواندن وایت پیپر باید کاملا بفهمید که این رمزارز چه مشکلی را حل میکند و چرا یافتن راه حل برای آن اهمیت دارد.
۲.ارائه راهحلی منحصر بهفرد برای حل مساله
وقتی مشکل را درک کردید، میتوانید بررسی کنید که آیا پروژه موردنظر راهحل بهینه و مناسبی را برای حل این مشکل ارائه میدهد یا خیر. معمولا، اوراق سفید ارز دارای توضیحات مبهم و پیچیدهای از مشکل و راهحل آن هستند. اگر پس از چندبار مطالعه نتوانستید این راهحل را متوجه شوید، بهتر است از سرمایهگذاری در آن خودداری کنید.
۳.رقبا و راهحلهای جایگزین
در مرحله بعد باید بررسی کنید که آیا برای حل این مشکل توسط سایر رقبا راهحل بهتری ارائه شده یا خیر. پس از بررسی متوجه میشوید که چرا این ایده از دیگران بهتر است یا آیا این شرکت در بازه زمانی طولانی مدت، میتواند با سایر پروژههای دیگر در بازار رقابت کند.
در White Paper مربوط به یک پروژه بلاکچین، باید تمام نقاط قوت، ضعف و همچنین تهدیدها و فرصتهای احتمالی مشخص شوند. اگر این بخش از وایتپیپر، فقط جنبههای مثبت پروژه را نشان میدهد، باید با دقت و احتیاط بیشتری آن را بررسی کنید. هیچچیز بینقص نیست، بنابراین اگر هیچگونه معایب و مشکلاتی در یک وایتپیپر نباشد، میتواند به معنی این باشد که شفافیت اطلاعاتی پروژه پایین است و ممکن است با یک بحران مواجه شود.
۴. چرایی استفاده از بلاکچین در پروژه
امروزه فناوری بلاکچین، بیش از حد استفاده میشود. مشکل این است که بسیاری از استارتاپها میخواهند از آن استفاده کنند، درصورتی که در بسیاری از موارد نیاز ضروری به استفاده از بلاکچین در آن پروژه وجود ندارد.
بههمین دلیل، White Paper یک ارز دیجیتال باید توضیح دهد که چرا استفاده از فناوری بلاکچین برای این پروژه خاص، ضرورت دارد. مواردی مانند استفاده از قراردادهای هوشمند، سیستمهای تشخیص هویت و... در این قسمتها آورده میشوند.
۵.بررسی ابعاد مختلف تولید و انتشار توکنهای پروژه
در این مرحله، شما باید در مورد همه جنبههای اقتصادی توکن اطلاعات کسب کنید. بیشتر این اطلاعات مربوط به سیستم عرضه و تقاضای توکنها است. مواردی که باید برای تحلیل اقتصاد توکنها بررسی کنید، عبارتند از:
- تعیین ارزش و تعداد توکنهایی که قرار است صادر شوند؛
- زمان و چگونگی فروش توکنها توسط شرکت؛
- چگونگی تقسیم توکنها برای فروش و پاداشها؛
- بررسی راههایی که شرکت قصد دارد از منابع مالی جمعشده برای پروژه استفاده کند؛
- جنبههای فنی استفاده و توزیع توکنها؛
- میزان توکنهای اختصاص دادهشده به توسعهدهندگان پروژه؛
۶.تیم سازنده و تجربههای آنها
حتی اگر فکر میکنید که ایده توضیح داده شده عالی است، برای تصمیمگیری نهایی عجله نکنید. حالا باید مهارتها و تجربه اعضای تیم را تجزیه و تحلیل کنید. سوالات زیادی وجود دارد که باید به آنها پاسخ دهید. این موارد عبارتند از:
- آیا تیم پروژههای مشابهی را قبلاً به پایان رسانده است؟
- اعضای تیم چقدر در صنعت رمزارزها یا صنایع مشابه فعالیت دارند؟
- آنها از چه تحصیلات و دانش قبلی برخوردارند؟
- اعضای تیم تا چه مدت با هم کار میکنند؟ آیا آنها یکدیگر را به اندازه کافی میشناسند؟
- آیا استعدادهای فنی در تیم وجود دارد؟
- مدیر پروژه کیست؟ آیا او یک رهبر واقعی است؟
پس از اینکه وایت پیپر را بهصورت کامل مطالعه کردید باید در مورد اعضای تیم در گوگل تحقیق کنید. در گام اول پروفایل LinkedIn همه اعضای تیم را بررسی کنید، این سادهترین راه برای مشاهده مهارتهای حرفهای آنها است.
مقالات پیشنهادی : آموزش کامل صرافی بینالمللی ارزهای دیجیتال
وایت پیپرها و سرمایهگذاری
بهطور کلی تحلیل وایت پیپرها شباهت زیادی به تحلیل بنیادی شرکتها در بازار سهام دارد. خواندن دقیق و درک درست از وایت پیپرها، موضوعی بسیار مهم در سرمایهگذاری در رمزارزها است. درک دقیقی از وایت پیپر یک رمزارز میتواند پتانسیل موجود در فناوری یک پروژه را مشخص کند و نشان دهد که آیا رمزارز مورد نظر دارای ارزش است یا خیر.
همچنین از طرفی اگر اشکالات و ریسکهایی در پروژه وجود داشته باشند، با خواندن وایت پیپر میتوان از آنها مطلع شد. بنابراین برای افزایش سود و کاهش ریسک باید وایت پیپرها را به درستی مطالعه کرده و آنها را مورد تحلیل و بررسی قرار دهیم.
بخش های تشکیل دهندهی یک وایت پیپر
چکیده(Abstract)
در این قسمت خلاصهای از کلیات پروژه و رمزارز برای خواننده ارائه میشود و بهگونهای نوشته میشود تا مخاطب را جذب کرده تا کل وایت پیپر را بخواند.
مقدمه(Introduction)
در مقدمه معمولا مفاهیم اساسی مانند بلاکچین و مزیتهای رمزارزها معرفی میشوند و در نهایت در مورد بازار مورد نظری که پروژهی رمزارز قرار است در آن ورود کند، صحبت میشود.
تعریف مشکل(Problem Definition)
در این قسمت در مورد بازار مورد هدفِ پروژه بیشتر صحبت میشود و به چالشهای موجود در صنعت و روشهای حل آنها اشاره میشود. این چالشها مربوط به کسب و کار هستند و یا در ارتباط با فناوری مورد نظر هستند.
همچنین، در این قسمت به فناوریهای حاضر و عدم توانایی آنها در حل چالشها و مشکلات اشاره میشود و در مورد پتانسیل پروژهی رمزارز در رابطه با حل این مشکلات صحبت میشود.
شرح محصول (Production Description)
در این بخش پروژه تعریف شده و جزئیات مربوط به نحوهی عملکردِ پلتفرم، محصول یا سرویس مورد نظر شرح داده میشود. در این قسمت به صورت کامل توضیح داده میشود که چطور پروژهی مورد نظر مشکلات و چالشهای موجود را برطرف میکند.
جزییات فنی (Technical Details)
در این بخش از وایت پیپر، در مورد چگونگی ساخت و تولید محصول به همراه جزییات فنی صحبت میشود و در مورد نحوه استفاده از سکه و یا توکن پروژه توضیح داده میشود.
توکن مجازی(Digital Token)
در این قسمت در مورد نحوه استفاده و نقش سکه یا توکن مورد نظر توضیحات عمیقتری داده میشود و در مورد مدیریت عرضهی پول و نقش و فایدهی این رمزارز جدید در بازار ارزهای دیجیتال صحبت میشود.
جزئیات فروش انبوه(Crowd Sale Details)
در قسمت جزئیات فروش انبوه وایت پیپر در مورد تاریخ شروع فروش، طرحهای جایزهای، جزییات مربوط به این که چه کسانی میتوانند سرمایهگذاری کنند و چه کسانی نمیتوانند، نقشه و راه اصلی پروژه و چگونگی استفاده از منابع مالی جمع شده در پروژه، صحبت میشود.
معرفی تیم(Team Presentation)
در قسمتهای پایانی وایتپیپر معمولا در مورد سازندگان و توسعهدهندگان پروژه توضیح داده میشود و معرفی میشوند. این موضوع مهمی است زیرا که اگر یک تیم حرفهای برای ساختن و تولید یک پروژه فعالیت کنند، احتمال موفقیت پروژه افزایش پیدا میکند. بنابراین در این قسمت نقش حرفهای افراد در قسمتهای مختلف پروژه شرح داده میشود.
نتیجهگیری(Conclusion)
در این قسمت از وایت پیپر، نتیجهگیری و جمعبندی مطالب و توضیحات گفته شده در مورد پروژه آورده میشود.