نسبت یا شاخص NVT از جمله معیارهایی است که معامله گران و تحلیل گران در تحلیل آنچین به کار میگیرند تا ارزش واقعی و حباب بیت کوین را به دست آورند.
شاخص NVT یا Network Value to Transaction از جمله شاخصهای مهم در بررسی بازار بیت کوین و ارزهای دیجیتال است که در تحلیل آنچین کاربردهای بسیاری دارد و به عبارتی شبیه نسبت P/E در بازار سهام است. در نسبت P/E به بررسی نسبت قیمت سهام بر سوددهی میپردازیم و میخواهیم ارزش واقعی یک سهم را به دست آوریم که در اینجا هم به همین شیوه برای بیت کوین عمل میکنیم.
برای آشنایی بیشتر مقاله تحلیل آنچین (Onchain Analysis) چیست؟ را مطالعه کنید.
اما تفاوت در این است که در بازار بورس تقسیم قیمت سهام بر سوددهی را انجام میدهیم و در بازار کریپتوها به دنبال تقسیم قیمت بر میزان تراکنشها هستیم. الگوبرداری شاخص یا نسبت NVT از نسبت P/E گرفته شده اما با توجه به غیرمتمرکز بودن شرایط کریپتوکارنسی، معیار مورد استفاده در مخرج کسر متفاوت است.
طراحی نسبت NVT
همانطور که میدانید ارزش داراییها در بازارهای سرمایه در زمانهای گوناگون متفاوت است. ممکن است قیمت یک سهم یا ارز دیجیتال نسبت به ارزش واقعی آن خیلی کمتر شود که به آن حباب منفی میگوییم و یا ممکن است که به شدت افزایش یابد که به آن حباب مثبت گفته میشود.
احساسات بازار، رویدادهای فاندامنتال، روندهای نموداری و چندین و چند عامل دیگر موجب میشوند که بازار به حرکت دربیاید و قیمتهای متنوعی برای یک سهم یا ارز دیجیتال تشکیل شود.
به دلیل وجود احساسات گوناگون مثبت و منفی در بازار همچون امید و ترس و طمع باید بدانیم که نمیتوان انتظار داشت که بازارهای سرمایه صرفاً بر اساس منطق و شرایط فاندامنتال پیش بروند و در نتیجه دچار حباب قیمتی میشوند.
در بازار سهام نسبت P/E ایجاد شده تا بتواند شرایط را بررسی کند و این حباب قیمتی را شناسایی کند و در بازار ارزهای دیجیتال شخصی به نام ویلی وو Willy Woo سعی کرد تا با الگوبرداری از بازار سهام شاخص NVT را پایهریزی کند. او این کار را در سال 2017 و در زمانی که به شدت مباحثی همچون حباب قیمتی بیت کوین مطرح بود، انجام داد.
او در یک توییت اعلام کرد: "بیت کوین حباب نیست. من نسبت ارزش بازار به حجم تراکنشها را عرضه میکنم که نزدیکترین مفهوم به نسبت P/E است".
سپس او اعلام کرد که مقالهای در این باره منتشر خواهد کرد و نتیجه آن مقالهای در زمینه نسبت NVT بود که معامله گران و تحلیلگران با آن آشنا شدند. نسبت NVT از قانون متکالف پیروی میکند یعنی هر چه تعداد تراکنشها و اعضای جامعه یک ارز دیجیتال بیشتر باشد و شلوغی بیشتری داشته باشد یعنی ارزندگی بیشتری دارد.
برای آشنایی بیشتر مقاله نسبت P/E چیست؟ را مطالعه کنید.
بنابراین نسبت NVT میتواند همچون یک شاخص برای ارزیابی عملکرد بیت کوین و برآورد نسبت قیمت آن عمل کند تا ارزندگی بیت کوین به دست آید. میتوان به سادگی مقایسه کرد که اگر 10 نفر بیت کوین جا به جا کنند، بهتر است یا اگر 50 نفر؟ مسلماً هر چه کاربرد بیت کوین بیشتر شود یعنی بیت کوین ارزندگی بیشتری دارد به همین دلیل در این نسبت ارزش بازار تقسیم بر مقدار تراکنشها میشود.
تعریف و محاسبه نسبت NVT
نسبت NVT را به این صورت تعریف میکنند: "نسبت ارزش شبکه به تراکنشهای بیت کوین". پس یعنی بالا بودن یا پایین بودن قیمت بیت کوین نسبت به ارزش واقعی آن را میتوان در این شاخص و نسبت پیدا کرد.
برای به دست آوردن این نسبت، حجم تراکنشها در 24 ساعت گذشته در شبکه بلاک چین بیت کوین را محاسبه میکنند تا ارزش واقعی بیت کوین را به دست بیاورند و از این جهت آن را با نسبت P/E مقایسه میکنند.
برای اینکه نسبت NVT به دست آید کافی است ارزش بازار فعلی بیت کوین (مارکت کپ بیت کوین) را تقسیم بر حجم تراکنشهای 24 ساعت گذشته بیت کوین کنید. از طریق سایتهایی همچون کوین گکو و کوین مارکت کپ میتوانید ارزش بازار بیت کوین را به دست آورید.
برای آشنایی بیشتر مقاله معرفی سایت کوین گکو Coingecko را مطالعه کنید.
پس از اینکه حجم بازار را به دست آوردید، کافی است تا سری به سایت blockchain.com یا دیگر سایتهایی بزنید که در آنها حجم تراکنشها ثبت شده است. در نهایت این دو عدد را باید تقسیم بر یکدیگر کنید. در نظر داشته باشید که ممکن است سایتهای مختلف مارکت کپ متفاوتی به شما ارائه دهند اما به طور کلی باید یک تخمینی از مارکت کپ را برای محاسبه در نظر بگیرید.
به طور کلی نسبت NVT ارزش درون شبکه را به ما نشان میدهد و میتواند بر تصمیمگیری معامله گران تأثیرگذار باشد، چراکه در آن میزان کمتر یا بیشتر بودن قیمت بیت کوین به ارزش واقعی آن بررسی میشود.
کاربردهای نسبت NVT
حال که با نسبت NVT آشنا شدیم بهتر است تا بدانیم که کاهش یا افزایش این نسبت چه تأثیری در بازار میگذارد و چگونه میتوانیم بر اساس آن استراتژی معاملاتی داشته باشیم. به زبان ساده اگر صورت این کسر که ارزش بازار است بیش از میزان تراکنشها باشد، نسبت NVT نیز افزایش مییابد و این یعنی قیمت بیت کوین دچار تورم و حباب شده است.
هر چه میزان تراکنشها افزایش یابد اما ارزش بازار تغییری نکند، قیمت بیت کوین ارزندهتر خواهد بود. بنابراین هر چه نسبت NVT بزرگتر باشد یعنی حباب قیمتی زیاد است و هر چه کمتر باشد یعنی ارزندگی و نزدیک بودن قیمت به ارزش واقعی بیشتر است.
شلوغی شبکه موجب میشود تا ارزش شبکه نیز افزایش یابد و در نتیجه مهم است. چون هرچه استقبال از بیت کوین بیشتر باشد، یعنی ارزش آن نیز بیشتر است. اما اگر نسبت NVT که بین صفر تا 100 آن را در نظر بگیریم به عدد 95 نزدیک باشد این یعنی قیمت بیت کوین دچار حباب شدید شده است و هر لحظه امکان دارد که این حباب قیمتی از بین برود.
بیشتر بخوانید:
البته تعیین مقدار دقیق در نسبت NVT به این سادگیها نیست و ممکن است تغییرات زیادی داشته باشد. از یک طرف نوسانات قیمتی را داریم و از طرف دیگر توسعه شبکه بیت کوین را که موجب میشود تا تغییراتی اساسی در وضعیت بازار و حجم تراکنشها ایجاد شود.
اگر با بازار سهام آشنا باشید و در مورد نسبت P/E مطالعه کرده باشید، میدانید که در این مورد اختلافنظرها زیاد است و همه چیز به استراتژی فرد بستگی دارد. در مورد نسبت NVT نیز همین موضوع صدق میکند و معامله گران اعتقادات گوناگونی دارند به همین دلیل نمیتوان یک نسخه برای همه پیچید. با این حال ابزارهایی طراحی شده که مشتق از نسبت NVT هستند و میتوانند برای معاملهگری و تحلیل گری به ما کمک کنند.
نسبت NVTS چیست؟
نسبت NVTS دقیقا همان فرمول شاخص NVT را دارد با یک تفاوت که آن را دقیقتر و کاربردیتر کرده است. در این شاخص به جای قرار دادن حجم تراکنشهای 24 ساعت گذشته در مخرج کسر از حجم تراکنشهای 90 روز گذشته استفاده میشود.
دیمیتری کالیچکین، مدیر ارشد تحقیقات شرکت کریپتولب کپیتال Cryptolab Capital سازنده این اندیکاتور است البته او تصریح کرده که نمیتواند در این اندیکاتور تعداد تراکنشها با تعداد آدرسهای فعال روزانه را همزمان در نظر بگیرد. با این همه میتواند کاربردی باشد. چراکه بیت کوین دارای نوسانات روزانه بسیاری است و همچنین مقدار تراکنشها نیز متغیر است، از این رو وجود شاخص NVTS میتواند قدمی مهم برای بررسی دقیقتر بازار باشد.
با این حال اگر بخواهیم یک نسبت منطقی در وضعیت شاخص NVT و سپس NVTS در نظر بگیریم، میتوانیم بگوییم که هر چه NVT افزایش یابد و روند صعودی بگیرد، نسبت قیمت به ارزش واقعی در حال ورود به حباب قیمتی است. اگر روند NVT کاهشی باشد یعنی قیمت ارزشمندی بیشتری دارد و زمانی است که میتوان بیت کوین را در کف قیمتی جمع کرد. اگر NVT روندی خنثی پیشه کند یعنی ارزش درونشبکهای و قیمت در یک تعادل قرار دارند و مقدمهای برای افزایش یا کاهش قیمتی است.
اندیکاتورهای نسبت NVT و سیگنال گیری از آنها
درست است که اختلاف نظر در مورد نسبت یا شاخص NVT زیاد است اما سایتهای گوناگون تحلیل آنچین همچون گلسنود و کریپتوکوانت به بررسی و ساخت اندیکاتورهایی دست زدهاند که با شناخت صحیح از نسبت NVT و داشتن استراتژی معاملاتی مناسب میتوان از آنها استفاده کرد.
برای آشنایی بیشتر مقاله آشنایی با سایت کریپتوکوانت را مطالعه کنید.
در اینجا به چند مورد از این اندیکاتورها اشاره میکنیم که میتوانید در سیستم معاملاتی خود از آنها بهره ببرید.
اندیکاتور NVT RATIO
این اندیکاتور نزدیکترین ابزار به نسبت NVT است. هر چه خط روند NVT بالاتر برود به معنی بالا بودن قیمت نسبت به ارزش واقعی آن است و هر چه روند NVT کاهش باشد یعنی ارزندگی بیت کوین بیشتر است. اندیکاتور NVT RATIO را میتوانید در سایت کریپتوکوانت مشاهده کنید.
اندیکاتور (NVT RATIO (90d MA
اندیکاتور (NVT RATIO (90d MA را در سایت گلسنود Glassnode میتوانید ببینید. این اندیکاتور همان نسبت NVT را منتها با میانگین متحرک 90 روزه بررسی میکند. تقریبا همه مواردی که در مورد سیگنال گیری در مورد NVT میدانیم نیز همینجا صدق میکند و افزایش NVT را میتوان دلیلی بر حباب و کاهش آن را دلیلی بر ارزندگی میتوان قلمداد کرد. به عبارتی این همان نسبت NVTS است که میتوان از آن سیگنال دریافت کرد.
اندیکاتور NVT GOLDEN CROSS
اندیکاتور کراس طلایی از جمله اندیکاتورهای سیگنال گیری از شاخص NVT است که به میتوان آن را سادهتر از دیگر اندیکاتورها به کار برد. اندیکاتور NVT GOLDEN CROSS با مقایسه روند کوتاهمدت NVT و روند بلندمدت NVT به تولید سیگنال میپردازد.
کافی است تا نگاهی به چارت آن بیندازید تا متوجه شوید که هر بار این کراسها صورت گرفته چه تغییراتی در قیمت بیت کوین رخ داده و چگونه میتوان از آن سیگنال گرفت. این اندیکاتور را نیز میتوانید از طریق سایت کریپتوکوانت به دست آورید.
اندیکاتورهای جانبی NVT
در کنار این اندیکاتورهایی که نام بردیم، تعدادی اندیکاتور نیز در سایت تریدینگ ویو Trading view ارائه شده که از آنها نیز میتوان استفاده کرد. برای این کار کافی است تا در بخش اندیکاتورها به جستجوی نام NVT اقدام کنید. سپس تعدادی اندیکاتور به شما نشان میدهد که بعضی به صورت رایگان قرار داده شده است. به عنوان مثال یکی از این اندیکاتورها، نوسان نمایی به نام Bitcoin NVT/NVTS است که در آن از میانگین 90 روزه استفاده شده است.
همچون سایر نوساننماها در این اندیکاتور نیز ناحیه بیش خرید و بیش فروش تعریف شده و در تنظیمات میتوانید ورودی اندیکاتور را به NVT یا NVTS تغییر دهید. با این کار میتوانید به یک استراتژی برسید که در چه نواحی ورود کنید و در کدام نواحی از معامله خارج شوید.
برای آشنایی بیشتر مقاله معرفی سایت تریدینگ ویو (2023 TradingView) را مطالعه کنید.
جمعبندی
نسبت یا شاخص NVT از جمله معیارهایی است که در تحلیل آنچین مورد استفاده قرار میگیرد و بین متخصصان در مورد آن اختلافنظرهای گوناگونی وجود دارد. با این حال اگر بخواهیم خود را درگیر بحثهای به شدت تخصصی در زمینه کریپتو و نسبت NVT نکنیم میتوانیم تنها با استفاده از اندیکاتورهایی که در این زمینه وجود دارد، سیستم معاملاتی خود را طراحی کنیم.
برای این کار کافی است تا به مقایسه عملکرد قیمت بیت کوین و شاخصهای آنچین و اندیکاتورها بپردازید و ببینید در چه مواردی واکنش نشان داده شده است. همچنین اعدادی که در آنها به عنوان نقاط حمایت و مقاومت شناخته میشود یا حکم اشباع خرید و فروش را دارد، چگونه کار میکند؟
به طور کلی تحلیل بنیادی ارزهای دیجیتال هنوز جای کار دارد، اما میتوان در آن به تبحر رسید. همه میدانیم که عوامل گوناگونی بر روی قیمتها تأثیرگذارند و نمیتوان صرفاً بر اساس یک عامل به معامله پرداخت. از این جهت کافی است تا کمی در این باره ملاحظه کنیم و یک سیستم معاملاتی جامع داشته باشیم. همچنین شاخص NVT و مشتقات آن بیشتر برای استراتژیهای بلندمدت کارایی دارند تا کوتاهمدت.
تکیه صرف بر روی اندیکاتورهای NVT نمیتواند به تنهایی راهگشا باشد اما از سوی دیگر میتوانیم بگوییم که اندیکاتورهای NVT و شاخصهای آن به عنوان تأییدکنندههایی قوی و عصای محکمی برای سرمایهگذاری و رصد بازار تلقی شوند. فراموش نکنید که معاملهگری و سرمایهگذاری پیچ و خمهای زیادی دارد و مدیریت سرمایه و دانش کافی باید در کنار یکدیگر باشند.