شاخص آزاد شناور چیست؟

در هر بازار مالی شاخص‌هایی وجود دارند که همچون دماسنج عمل می‌کنند و وضعیت و روند بازار را در یک نگاه به معامله گران و سهامداران نشان می‌دهند؛ شاخص آزاد شناور یکی از مهمترین شاخص‌ها در بورس ایران است.

اگرچه بسیاری از معامله گران بر مبنای شاخص کل بورس یا شاخص کل هم‌وزن به معامله می‌پردازند و آن‌ها را به عنوان معیار اصلی پذیرفته‌اند اما می‌توان سایر شاخص‌ها را نیز در نظر گرفت تا معاملات بهتری داشت.

علاوه بر این بسیاری ترجیح می‌دهند تا با نگاهی تخصصی‌تر به شاخص‌ها نگاه کنند و استراتژی معاملاتی خود را بر مبنای آن‌ها تنظیم کنند، این گروه افراد از شاخص‌های دیگر همچون شاخص‌های صنایع، 50 شرکت بزرگ و همچنین شاخص آزاد شناور استفاده می‌کنند.

مفهوم شاخص آزاد شناور

شاخص کل به محاسبه همه سهام بورس و وضعیت کلی آن‌ها می‌پردازد، اما شاخص آزاد شناور تنها با استفاده از داده‌های سهام شناور به دست می‌آید. سهام شناور به آن دسته از سهامی گفته می‌شود که در بازار توسط معامله گران کوتاه‌مدت خرید و فروش می‌شود. به عبارتی بخشی که دست سهامداران بلندمدت، عمده و شرکت‌های بزرگی است که به دنبال سهامداری و مدیریت شرکت هستند، را در نظر نمی‌گیرد.

مزایای استفاده از شاخص آزاد شناور

نکته‌ای که در مورد سهام شناور وجود دارد این است که نقدشوندگی بالایی دارد و همچنین نسبت به اتفاقات بنیادی و تکنیکالی واکنش بیشتری نشان می‌دهد. از این رو می‌توان سهام شناور را معیار بهتری برای آنچه به دست آوردن سنتیمنت بازار Sentiment (وضعیت هیجانی و رفتاری بازار) است، در نظر گرفت.

شاخص آزاد شناور دقیقاً دست روی همین نقطه قوت می‌گذارد و به جای اینکه همه سهام را در محاسبات خود لحاظ کند، تنها به سراغ سهام شناور می‌رود. بنابراین نتیجه می‌گیریم که تنظیمات شاخص آزاد شناور مشابه شاخص کل است و تنها تفاوت آن در وزن دهی بیشتر به سهام شناور شرکت‌هاست.

برای مثال سهام خودرو در بورس 301 میلیارد برگه است و در شاخص کل همه آن محاسبه می‌شود، اما در شاخص آزاد شناور تنها 36 درصد آن مورد بررسی قرار می‌گیرد؛ یعنی به 108 میلیارد آن وزن داده می‌شود. در مقابل سهام شپنا، تعداد 190 میلیارد سهام دارد که 49 درصد آن شناور است پس به 93 میلیارد آن وزن داده می‌شود.

هر چه یک سهم، شناوری بیشتری داشته باشد در این شاخص از اهمیت بیشتری برخوردار است و هر چه شناوری آن پایین‌تر باشد، سهم کمتری در شاخص آزاد شناور دارد. چراکه شاخص آزاد شناور می‌خواهد وضعیت معامله گران کوتاه‌مدت را بسنجد و متوجه شود که سنتیمنت بازار بر اساس احساس این دسته از معامله گران چگونه است.

شناوری سهام یک معیار مهم برای بررسی سهام است، چراکه مواردی همچون نقدشوندگی، دست‌کاری قیمت و ریسک‌پذیری را می‌توان از این معیار استنتاج کرد بنابراین در مورد شاخص آزاد شناور نیز باید گفت که با معیاری برای سنجش بخش استراتژیک و مهم بازار رو به رو هستیم که در بخش اصلی بازار یعنی خرید و فروش سهم کار می‌کنند.

جمع بندی

شاخص آزاد شناور را بسیاری معتقدند کمتر امکان دست‌کاری در آن وجود دارد و می‌توان نسبت به سایر شاخص‌ها به آن اعتماد بیشتری کرد؛ به همین دلیل نیز انتقاداتی که به شاخص کل وارد است را کمتر نسبت به شاخص آزاد شناور می‌بینیم.

با این حال آنچه مهم است، استراتژی معامله‌گران است و به همین دلیل هنگامی که به دنبال بررسی و تنظیم یک پلن معاملاتی هستید می‌توانید از این شاخص نیز استفاده کنید تا مدیریت ریسک و سرمایه خود را بهتر انجام دهید.

همچنین بررسی شاخص‌ها می‌توانند در استراتژی‌های معاملاتی ما به عنوان سیگنال‌ها و تأییدهایی باشند که از بازار می‌خواهید به دست بیاورید. پس شاخص آزاد شناور را نیز می‌توانید به عنوان یک معیار در صورت هماهنگی با پلن معاملاتی خود در نظر بگیرید.