این روز‌ها بازار سهام عدالت و آزادسازی آن حسابی داغ شده است. خبرهای متنوعی مبنی‌بر ارزش سهام عدالت، نحوه آزادسازی آن، شرایط فروش و دریافت کارت اعتباری از طریق این سهام مطرح شده است که در ادامه در این باره صحبت خواهیم کرد.
سهام عدالت چیست؟
سهام عدالت مجموعه‌ای از سهام 49 شرکت مختلف بورسی و غیر‌بورسی (36 شرکت بورسی و 13 شرکت غیر‌بورسی) است. قسمت عمده این سهم را، سهام شرکت‌های پتروشیمی و پالایشی تشکیل داده‌اند و مابقی آن، مربوط به صنایع دیگری نظیرِ تعدادی از کارخانه‌های صنعت فولاد، صنعت سیمان و... است.
این سهم به کدام یک از اقشار جامعه تعلق گرفته است؟
این سهم در سال 1385 به شش دهک کم درآمد جامعه تعلق گرفت. دهک‌هایی که این سهام به آن‌ها تعلق گرفت عبارتند از: مددجویان کمیته امداد و بهزیستی، کارگران فصلی، گروه کارمندان دولتی، بازنشستگان کشوری و لشگری
به‌طور کلی این سهام به بیش از 49 میلیون و 100 هزار نفر در داخل کشور تعلق گرفته است.
ارزش سهام تخصیص یافته به هر نفر چقدر است؟
زمانی که سهام عدالت عرضه شد، ارزش سهام کل شرکت‌های تشکیل دهنده این سهم (سهام عدالت) برابر با 226،363 میلیارد ریال بود. در اواسط اردیبهشت ماه ارزش روز دارایی‌های موجود در این سهم حدودا به 3،701،826 میلیارد ریال رسیده بود، در حال حاضر (مرداد 1399) ارزش این سهام بسیار بالاتر از مقدار اولیه آن است. ارزش اولیه سهام متعلق به هر شخص، مطابق با مقررات تعیین شده توسط سازمان خصوصی‌سازی مشخص شده بود.
اطلاعات مربوط به ارزش پرتفوی سهام عدالت را در جدول زیر می‌بینید. تاریخ بروز‌رسانی اطلاعات، مربوط به 1399/02/06 است.
شرح | شرکت‌های بورسی | شرکت‌های غیر‌بورسی | کل شرکت‌ها |
|---|---|---|---|
تعداد شرکت‌ها | 36 | 13 | 49 |
ارزش مقطع واگذاری (میلیارد ریال) | 227،825 | 35،965 | 266،363 |
ارزش روز (میلیارد ریال) | 3،665،861 | 35،965 | 3،701،826 |
مدیریت سهام عدالت تاکنون در اختیار سازمان خصوصی‌سازی قرار داشته و این سهم قابلیت خرید و فروش در بازار را نداشت. با درخواست دولت و با دستور مستقیم رهبری، با آزادسازی سهام عدالت موافقت شد.
چگونه بفهمیم که آیا سهام عدالت به ما تعلق گرفته بوده یا خیر؟
برای مطلع شدن از میزان سهام خود، ابتدا باید وارد سایت Samanese.ir شویم. بعد از ورود به سایت با صفحه زیر رو‌به‌رو می‌شویم.
برای مطلع شدن از اخبار مرتبط با سهام عدالت می‌توانید روی گزینه آبیِ ورود به سایت کلیک کنید.
اما برای با‌خبر شدن از وضعیت سهام خود و اینکه آیا این سهم به شما تعلق گرفته بوده یا خیر، گزینه نارنجی رنگِ ورود به سامانه را انتخاب کنید.
با انتخاب گزینه ورود به سامانه، صفحه‌ای باز میشود که مقررات سامانه در آن ذکر شده است. با مطالعه این قسمت و فعال کردن گزینه "مطالب فوق را مطالعه و می‌پذیرم" روی ادامه مطلب کلیک کنید. در مرحله بعد از شما خواسته میشود که شماره ملی خود را وارد سیستم کنید.
بعد از وارد کردن شماره ملی خود، گزینه‌هایی در ارتباط با نام فرد، نام پدر، سال تولد و شماره شناسنامه آورده میشود و شما باید از بین آن‌ها اطلاعات مربوط به خود را انتخاب کنید. بعد از ثبت اطلاعات خود، صفحه زیر قابل مشاهده است. در این قسمت که به آن داشبورد اطلاعاتی نیز می‌گویند، می‌توانید صورت وضعیت دارایی سهام، شماره شبا بانکی و شماره تلفن خود را مشاهده و یا اصلاح کنید و یا قسمت‌های ناقص را کامل کنید.
در قسمت صورت وضعیت دارایی، می‌توانید میزان دارایی اولیه و سودی که تاکنون به شما تعلق گرفته را ببینید.
در قسمت اطلاعات، باید شماره شبای بانکی و شماره تلفن خود را حتما وارد و تایید کنید. شماره شبای بانکی باید حتما به نام خودتان باشد. برای برخی از بانک‌ها، شماره شبا را از خود سایت بانک نیز می‌توانید دریافت کنید. اما برای برخی دیگر از بانک‌ها، باید از طریق خود شعبه و یا از طریق عابر بانک آن را دریافت کنید. همچنین در این قسمت می‌توانید نحوه آزادسازی سهام عدالت را نیز تعیین کنید.
توجه داشته باشید که تنها یک‌بار می‌توان روش آزادسازی سهم را انتخاب کرد و بعد از آن دیگر نمی‌توان روش انتخاب شده را تغییر داد.
توجه داشته باشید که تنها یک‌بار می‌توان روش آزادسازی سهم را انتخاب کرد و بعد از آن دیگر نمی‌توان روش انتخاب شده را تغییر داد.
نحوه آزادسازی سهام عدالت
برای انتخاب نحوه آزادسازی سهام عدالت روی گزینه "انتخاب طرح آزادسازی" کلیک کنید.
برای آزادسازی سهام می‌توان از دو روش پیشنهاد شده زیر استفاده کرد.
1. استفاده از روش سهامداری مستقیم
2. استفاده از روش سهامداری غیرمستقیم
روش استفاده از سهامداری مستقیم
اگر جزو افرادی هستید که دارای کد بورسی هستند، استفاده از این روش به شما پیشنهاد میشود. با انتخاب این روش مالکیت سهام عدالت به‌طور مستقیم و بدون هیچ واسطه‌ای به شما انتقال می‌یابد. بعد از گذشت 2 ماه، این سهم به پرتفوی (سبد سرمایه‌گذاری) شما اضافه خواهد شد و می‌توانید آن را بفروشید و یا به تعداد آن اضافه کنید.
اگر کد بورسی ندارید و قصد دارید که مدیریت این سهام را خودتان به‌طور مستقیم برعهده بگیرید. ابتدا باید در سامانه سجام ثبت‌نام کنید و سپس به یکی از کارگزاری‌ها جهت دریافت کد بورسی مراجعه کنید.
روش استفاده از سهامداری غیرمستقیم
در صورت انتخاب آزادسازی به روش غیرمستقیم، مالکیت و مدیریت سهام عدالت شما از طریق شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی ساماندهی میشود و شما حق انتقال به غیر و دخل و تصرف در آن را نخواهید داشت.
اگر هم کسی در مدت 30 روز تعیین شده برای تصمیم‌گیری در خصوص سهام عدالت، به سامانه این سهام مراجعه نکند، به‌صورت خودکار گزینه دوم، که شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی است، برای آن‌ها لحاظ میشود. در صورتی که مشمولان، سهام عدالت خود را نفروشند و اختیارِ اداره و مدیریت آن‌ها را به شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی سهام عدالت بدهند، سازوکاری فراهم میشود که در آینده مشمولان، مالکِ واحدهای صندوق‌های قابل معامله این شرکت‌ها شوند.
پس از انتخاب طرح مورد نظر خود، در مرحله بعد شماره ملی و شماره موبایل خود را مشاهده خواهید کرد. در صورت صحت اطلاعات، گزینه تایید را انتخاب کنید تا یک کد شش رقمی به شما ارسال شود. پس از وارد کردن کد تایید 6 رقمی، طرح آزادسازی سهام عدالت شما انجام خواهد شد. بعد از اتمام این فرایند شماره پیگیری را حتما یادداشت کنید.
فروش سهام عدالت
اگر روش سهامداری مستقیم را انتخاب کرده بودید حالا می‌توانید درصدی از سهام خود را بفروشید. سازوکار فروش سهام عدالت شبیه خرید و فروش سهم‌های عادی بازار بورس نیست. اگر قصد فروش سهام خود را دارید، می‌توانید از طریق مراجعه به بانک‌ها و یا از طریق برخی از کارگزاری‌ها درصدی از آن را بفروشید. از 15 خرداد 1399 امکان فروش 30 درصد از سهام عدالت وجود دارد. کارگزاران براساس شرایط بازار و وضعیت سهم، می‌تواند این سهام را بفروش برساند و پول را در روزهای آینده به حساب شبای افرادی که درخواست فروش کردند واریز میشود. در عید غدیر امکان فروش 30 درصد دیگر از سهام عدالت فراهم شد. یعنی سهامداران می‌توانند علاوه‌بر 30 درصد قبلی، 30 درصد دیگر از سهام خود را بفروش برسانند. در جلسه هیات دولت، رئیس جمهور اعلام کرد که امکان فروش 30 درصد دیگر از سهام عدالت نیز در 22 بهمن فراهم میشود.
اما باتوجه به ارزنده بودن این سهام، معاون اول رئیس جمهور در گفته‌های خود چنین اعلام کرده، که مردم در صورت عدم نیاز به سهام عدالت خود، آن را نفروشند. به‌دنبال این دولت برای جلوگیری از فروش این سهم توسط افرادی که به وجه آن نیاز دارند، امکان وثیقه‌گذاری این سهم را در بانک فراهم کرده است.
با وثیقه قراردادن این سهام می‌توانید کارت اعتباری سهام عدالت، از بانک‌ها دریافت کنید. بانک بدون دریافت هیچ مدرکی از فرد مشمول صرفا با اهراز هویت آن شخص، براساس میزان دارایی فرد، حداقل تا 50 درصد از ارزش دارایی اعتبار به کارت خواهد داد. برخی از بانک‌ها گفته‌اند حتی تا صد درصد ارزش سهام به مشمولین سهام عدالت، کارت اعتباری قابل استفاده در مراکز خرید، مراکز ارائه کننده کالا و خدمات تعلق خواهد گرفت. شما می‌توانید اخبار مربوط به ارائه کارت اعتباری را از شعب بانک‌هایی که قصد مراجعه به آن دارید، دنبال کنید.
آیا آزادسازی سهام عدالت بر عملکرد بورس تاثیر‌گذار است؟
رئیس کل سازمان خصوصی سازی در رابطه با آزادسازی سهام عدالت و تاثیر آن بر بازار چنین ادعا کرد که با توجه به ارزش بالای مجموع سهام عدالت، ورود این تعداد سهم به بازار سرمایه، موجب افزایش عمق آن میشود و بازار سرمایه ایران را به یکی از بزرگترین بازارهای سرمایه در دنیا تبدیل می‌کند.
به‌طور کلی آزادسازی سهام عدالت منجر به ورود تعداد زیادی از افراد به بورس میشود. با ورود تعداد زیادی از افراد جدید، بازار رونق پیدا می‌کند و انتظار رشد از آن می‌رود.
جمع‌بندی آموزش آزادسازی سهام عدالت
چند نکته قابل توجه که باید به آن‌ها دقت کرد:
- افرادی که دارای کد بورسی هستند، بهتر است روش سهامداری مستقیم را انتخاب کنند. با انتخاب این روش اختیار بیشتری در مدیریت سهام خود دارید و هر زمان که بخواهید می‌توانید آن را معامله کنید.
- افرادی که کد بورسی ندارند اما می‌خواهند مدیریت این سهام را خودشان برعهده بگیرند، بهتر است ابتدا در سامانه سجام ثبت‌نام نموده و با مراجعه به دفاتر پیشخوان دولت ثبت‌نام خود را کامل نمایند و سپس اقدام به آزادسازی سهام عدالت خود با روش مستقیم کنند.
- با استفاده از روش سهامداری غیرمستقیم، مدیریت سهام در اختیار شما قرار نخواهد گرفت و فقط سود سهام خود را طبق روال گذشته دریافت خواهید کرد.
- تعیین روش مستقیم یا غیرمستقیم صرفا یک بار ممکن خواهد بود.
- اخبار مرتبط با سهام عدالت را صرفا از طریق دستگاه‌های رسمی دنبال کنید و به هیچ عنوان به پیامک‌ها و یا لینک‌های مختلفی که در گروه‌ها قرار داده می‌شوند اعتماد نکنید. ممکن است افراد سودجو از این طریق اقدام به کلاهبرداری کنند.
- برای آزادسازی سهام خود نیاز به واریز هیچ پولی به هیچ حسابی ندارید.
- برای آزادسازی سهام عدالت از تاریخ 1399/02/10 فرصتی یک ماهه در نظر گرفته شده است.
- وراث قانونی، می‌توانند سهام عدالت افراد فوت شده را با در دست داشتن برگه انحصار وراثت به دفاتر پیشخوان دولت مراجعه کنند.
- اگر مشمول دریافت سهام عدالت نبودید، در حال حاضر امکان ثبت‌نام و خرید آن وجود ندارد.
می‌توانید ویدیوهای بیشتری از تالاربورس را در آپارات (شبکه اشتراک ویدیو) و همچنین کانال یوتیوب تالاربورس مشاهده بفرمایید.
سلام من کارگزاری مفید ثبت نام کردم میخوام سهام عدالتم وارد کارگزاری مفید گنم میشه راهنمایم گنید
سلام، بعد از گذشت دو ماه از آزادسازی این سهام خود به خود وارد حسابتون میشه، الان نمیتونین کاری کنین.
سلام خانم حیدری عزیز.ممنون از توضیحات خوبتون
مطالب وسوالات دوستان رو خوندم.ولی چند نکته مبهم برام وجود داره.
1-یعنی من تا 2 ماه وقت دارم که کد بورسی بگیرم.و زودتراز دوماه امکان خرید وفروش سهام وجود نداره؟
2-بعد از گرفتن کد بورسی ،آیا باید از کارگزاری کدآنلاین بگیرم تا بتونم وارد صفحه معاملات بشم؟
3-سهامی که در پورتفوی میشینه به انتخاب شرکت خصوصی سازیه یا خودمون میتونیم انتخاب کنیم؟
ممنون میشم جواب سوالاتم رو بدید.
سلام دوست عزیز. دو ماه بعد از آزادسازی سهام عدالت می‌تونید خرید و فروش کنید. بعد از گرفتن کد بورسی هم باید در یک کارگزاری ثبت نام کنید. به شما نام کاربری و رمز عبور میدن تا بتونید از طریق سایت به وسیله کد بورسیتون معامله بکنید.
یک سهام به عنوان سهام عدالت بهتون تعلق می‌گیره که از سهام شرکت های نام برده تشکیل میشه.
سلام و عرض خسته نباشید، می خواستم بدونم که اگر کسی سهام عدالت داشته باشه و تو سامانه سجام هم ثبت نام کرده باشه ولی هنوز کد بورسی نگرفته باشه میتونه روش مستقیم رو انتخاب کنه ؟
خسته نباشید ببخشید من تو یه کارگذاری دیگ حساب دارم و میخواستم بدونم اگر من تو کارگزاری شما ثبت نام کنم سهام عدالت به کدام کارگزاری منتقل میشود؟؟
سلام وقت بخیر. آیا حساب بانکی که برای گرفتن کد بورسی اعلام می کنیم حتما باید همون حساب بانکی سهام عدالت باشه؟
سلام میخشید من الان روش مستقیم رو انتخاب کردم پشمون شدن میشه بگید چکار کنم تابه غیر مستقیم برگرده
دوست عزیز تو متن هم ببینید ما این نوشته رو بزرگ گذاشتیم وسط مقاله «توجه داشته باشید که تنها یک‌بار می‌توان روش آزادسازی سهم را انتخاب کرد و بعد از آن دیگر نمی‌توان روش انتخاب شده را تغییر داد.» تا اونجایی که من اطلاع دارم فقط یک بار میشود روش آزادسازیو انتخاب کرد. ولی شما به سایتش برید samanese.ir ببینید در قسمت اخبار مطلب جدیدی در این باره گذاشتن یا نه.
سلام می‌بخشید من روش مستقیم رو انتخاب کردم الان پشیمون شدم چکار کنم لطف کنید جواب بدین
با سلام و عرض ادب احترام
مطالب تون بسیار عالی و سازنده بود .باتشکر / پیروز و موفق باشید
سلام ما بالاخره نفهمیدیم که سهام عدالت اگر آزاد سازی کنیم بهتره یا نه
من روش مستقیم را انتخاب کردم ولی الان برخی مسولین میگن اشتباه هست این کار و اجازه بدید به روش غیر مستقیم سهام عدالت اداره بشه چون که در روش مستقیم سهامداران اولا با بابازار بورس اشنا نیستندو ضرر میکنند واینکه برای فروش سهام بای تابع محدوده زمانی باشند که بورس اعلام میکنه و اینکه خرد خرد میتونند سهامشون رو بفروشند
واقعا ما موندیم چه کنیم؟
برای کسایی که دانش مالی و آشنایی با بورس دارن، روش مستقیم بهتره، اگر خیر، دانش لازم رو ندارید روش غیرمستقیم. توجه کنید که از همون ابتدا تا به امروز هم مدیریت غیرمستقیم عملکرد خوبی داشته و سهم‌های شما رشد کردند.
سلام ببخشید خانوم حیدری من چطور میتونم سهامم رو برداشت کنم ؟