در این مطلب به آشنایی بیشتر شما با استانداردهای توکن ERC-20 و توکن TRC-20 میپردازیم و تفاوت آنها را برای شما بیان میکنیم تا در انتها، شخصا بتوانید تصمیم بگیرید که کدام نوع از این توکنها، برای استفاده شما مناسبتر هستند. برای یادگیری مفهومیتر، بهتر میدانم کمی در مورد خودِ استاندارد ERC-20 و استاندارد TRC-20برای شما توضیح دهم.
استاندارد توکن چیست؟
استانداردهای توکن، زیرمجموعهای از استانداردهای قرارداد هوشمند هستند.
برای اینکه یک قرارداد هوشمند (Smart Contract) بتواند بهخوبی در زیرساخت یک بلاکچین اجرا شود، از پیش قوانینی توسط توسعهدهندگان آن بلاکچین تعریف میشود. هر قرارداد هوشمندی که بخواهد در این شبکه فعالیت کند، باید در چارچوب یکی از این قوانین اجرا شود.
در واقع استانداردهای قرارداد هوشمند در یک بلاکچین، مثل مجموعه قوانین یک کشور برای اداره و سازماندهی امور هستند. این استانداردها ابتدا توسط توسعه دهندگان یا کاربران شبکه پیشنهاد شده و در صورت تایید نهایی، تصویب میشوند.
استانداردهای توکن، بخشی از استانداردهای قرارداد هوشمند هستند. این استانداردها برای آن دسته از شبکههایی در نظر گرفته میشوند که امکان ایجاد توکن را در بستر خود فراهم میکنند. بلاکچینهایی مانند اتریوم، ترون، سولانا از این گروه هستند.
استانداردهای توکن، میتوانند دربردارنده قوانین مربوط به ایجاد، عرضه اولیه، انتقال و در کل هر آنچه که مربوط به شیوه عملکرد یک توکن میشود، باشند. از طریق این قوانین نظم و کیفیت انجام کارها مدیریت میشود.
استانداردهای توکن را میتوانیم به قوانین و دستورالعملهای نقلیه عمومی در یک کشور تشبیه کنیم. این قوانین برای مسیرهای هوایی، زمینی، ترانزیت یا مسیرهای آبی با درنظر گرفتن شرایط متفاوتی که دارند، تعیین میشوند. پیروی از آنها باعث منظم شدن حملونقل، تضمین کیفیت و سلامت بار و سرنشینان شده و موجب میشود همه امور تحت یک برنامه کلی صورت بگیرد.
در بلاکچینهایی که از قراردادهای هوشمند پشتیبانی میکنند، ممکن است چندین نوع مختلف استاندارد توکن وجود داشته باشد. هر کدام از این استانداردها شرایط خاص خود را دارند. حتی ممکن است برای ساخت نوع خاصی از توکن طراحی شده باشند.
استاندارد ERC-20
اگر بخش قبل را مطالعه کرده باشید، بهخوبی میدانید که ERC-20 نام یک کوین یا توکن نیست. بلکه یک دستورالعمل ساخت و اجراست که بسیاری از توکنهایی که روی شبکه اتریوم ساخته میشوند، از آن تبعیت میکنند.
ERC مخفف عبارت ethereum request for comment، به معنای درخواست اتریوم برای اظهار نظر است. در نام تمامی استانداردهای توکن در شبکه اتریوم، این عبارت اختصاری (ERC) را میتوان دید.
بخش دوم نام یک استاندارد توکن اتریوم، بخش عددی آن است. این قسمت، شماره طرح استاندارد را بیان میکند. مثلاً استاندارد ERC-20، بیستمین طرح پیشنهادی (EIP) بوده که ارائه شده است.
یادمان باشد که بعضی از این طرحها، هرگز تصویب نهایی نشده و بهعنوان یک استاندارد شناخته نمیشوند. بهخاطر همین است که استاندارد ERC-20 داریم اما مثلا استانداردی به نام ERC-19 نداریم.
این مقاله در مورد دو استاندارد ERC-20 و TRC-20 و تفاوت آنها است. قصد نداریم با توضیحات پیچیده حوصله شما را سر ببریم یا مجبورتان کنیم، زمان خود را برای مطالعه مطالبی صرف کنید که خیلی هم مربوط به هدف اصلی مقاله نیستند. اما صرفا جهت یک آشنایی ابتدایی، بد نیست بدانید که بر اساس کاربرد، استانداردهای توکن زیادی در شبکه اتریوم تعریف شدهاند.
در زیر بهصورت خلاصه، چند نمونه از شناختهشدهترین استانداردهای بلاکچین اتریوم را معرفی میکنیم:
ERC-721: این استاندارد، حاوی دستورالعملهایی مربوط به توکنهای غیر قابل تعویض (NFT) است. توکنهای غیر قابل تعویض، مثل اثری هنری در یک کلکسیون، مانندی ندارند و منحصربهفرد هستند.
ERC-1155: با کمک این استاندارد امکان ایجاد توکنهای تعویضپذیر (مثل ارزهای دیجیتال عادی که در بازار معامله میشوند)، غیر قابل تعویض و نیمه تعویضپذیر را خواهیم داشت.
ERC-223: این استاندارد مشابه استاندارد ERC-20 است با این تفاوت که بروزتر بوده و بعضی نقصهای آن را در انتقال، برطرف کرده است.
استاندارد TRC-20
نام مهمترین استاندارد توکن در شبکه ترون TRC-20 است.
ارز دیجیتال ترون در سال 2017، توسط جاستین سان (Justin Sun) ایجاد شد. این رمزارز ابتدا بهعنوان یک توکن ERC-20، بر روی بستر اتریوم، شروع به فعالیت کرد. اما در سال 2018، با راهاندازی بلاکچین اختصاصی ترون، مسیر آن از اتریوم جدا شد.
هدف از ساخت بلاکچین ترون، معرفی یک شبکه جدید بود که همان امکانات بلاکچین اتریوم را راحتتر و سریعتر در اختیار کاربران قرار دهد. این شبکه مانند اتریوم، از قراردادهای هوشمند و امکان ایجاد توکن، پشتیبانی میکند.
این استاندارد مانند استانداردهای توکن در شبکه اتریوم، حاوی دستورالعملهای مربوط به ساخت و نحوه اجرای توکن است.
لازم است اشارهای هم به استاندارد توکن TRC-10 داشته باشیم. این استاندارد زودتر از استاندارد TRC-20 ساخته شد و چون ابتدایی و سادهتر از آن است، کاربرد کمتری هم در بین فعالان شبکه ترون دارد.
مزایا و معایب استاندارد ERC-20 و استاندارد TRC-20
استانداردهای ERC-20 و TRC-20، برای انجام کارهای مشابه در نظر گرفته شدهاند؛ حالا میخواهیم ببینیم که بین این دو استاندارد چه تفاوتهایی هست و هر کدام چه نقاط مثبت یا منفی دارند.
استاندارد ERC-20:
نقاط مثبت:
- بلاکچین اتریوم، شناختهشدهترین بلاکچین بعد از بیتکوین است؛ بنابراین بعید به نظر میرسد، صرافی وجود داشته باشد که از آن پشتیبانی نکند.
- تعداد نودها در شبکه اتریوم بیشتر است. در زمان نوشتن این مقاله بالای 3000 نود در شبکه اتریوم مشغول به کار هستند، درحالیکه تعداد نودها در شبکه ترون، کمی بیش از 1300 عدد است؛ بنابراین در بلاکچین اتریوم، سطح بالاتری از عدم تمرکزگرایی (که از اصول سهگانه بلاکچینها است) برقرار شده است.
نقاط منفی:
- سرعت تراکنشها نسبتا کندتر است.
- در زمان نگارش این مقاله کارمزد هر تراکنش در شبکه اتریوم 8.5 دلار است که بسیار بیشتر از شبکه ترون میباشد.
استاندارد TRC-20:
نقاط مثبت:
- کارمزد تراکنشها در بلاکچین ترون بسیار پایینتر است.
- تراکنشها با سرعت زیادی انجام میشوند. در حال حاضر بلاکچین ترون، گنجایش انجام 2000 تراکنش در ثانیه (TPS) را دارد. این عدد در اتریوم نزدیک به 25 TPS است.
نقاط منفی:
- تعداد نودهای تایید کننده تراکنشها بسیار کمتر از اتریوم است. این موضوع میتواند بر روی امنیت شبکه و نقل و انتقالات، تاثیر منفی داشته باشد.
- از نظر تعداد توکنهایی که ساپورت میکند خیلی راه دارد تا به اتریوم برسد. هنوز برای خیلی از توکنهایی که در شبکه اتریوم ایجاد شدهاند، آدرس شبکه ترون ایجاد نشده است.
آیا امکان انتقال مستقیم بین شبکه ERC-20 و TRC-20 وجود دارد؟
تحت شرایطی امکانپذیر است. باتوجهبه شباهت ساختاری بین ERC-20 و TRC-20، بعضی از ارزهای دیجیتال، بر روی هر دوی این شبکهها توکنهای خود را ساختهاند. مثلاً ارز دیجیتال تتر (USDT)، هم بر روی شبکه اتریوم وجود دارد و هم بر روی شبکه ترون.
اگر میخواهید چک کنید که رمزارز تتری (یا هر توکن دیگری که بر روی این دو بلاکچین تعریف شده) که بر روی کیف پول یا صرافی دارید در کدام شبکه تعریف شده است، کافیست بعد از ورود به کیف پول یا صرافی، در قسمت تاریخچه واریز (Receive یا deposit)، آدرس تترهای خود را چک کنید.
اگر این آدرس با حرف T شروع شده بود، یعنی تتر شما در شبکه ترون قرار دارد (تتر TRC-20) و اگر هم با عبارت 0x آغاز شود، یعنی شما تتر اتریومی دارید (تتر ERC-20).
توجه داشته باشید ارزش رمزارزی که در چند شبکه مختلف تعریف شده است، در تمامی آن شبکهها کاملا مساوی است. (برای مثال تتر در شبکه ترون با تتر در شبکه اتریوم از نظر قیمت برابرند).
در این حالت تفاوت اساسی در شرایط انتقالِ ارز وجود دارد.
بهعنوان یک اصل کلی، در هنگام واریز تتر ERC-20، باید آدرس مقصدی که مربوط به تتر اتریومی است را وارد کنیم. به همان ترتیب در زمان انتقال تتر TRC-20، باید آدرس حساب مرتبط با تتر در شبکه ترون را بهعنوان آدرس مقصد ثبت کنیم.
در غیر این صورت چه میشود؟
وقتی یک ارز دیجیتال داشته باشیم که بر روی چند بلاکچین ساخته شده باشد، معمولا زمانی که میخواهیم آن را از یک صرافی به حسابی دیگر واریز کنیم، صرافی اجازه انتخاب شبکه انتقال را به ما میدهد.
مثلا در صرافی کوکوین، هنگام برداشت تتر، میتوانیم هم از شبکه اتریوم استفاده کنیم و هم از شبکه ترون. نکته مهم در برداشت این نوع رمزارزها از صرافی، این است که آدرس مقصدی که وارد میکنیم، باید با شبکه انتقالی که در نظر گرفته شده یکی باشد.
پس اگر ما به حساب صرافی، تتر اتریومی ریخته باشیم. در گام بعدی شبکه انتقال را بر روی TRC-20 قرار دهیم، سپس آدرس تتر ترونی خود را برای برداشت وارد کنیم، مشکلی پیش نخواهد آمد.
اما اگر شبکه انتقال را تتر ترون انتخاب کنیم و آدرس مقصد تتر اتریوم باشد، داراییمان از بین خواهد رفت. همچنین باید توجه کنیم که حالات بالا فقط برای زمانی است که ارز دیجیتال را از صرافی به حسابی دیگر واریز میکنیم.
هنگامیکه قصد انتقال از مبدا یک کیف پول به حسابی دیگر را داشته باشیم، فقط مجاز هستیم که آدرس مقصد انتقال را مطابق با آدرس مبدا، ثبت نماییم.
جمعبندی آشنایی با استاندارد ERC-20 و استاندارد TRC-20
در این مقاله در مورد استانداردهای مهمی که در شبکه اتریوم و ترون باید با آنها آشنایی داشته باشید، توضیح دادیم. مهمترین نکته در مورد این استانداردها، مقدار کارمزد، سرعت انتقال و تاثیری است که در نقلوانتقال توکنها دارند و عدم اطلاعات صحیح در زمان انتقالشان،ممکن است موجب از دست رفتن سرمایه شما شود.