صندوقهای سرمایهگذاری یکی از راههای اطمینان بخش برای سرمایهگذاران ریسکگریز است.
صندوقهای سرمایهگذاری انواع متعددی دارند که هر یک با توجه به ساختار صندوق، کارکرد متفاوتی نیز دارد. یکی از انواع این صندوقها، صندوق های ETF دولتی هستند.
آیا تا بهحال اقدام به خرید واحدهای صندوقهای سرمایهگذاری کردهاید؟ آیا میدانید از چه روشهایی میتوان واحدهای این صندوقها را خریداری کرد؟ آیا با کارکرد صندوقهای سرمایهگذاری قابل معامله یا همان ETF آشنا هستید؟
در این مقاله به تفصیل درباره صندوقهای سرمایهگذاری(ETF) صحبت خواهیم کرد.
تعریف صندوق سرمایهگذاری
سرمایهگذاری در صندوق سرمایهگذاری یا Mutual Fund یکی از روشهای سرمایهگذاری غیرمستقیم در بازار سرمایه است. صندوقهای سرمایهگذاری نهادهای مالی هستند که به منظور مدیریت حرفهای وجوه سرمایهگذاران بهوجود آمدهاند.
در واقع افرادی که از ریسکپذیری و مهارت کمتری برخوردار هستند، از طریق صندوقهای سرمایهگذاری اقدام به سرمایهگذاری در بورس میکنند.
صندوقهای سرمایهگذاری زیر نظر بازار سرمایه و برخی بانکها، همچنین زیر نظر برخی موسسات مالی فعالیت میکنند.
انواع صندوقهای سرمایهگذاری فعال در بازار سرمایه
صندوقهای سرمایهگذاری با توجه به ترکیب داراییها و اهداف سرمایهگذاری به چند دسته تقسیم میشوند. از جمله این صندوقها به موارد زیر میتوان اشاره کرد:
- صندوق سرمایهگذاری با درآمد ثابت
- صندوق سرمایهگذاری سهامی
- صندوق سرمایهگذاری مختلط
- صندوق قابل معامله (ETF)
- صندوقهای نیکوکاری
- صندوق مبتنی بر طلا
- صندوقهای بازارگردان
این موارد بخشی از صندوقهای فعال اقتصاد ایران هستند.
مقالات پیشنهادی : چگونه از بازارهای مالی نوسان گیری کنیم؟
تعریف جامع صندوق قابل معامله (ETF)
ETF ها یا صندوقهای قابل معامله یکی از انواع صندوقهای پرطرفدار هستند. صندوق های ETF دولتی، صندوقهای سرمایهگذاری هستند که قابلیت معامله در بازار سرمایه را دارند. در واقع دولت به کمک صندوق های ETF دولتی بخشی از سرمایه خود را به عموم مردم میفروشد.
دلیل استقبال مردم از صندوق های ETF دولتی، بهخاطر قابل معامله بودن آنها در بورس است که میتوانند جزو انواع صندوقها مانند درآمد ثابت، سهامی، مختلط یا مبتنی بر طلا باشند. واحدهای این صندوقها مانند سهام عادی در بازار سرمایه قابل معامله هستند.

انواع صندوق های ETF دولتی
صندوق های EFT دولتی براساس برنامه واگذاری دولت در قالب سه صندوق سرمایهگذاری در بازار عرضه شده است. در ادامه به بررسی هر سه صندوق خواهیم پرداخت.
صندوق سرمایهگذاری قابل معامله “واسطهگری مالی یکم”
صندوق واسطهگری مالی یکم اولین صندوق سرمایهگذاری دولتی بود که با نماد دارا یکم در بازار عرضه شد. سهام موجود در این نماد شامل سهام بانک ملت، بانک تجارت، بانک صادرات، بیمه البرز و بیمه اتکایی امین بود.
صندوق سرمایهگذاری قابل معامله “پالایشگاهی”
در صندوق سرمایهگذاری قابل معامله پالایشگاهی نیز دولت سهم خود در شرکتهای پالایشگاهی را بهوسیله سهام صندوق به فروش گذاشت. سهام این صندوق شامل سهام پالایشگاههای تبریز، اصفهان، بندرعباس و تهران بود.
صندوق سرمایهگذاری قابل معامله ” خودرویی و فلزی”
این نوع از صندوق های ETF دولتی، از سهام شرکتهای دولتی تشکیل شده و شامل شرکتهای خودرویی چون سایپا، ایران خودرو و شرکتهای فلزی چون فولاد مبارکه و صنایع ملی مس ایران است.
قیمت واحدهای صندوق سرمایهگذاری
قیمت واحد صندوقهای سرمایهگذاری و صندوق های ETF دولتی، معادل خالص ارزش دارایی هر واحد صندوق محاسبه میشود. قیمت واحدهای صندوق بر اساس NAV است؛ NAV یک معیار اندازهگیری برای سنجش ارزش واحدهای صندوق سرمایهگذاری است.
البته از یک صندوق سرمایهگذاری به دو روش میتوان پول بهدست آورد؛
- دریافت سود تقسیمی یا DPS
- کسب سود از طریق افزایش قیمت واحدهای صندوق

روش سرمایه گذاری در صندوق های EFT دولتی
برای سرمایهگذاری در صندوق های ETF دولتی، دو روش بسیار ساده وجود دارد که شامل خرید واحدهای صندوق از طریق سیستم بانکی و کارگزاریها میشود.
مقالات پیشنهادی : دریافت کد بورسی خرید و فروش سهام آنلاین
خرید واحدهای صندوق از طریق سیستم بانکی
در این روش سرمایهگذاران از طریق سیستم بانکی بهراحتی میتوانند اقدام به خرید واحدهای صندوق کنند.
در روش بانکی برای خرید واحدهای صندوق تنها به کد ملی نیاز است؛ اما اگر خریدار قصد فروش واحدهای صندوق را داشته باشد، ابتدا باید در سامانه سجام احراز هویت شده و کد بورسی دریافت کند.
خرید واحدهای صندوق از طریق کارگزاریها
افرادی هم که کد بورسی دارند بهراحتی میتوانند از طریق کارگزاری منتخب خود واحدهای صندوق سرمایهگذاری را خریداری کنند. در این روش معاملهگران با واریز وجه مورد نظر به حساب کارگزاری از طریق سیستم معاملات سازمان بورس اوراق بهادار خرید خود را انجام میدهند.
نحوه معامله صندوق های ETF دولتی
طبق روال سالهای اخیر دولت ابتدا برای واحدهای صندوقهای ETF پذیرهنویسی انجام میدهد که در این حالت متقاضیان با در دست داشتن کارت ملی میتوانند به بانکها یا کارگزاریها مراجعه کنند. حداکثر و حداقل پذیرهنویسی در حین ثبتنام توسط دولت اعلام میشود.
پس از پذیرهنویسی و اتمام زمان ثبتنام برای خرید واحدهای صندوقهای قابل معامله سرمایهگذاری ETF معمولا با فرجه یک ماهه، امکان معامله واحدهای صندوق در بازار سرمایه امکانپذیر میشود.
واحدهای صندوقهای سرمایهگذاری همانند سایر سهام در بازار معامله میشوند؛ معاملهگران در طول ساعات معامله بازار میتوانند واحدهای صندوقها را معامله کنند.
تفاوت صندوقهای ETF با دیگر صندوقها
صندوقهای سرمایهگذاری قابل معامله چند تفاوت اساسی با سایر صندوقها دارند؛ از جمله این تفاوتها به ارزان بودن واحدهای صندوقهای ETF، محاسبه لحظهای ارزش خالص داراییها و معاف از مالیات بودن واحدهای این صندوق میتوان اشاره کرد.
مزایای صندوقهای سرمایهگذاری قابل معامله (ETF)
سرمایهگذاری در صندوقهای سرمایه گذاری قابل معامله (ETF) مزایای قابل توجهی برای خریداران دارد که در ادامه به بررسی هر یک خواهیم پرداخت.
- قدرت نقدشوندگی صندوقهای ETF نسبت به سایر صندوقها بسیار بالا است؛ معاملهگران بهراحتی میتوانند واحدهای این صندوقها را در بازار سرمایه معامله کنند.
- واحدهای صندوقهای سرمایهگذاری قابل معامله (ETF) معاف از مالیات هستند.
- امکان خرید و فروش آنلاین برای واحدهای صندوقهای ETF ممکن است.
- دامنه نوسانی برای معاملات روزانه واحدهای این صندوقها وجود ندارد.
- سهام تشکیلدهنده این صندوقها از تنوع خوبی برخوردار است.
- ارزش خالص داراییهای صندوق بهصورت لحظهای محاسبه میشود.
نتیجهگیری
ارائه واحدهای صندوق سرمایهگذاری قابل معامله (ETF) در بازار سرمایه برای دولت و مردم منافع بسیاری دارد. عرضه سهام دولتی در قالب واحدهای صندوق سرمایهگذاری به بازار عمق داده و نقدشوندگی این بازار را افزایش میدهد.
علاوه بر عمق بازار و افزایش نقدشوندگی میتواند به افزایش رفاه اجتماعی نیز کمک کند؛ زیرا منابع حاصل از فروش واحدهای این صندوقها صرف توسعه و بهسازی بخش عمومی شده و به کمک بخش مولد اقتصاد میآید.
آیا تا بهحال واحدهای این صندوقها را خریداری کردهاید؟ نظر شما در رابطه با معاملات واحدهای صندوق های ETF دولتی چیست؟