فروش عرضه اولیه سهام چگونه انجام می شود؟ نکات تعیین کننده زمان فروش عرضه اولیه سهام چیست؟یکی از جذابیت‌های بازار سرمایه مربوط به عرضه اولیه است. معمولا به افراد تازه وارد توصیه می‌شود که با خریدن این عرضه‌ها معاملات خود را شروع کنند. اما برای این افراد سوال می‌شود که بهترین زمان فروش عرضه اولیه سهام چه زمانی است.
اگر بازار سرمایه را از تاریخ پدید آمدنش تاکنون بررسی کنیم، به‌ندرت می‌توان عرضه اولیه‌هایی یافت که سودده نبودند. 99 درصد آن‌ها بعد از ورود به بازار سود خوبی را نصیب سهامدارانشان کرده‌اند.
شرکت در عرضه‌های اولیه می‌تواند یک بازی دو سر برد باشد. شما به تامین سرمایه یک شرکت کمک می‌کنید و در ازای آن سود می‌گیرید.
وجود عرضه‌های اولیه به بازار سرمایه عمق می‌دهد و باعث ورود پول جدید به این بازار خواهد شد. خرید این عرضه‌ها کار دشواری نیست اما پیدا کردن زمان مناسب برای فروش عرضه اولیه سهام می‌تواند دشوار باشد. در ادامه در رابطه با نکاتی صحبت می‌کنیم که می‌توانند به ما در انتخاب زمان مناسب فروش عرضه اولیه سهام کمک کنند.
عرضه اولیه سهام چیست؟
در عرضه‌های اولیه (IPO) سهام شرکت برای اولین بار در بورس یا فرابورس پذیرفته می‌شود. شرایط خاصی برای پذیرش شرکت‌ها در این بازارها وجود دارد و تمامی شرکت‌ها نمی‌توانند به راحتی وارد این بازارها شوند. برای مثال ممکن است از تاسیس یک شرکت سال‌ها گذشته باشد اما به‌دلیل عدم شفافیت در صورت‌های مالی و یا ناتوانی شرکت در سودسازی و سایر دلایل نتوانسته باشد وارد این بازارها شود.
در واقع در عرضه‌های اولیه مقداری از سهام شرکت (سهام شناور) برای تامین مالی شرکت به عموم مردم فروخته می‌شود. پس از عرضه سهام شرکت قابلیت معامله در بازار ثانویه را پیدا می‌کند، یعنی می‌توان همانند سهم‌های دیگر آن را در بازار معامله کرد.
ثبت سفارش به روش بوک بیلدینگ یا ثبت دفتری
روش‌های متفاوتی برای ثبت سفارش برای خرید عرضه‌های اولیه وجود دارد که رایج‌ترین آن در حال حاضر روش بوک بیلدینگ یا همان ثبت دفتری است. در این روش تعداد مشخصی سهم به هر فرد تعلق می‌گیرد و یک بازه قیمتی برای سهم تعیین می‌شود. در این روش اول به کسایی که در بالاترین قیمت بازه تعیین شده سفارش خود را ثبت کرده‌اند، تعلق می‌گیرد.
در گذشته بیشتر از روش‌های گشایش و حراج استفاده می‌شد. در روش گشایش یک قیمت ثابت اعلام می‌شد و افراد سفارشات خود را در آن قیمت ثبت می‌کردند اما در روش حراج، سهم به هر شخصی که سهام را با قیمت بالاتری درخواست کند، تعلق می‌گرفت.
برای بیشتر افراد خرید عرضه اولیه سهام کار راحتی است. اما فروش عرضه اولیه سهام می‌تواند کمی پیچیده باشد. آیا با اولین منفی آن را بفروشیم؟ یا در اولین منفی سهم بیشتری خریداری کنیم؟
چگونگی تغییرات قیمتی عرضه‌های اولیه
در مقالات قبل به‌طور کامل در رابطه با این که عرضه‌های اولیه چه هستند و سودآوری آن‌ها در بلندمدت چگونه است صحبت کردیم. گفتیم که روند حرکتی بیشتر عرضه‌های اولیه بعد از ورود به بازار صعودی است و با تقاضای زیادی همراه هستند اما کسی فروشنده سهم نیست.
بعد از گذشت مدتی و با افزایش قیمت سهم تقاضا برای خرید آن کم می‌شود و می‌توان گفت که سهم جذابیت گذشته را برای سرمایه‌گذاران ندارد.
با تمامی این‌ها باز هم با قطعیت نمی‌توان گفت که روند حرکتی آن‌ها چگونه خواهد بود. چون علاوه‌بر وضعیت بنیادی متفاوتی که شرکت‌ها با هم دارند، سهامداران عمده و حقوقی‌های یکسانی هم ندارند و می‌توانند با برخی از رفتارهایشان ما را غافلگیر کنند.
مثلا بعضی از حقوقی‌ها زمانی که قیمت در حال کاهش است از سهم حمایت می‌کنند و مانع از ریزش قیمتی آن می‌شوند. اما برخی دیگر این کار را نمی‌کنند. و منتظر می‌مانند تا دوباره قیمت‌ها به منطقه جذابی برسند. پس نمی‌توان نسخه‌ای یکسان برای همه آن‌ها پیچید.
به ادامه داستان برمی‌گردیم. با کم شدن تقاضای خرید، کم کم سهامداران سهم‌های خود را می‌فروشند. با زیاد شدن تعداد فروشنده‌ها تقاضا برای آن کم می‌شود که اگر این اتفاق در بازارهای منفی بیفتد، فروش سهم خیلی دشوار می‌شود. چون با کاهش تقاضا و افزایش فروش، سایر سرمایه‌گذارانی که قصد فروش ندارند نیز از ترس از بین رفتن سودشان برای فروش عرضه اولیه سهام به تکاپو خواهند افتاد. به‌دنبال افزایش تعداد فروشنده‌ها و کم شدن خریداران صف فروش ایجاد خواهد شد. پس جهت قرار نگرفتن در صف فروش باید به بعضی از نشانه‌ها توجه کنیم.
این که کسی بتواند به‌طور دقیق پیش‌بینی کند که چه زمانی وقت فروش عرضه اولیه سهام است تقریبا غیرممکن است مگر این که اطلاعات به‌خصوصی داشته باشد.
نکات قابل‌توجه برای تعیین زمان فروش عرضه اولیه
1) استراتژی معاملاتی خود را مشخص کنید
پیش از ورود به این بازار استراتژی معاملاتی خود را تعیین کنید. زمان فروش عرضه اولیه سهام می‌تواند باتوجه به استراتژی‌های افراد متفاوت باشد. برخی دید کوتاه‌مدت دارند و با دیدن اولین منفی و یا با کاهش حجم تقاضای خرید، سهم را می‌فروشند. اما برخی دیگر سهم را برای طولانی‌مدت نگه می‌دارند.
اگر قصد دارید سهم را برای طولانی مدت نگهداری کنید، قبل از خرید آن عرضه اولیه درباره شرکت و صنعتی که در آن فعال است، مطالعه کنید.
2) شرکت و صنعت را بشناسید!
شناخت و بررسی صنعت و وضعیت فعلی و احتمالی آن در آینده، می‌تواند به ما کمک کند که در رابطه با زمان مناسب برای فروش آن تصمیم‌گیری کنیم. البته این کار باید پیش از خرید هر سهمی انجام شود.
اما از آنجایی که تقریبا همه عرضه اولیهها سودده هستند، بسیاری از افراد پیش از خرید به وضعیت بنیادی شرکت و آینده توجه نمی‌کنند.
اگر دیدتان کوتاه‌مدت است و سهم وضعیت بنیادی مناسبی ندارد، می‌توانید آن را خریداری کنید ولی به محض این که صف خرید سهم کم حجم شد و یا سهم به نقطه تعادل رسید فروش آن منطقی به نظر می‌آید.
اما اگر دید میان‌مدت یا بلندمدت دارید، پیش از خرید حتما با شرکت آشنا شوید و یا تحلیل‌های منتشر شده راجع به آن را مطالعه کنید. اگر وضعیت بنیادی شرکت مناسب باشد، می‌توانید آن را خریده و بگذارید برای مدت‌ها یک گوشه بماند. در این صورت خواهید دید که در درازمدت سود خوبی به شما خواهد داد. اگر وضعیت بنیادی شرکت بسیار خوب باشد، می‌توانید بعدا به تعداد آن هم بیفزایید.
3) به روند حرکتی بازار توجه کنید، بازار گاوی است یا خرسی؟
در مقاله چرخه احساسات سرمایه‌گذاران؛ چرا حال بورس خوب نیست؟ در رابطه با چرخه احساسات سرمایه‌گذاران صحبت کردیم و دیدیم که چگونه احساسات می‌توانند عملکرد ما را تحت تاثیر قرار بدهند.
معمولا در بازارهای صعودی (گاوی) عرضه‌های اولیه مدت زمان بیشتری نگهداری می‌شوند و تقاضای خرید برای آن‌ها بالاتر است و بالعکس. درحالی که روندهای نزولی (بازار خرسی)، زمانی که شاخص کل در حال اصلاح است، صف خرید بهترین عرضه‌های اولیه هم بعد از چند روز ریخته می‌شود. وقتی هیجانات بر افراد حاکم می‌شوند حتی نگهداری سهم با وضعیت بنیادی بسیار مناسب هم برایشان کار پرریسکی به‌نظر می‌آید. اگر دیدگاه بلندمدت دارید که خوش بحالتان اما اگر دید کوتاه‌مدت دارید کارتان کمی سخت می‌شود.
به بیان ساده بهترین زمان برای فروش عرضه اولیه سهام به شرایط بازار بستگی دارد. در یک بازار سراسر صعودی، با خیال راحت‌تری می‌شود سهم را نگه داشت.
4) حقوقی‌ها و سهامداران عمده سهم را زیر نظر بگیرید!
حقوقی‌های یک شرکت و سهامداران عمده آن علاوه بر منفعت سهامدارانشان به‌دنبال منفعت شخصی هم هستند. در روزهای ابتدایی یک عرضه اولیه معمولا هیچکسی فروشنده نیست و حقوقی‌ها و سهامداران عمده معمولا مقدار کمی از سهام خود را می‌فروشند تا قیمت پایانی سهم به اندازه چند درصد مثبت بخورد.
در بعضی از عرضه‌های اولیه تا چند روز می‌بینیم که قیمت پایانی سهم به میزان اندکی رشد داشته است و سهامداران حقوقی تمایلی به فروش ندارند. در این گونه عرضه‌ها معمولا صف خرید تا مدت زمان زیادی پابرجا می‌ماند. زمانی که حجم فروش حقوقی‌ها زیاد می‌شود و از حجم تقاضا کاسته می‌شود، می‌توانید خود را آماده فروش کنید. معمولا حقوقی‌های سهم در این مواقع منتظر می‌مانند تا قیمت‌ها به اندازه کافی اصلاح داشته باشند.
برای آگاهی از میزان خرید و فروش حقوقی‌ها به تابلوی معاملاتی سهم در سایت Tsetmc.com مراجعه کنید. در قسمت حقیقی- حقوقی می‌توان از حجم معاملات و میزان خرید و فروش سهامداران حقیقی و حقوقی باخبر شد.
زمانی که هیچ‌کس فروشنده سهم نیست، وقت خوبی برای فروش عرضه اولیه سهام نیست.
5) تعیین حد سود
تعیین حد سود در شرایط معمولی بازار (زمانی که نه به‌شدت صعودی یا نزولی است) می‌تواند به ما کمک کند که قبل از شروع فروش همگانی با سود از سهممان خارج شویم. مثلا می‌توان گفت زمانی که بازار در شرایط معمولی قرار دارد اگر سهم به اندازه 20 الی 30 درصد رشد کرد آن را بفروشیم، حال این مقدار می‌تواند در افراد مختلف با توجه به استراتژی‌ها و ریسک‌پذیریشان متفاوت باشد.
توجه کنید که موارد ذکر شده قانون نیستند و تنها با توجه به اتفاقات گذشته بازار ذکر شده‌اند و اتفاقات آینده می‌توانند بر اساس این‌ها رخ ندهند. توجه کنید بیشتر این نکات برای زمانی است که دید کوتاه‌مدت داشته باشید. بسیاری از عرضه‌های اولیه بعد از کمی اصلاح و متعادل شدن قیمتشان رشد قیمتی بسیاری را تجربه می‌کنند.
این روش (که از تحلیل سهام عرضه اولیه‌ای می‌آید) می‌تواند مستقل از جو بازار بهترین زمان فروش عرضه اولیه سهام را مشخص کند. می توانید نظران خود درباره فروش عرضه اولیه سهام را از طریق درج نظرات خود در انتهای این مقاله با من به اشتراک بگذارید.
می‌توانید ویدیوهای بیشتری از تالاربورس را در آپارات (شبکه اشتراک ویدیو) و همچنین کانال یوتیوب تالاربورس مشاهده کنید.
مرسی
باتشکر.مفیدوکاربردی بود