کاوه یک جوان خوش‌ذوق است که به تازگی وارد دنیای سرمایه‌گذاری در ارزهای دیجیتال شده است. او با امید کسب سود سریع‌تر از از درآمد ماهانه‌اش، عضو یک «کانال سیگنال ارز دیجیتال» در تلگرام می‌شود. در این کانال، مدیران هر روز یک‌سری «سیگنال خرید» برای ارزهای دیجیتال می‌دهند که به ظاهر خیلی پرسود به‌نظر می‌رسند. کاوه با شوق و اشتیاق مقدار کمی پول به پیشنهاد این سیگنال‌ها خرید می‌کند و در طی چند دقیقه با سود 5 درصد به فروش می‌رساند. این تجربه لذت‌بخش باعث می‌شود کاوه برای خریدهای بزرگتر هم غرور بیشتری پیدا کند.
اما در عمل، سرنوشت کاوه آنچنان که خیال می‌کرد پیش نمی‌رود. در معامله‌ی بعدی، به امید سود بیشتر سرمایه‌ی بیشتری را وارد می‌کند، اما این بار نتیجه بر عکس می‌شود. ارز خریده‌شده بعد از کمتر از یک ساعت گران شدن، با سرعت ریخته و قیمت آن حتی از قیمت خرید او پایین‌تر می‌آید. اینجاست که او می‌فهمد خبر خاصی در کار نبوده و بیشتر از یک حرکت دسته‌جمعی برای داغ کردن موقت بازار نبوده است.
این داستان بسیاری از نوآموزان دنیای ارز‌دیجیتال است که در ابتدای راه تحت تأثیر وعده‌های سود سریع و حرکت‌های تجربی دیگران قرار می‌گیرند. این مقاله به تو کمک می‌کند تا بفهمی سیگنال‌های تلگرامی که در ظاهر جذاب هستند چه خطراتی دارند و راه دور ماندن از آنها چیست.
سیگنال تقلبی ارز دیجیتال یعنی چی؟
نخست ببینیم اصلاً منظور از «سیگنال تقلبی» یا «سیگنال جعلی» چیست. در بازار ارز دیجیتال، «سیگنال» به پیشنهاد یا توصیه‌ای برای خرید یا فروش یک رمزارز در زمان مشخص گفته می‌شود. برخی مدعیان تحلیل و اینفلوئنسرهای شبکه‌های اجتماعی (بویژه در تلگرام و اینستاگرام) با این دعوی که «سیگنال‌های پرسودی دارند» و سود هنگفتی برای اعضای گروه یا خریداران این سیگنال‌ها تأمین می‌کنند، پول درمی‌آورند. در ظاهر این بسیار وسوسه‌انگیز است، به خصوص برای افراد بی‌تجربه که با مفاهیم تحلیل فنی و اساسی آشنایی چندانی ندارند. این افراد دنبال یک راه میانبر برای ثروت‌افزایی هستند و به هر خبر یا سیگنالی که رشد ۱۰۰۰درصدی نشان می‌دهد اعتماد می‌کنند.
تا اینجا خبر بدی در کار نیست. مشکل از جایی شروع می‌شود که بسیاری از این سیگنال‌ها اعتبار و اساس درستی ندارند. برخی از آنها توسط افراد عادی و بی‌تجربه بدون کمترین تحلیل عمیقی ارائه می‌شود; برخی دیگر با اهداف ناراست و برای کاهش ریسک خودشان انجام می‌شوند. برای مثال، برخی سودجویان با تفکیک اعضای گروه خود به دو دسته، برای نیمی از آنها سیگنال خرید و برای نیمی دیگر سیگنال فروش برای یک ارز معین ارسال می‌کنند. با این حرکت، با هر تغییر بازار، حداقل به نیمی از اعضای گروه خبر خوب از آب در می‌آید و با جزئیات سود خوب این بازار، در گروه منتشر می‌کند. اعضای فریب‌خورده هم با دیدن این نتایج، اعتمادشان بیشتر می‌شود و به امید کسب سود واقعی در دوره‌ی بعد حاضر به پرداخت هزینه برای عضویت VIP می‌شوند. به این ترتیب، این افراد به راحتی پولشان را از دست می‌دهند.
گروه پامپ و دامپ چیست؟
پامپ (Pump) و دامپ (Dump) یکی از روش‌های متداول در توطئه‌های دستکاری بازار است. در یک طرح پامپ و دامپ، گروهی افراد همدست از پیش مقادیر زیادی از یک کوین یا توکن مشخص را خریداری می‌کنند (مرحله‌ی انباشت). سپس با شایعه و پروپاگاندا درباره‌ی «انفجار قیمت» آن ارز، تا می‌توانند دیگران را ترغیب به خرید می‌کنند (مرحله‌ی پامپ). گروه اولیه با ایجاد احساس دیر رسیدن (فومو)، موجب افزایش تقاضا و تورم موقت قیمت آن دارایی می‌شود. رمزارز هدف ممکن است یک ارز کوچک و گمنام باشد که حتی بسیاری از صرافی‌ها هم آن را لیست نکرده‌اند.
با افزایش سریع قیمت در مرحله‌ی پامپ، افراد جذب‌شده فکر می‌کنند فرصت طلایی برای سود کردن پیدا کرده‌اند. اما به محض اینکه قیمت به اوج مطلوب عاملان رسید، آنها همه‌ی دارایی انباشت‌شده را به فروش می‌رسانند (مرحله‌ی دامپ). در این لحظه، عرضه دارایی به‌شدت از تقاضا پیشی می‌گیرد و قیمت آن با سرعت سقوط می‌کند. خریداران جدید که در مراحل آخر وارد شده بودند، با ضررهای سنگین مواجه می‌شوند.
جالب است بدانید در گزارشی از شرکت تحلیل بلاکچین چینالیسیس مشخص شد که از هر ۴ رمزارز جدید در سال ۲۰۲۲، یک مورد دچار پامپ و دامپ بوده است! این آمار نشان می‌دهد که پامپ و دامپ تا چه حد بین کلاهبرداران رایج شده. این روش در بازارهای مالی سنتی (مثل بورس) غیرقانونی است و به‌سختی قابل انجام؛ اما در دنیای ارز دیجیتال به دلیل نبود نظارت کافی بسیار شایع است. پامپ و دامپ یکی از روش‌های کلاهبرداری در ارزهای دیجیتال است (در کنار طرح‌های پانزی، راگ‌پول و ایجاد توکن‌های کلاهبرداری) که تازه‌واردان را هدف قرار می‌دهد.
خطرات سیگنال‌های تقلبی برای سرمایه‌گذاران
- از دست رفتن سرمایه: پیروی از سیگنال‌های غلط باعث زیان مالی می‌شود. اگر کسی بدون تحلیل دقیق، فقط بر اساس پیام یک کانال خرید و فروش کند، دیر یا زود تجربه‌ی زیان خواهد داشت.
- کلاهبرداری مالی: بسیاری از این گروه‌ها با هدف گرفتن وجه از شما تشکیل شده‌اند. بعضی ها از شما ابتدا ورودی برای عضویت در کانال «VIP» می‌گیرند و بعد ناگهان ناپدید می‌شوند.
- اتکا به دیگران بجای یادگیری: اگر روال شما بر اساس دریافت سیگنال باشد، به تدریج تحلیل کردن و تصمیم‌گیری را یاد نخواهید گرفت. در این صورت هر زمان یک پیام اشتباه در گروه بدهند متحمل ضرر می‌شوید، چون خودتان دانش تحلیلی محکمی ندارید.
- استرس و از دست رفتن اعتماد به بازار: ضرر کردن تکراری باعث زده شدن تریدر می‌شود. امکان دارد بعد از چند تجربه‌ی بد، کلًا از بازار کناره بگیرید و فرصت‌های آینده را از دست بدهید.
اگر می‌خواهید با اطمینان بیشتر و آگاهی کامل در بازار سرمایه فعالیت کنید، پیشنهاد می‌کنیم در دوره‌های آموزشی تالاربورس شرکت کنید. در این صفحه مجموعه‌ای از دوره‌های متنوع آموزشی (از مالی و سرمایه‌گذاری تا مهارت‌های فردی) ارائه شده که می‌تواند به رشد دانش شما کمک کند.
خطرات گروه‌های پامپ و دامپ در بازار ارز دیجیتال
- ضرر سنگین و ناگهانی: در طرح‌های پامپ و دامپ ممکن است با یک معامله‌ی اشتباه، بخش بزرگی از سرمایه‌تان را یکباره از دست بدهید. از آنجایی که قیمت این رمزارزها بعد از دامپ تا زمان طولانی به سطوح قبل بازنمی‌گردد، جبران این خسارت بسیار دشوار خواهد بود.
- استفاده گردانندگان از اعضا خرد: در یک گروه پامپ و دامپ، تاجران بزرگ (اصطلاحاً «نهنگ‌ها») به عنوان کسانی که از قبل خرید کرده‌اند، سود هنگفتی به دست می‌آورند. اما معامله‌گران خردی که دیرتر وارد شده‌اند در نقش «طعمه» ظاهر می‌شوند و پولشان را تحت عنوان سود به جیب گردانندگان می‌ریزند.
- از بین رفتن اعتماد: ارتکاب پامپ و دامپ به اعتماد عمومی به بازار ضربه می‌زند. بسیاری از افراد پس از تجربه‌ی یک پامپ و دامپ ناموفق، به کلی از بازار فاصله می‌گیرند یا گمان می‌کنند کل بازار ارز دیجیتال کلاهبرداری است.
نشانه‌های یک سیگنال جعلی یا گروه پامپ و دامپ
- درصدهای سود غیرواقعی و وعده‌ی ضمانتی: فرار از هر راهی که با قطعیت از سود 100% یا عایدی سریع صحبت می‌کند.
- هویت نامشخص یا سابقه‌ی نامعلوم: اگر مدیر یا ادمین گروه سیگنالی را نمی‌شناسید و محتوای آنلاین ندارد، به آسانی اعتماد نکنید.
- درخواست پول قبل از ارائه‌ی اطلاعات: اگر کسی برای ورود به یک گروه یا دریافت سیگنال اول پول می‌خواهد، احتیاط کنید.
- استفاده از تجسم کذب و نمایش تصاویر سود عجیب: برخی کلاهبرداران با انتشار اسکرین‌شات های جعلی از سودهای فوق العاده، تصویر غیرواقعی از موفقیت خود ارائه می‌دهند.
- فشار زمانی و ایجاد FOMO: جملاتی امثال «فقط تا ساعت آینده فرصت خرید دارید!» یا «اگر الان نخری از دست می‌رود!» همواره شگرد اسکمرها برای ترغیب کردن شما به خرید عجولانه است.
چگونه در دام این سیگنال‌ها و گروه‌ها نیفتیم؟
- اول تحقیق، بعد خرید: همیشه از صحت یک خبر یا استراتژی مطمئن شوید. خودتان قبل از خرید تحقیق کنید و روش‌های تحلیل اساسی و فنی را بیاموزید.
- از وسوسه‌ی سود سریع دوری کنید: هر پیشنهاد خارق‌العاده‌ای را با شکاکیت بررسی کنید. یک اصل در سرمایه‌گذاری هست که می‌گوید: «اگر خیلی خوب به نظر می‌رسد، احتمالاً صحت ندارد».
- مدیریت ریسک داشته باشید: همیشه با مبلغ کم آغاز کنید و برای هر معامله حد ضرر تعریف کنید. بهتر است با استفاده از حساب دمو یا مبالغ جزئی کار را به تجربه بیاموزید.
- از افراد متخصص یاد بگیرید: به جای پرداخت به افراد ناشناس، از تجربیات استادان و تحلیلگران بازار استفاده کنید. گزارش‌ها و آموزش‌های معتبر را بخوانید تا بیشتر با فضا آشنا شوید.
- از صرافی‌ها و ابزارهای معتبر استفاده کنید: برای معامله‌ی ارزهای دیجیتال حتماً از صرافی‌ها و بازارهای معتبر استفاده کنید. مثلاً به جای خرید ارز ناشناس در یک سایت نامعتبر، از صرافی مطمئن استفاده کنید.
نتیجه‌گیری
در دنیای پر از فریب فضای مجازی، فقط با تجهیز به دانش و آگاهی می‌توانید از سرمایه‌تان محافظت کنید. هر پیشنهاد سودآوری را با دیده‌ی تردید نگاه کنید و بهتر است همیشه خودتان را به‌روز نگه دارید. بهترین سیگنال برای خرید یا فروش یک دارایی، آگاهی و تحلیل خود شماست و با یادگیری و تجربه به دست می‌آید.
آیا می‌خواهید همواره از ترفندهای کاربردی و آموزش‌های جذاب در زمینه‌های مختلف باخبر باشید؟
پس حتما صفحه اینستاگرام تالار بورس را دنبال کنید. در آنجا نکات کوتاه آموزشی، معرفی دوره‌ها و محتوای الهام‌بخش زیادی منتشر می‌کنیم که می‌تواند برای شما مفید باشد. با ما در اینستاگرام همراه باشید.
سوالات پرتکرار (FAQ)
در بازار ارز دیجیتال، «سیگنال» یعنی پیشنهاد برای خرید یا فروش یک کوین در زمان مشخص. برخی تریدرها یا کانال‌های تحلیلی این سیگنال‌ها را به صورت رایگان یا پولی ارائه می‌کنند.
پامپ و دامپ یک طرح کلاهبردارانه برای افزایش غیرحقیقی قیمت یک دارایی و سپس ریزش شدید آن است. در این طرح، گروهی از افراد با هم همدست می‌شوند تا با خرید زیاد یک رمزارز قیمت آن را موقتاً بالا ببرند (پامپ)، سپس با فروش ارز به قیمت اوج کسب سود کنند و باعث ریزش شدید قیمت شوند (دامپ).
چون بسیاری از این سیگنال‌ها توسط افراد بی‌تجربه یا سودجو ارائه می‌شود و اجرای آنها بدون شناخت بازار موجب ضرر مالی می‌شود. تعداد زیادی از این گروه‌ها هدف زدن جیب اعضا را دارند و خودشان سود نمی‌کنند مگر از زیان بقیه، بنابراین با اتکا به آنها متحمل ریسک بالایی خواهید شد.
عمدتاً وعده‌های پرسود و غیرواقعی، نداشتن هویت و سابقه‌ی واضح، درخواست وجه برای عضویت و ایجاد جو دروغین (هیجان کاذب) از مهم‌ترین نشانه‌های یک سیگنال جعلی یا طرح پامپ است.
در بازار بورس و سایر بازارهای متمرکز، پامپ و دامپ عملیاتی غیرقانونی و مجازات‌دار است. اما در بازار ارز دیجیتال بخاطر نبود نظارت و قوانین جامع، اجرای این طرح بسیار آسان‌تر است و تا حدی شایع شده. به هرحال ماهیت آن غیراخلاقی است و باید از آن دوری کرد.
در بازار های مالی هیچ راه میان‌بری برای سود سریع و بی ریسک وجود ندارد. بهترین راه آن است که از طریق آموزش درست و یادگیری تجربیات افراد باتجربه، انتخاب‌های بهتری در سرمایه‌گذاری‌تان انجام دهید و به تدریج سود ثابت کسب کنید.