تصور کنید چند میلیون تومان پول پس‌انداز دارید و نگرانید که ارزشش در آینده کم نشود. شب در جمع خانواده یا دوستان، بحث داغی راه می‌افتد: سرمایه‌گذاری در طلا یا دلار یا سپرده بانکی؛ کدام بهتر است؟ مثلا علی معتقد است بهترین کار خرید دلار است چون دلار همیشه طرفدار دارد. اما مریم می‌گوید طلا بخریم بهتر است، طلا از قدیم ارزشش را حفظ کرده. در این میان سارا هم می‌پرسد آیا بهتر نیست پولمان را در بانک بگذاریم و سود بگیریم؟ چنین پرسش‌هایی برای خیلی از ما آشناست. در شرایط اقتصادی ایران که تورم بالاست و قیمت‌ها مدام تغییر می‌کند، حفظ ارزش پول دغدغه بزرگی شده است. هر کس دنبال یک سرمایه‌گذاری مطمئن می‌گردد تا دارایی‌اش آب نشود.
در این مقاله می‌خواهیم به زبان ساده بررسی کنیم که برای مردم داخل ایران طلا بخریم یا دلار یا سپرده‌گذاری در بانک انجام دهیم؟ هر یک از این سه گزینه سرمایه‌گذاری رایج، مزایا و معایب خاص خود را دارد. اگر شما هم بین خرید طلا، خرید ارز (دلار) یا سپرده بانکی مردد هستید، تا پایان این راهنمای کاربردی با ما همراه باشید. قدم به قدم جوانب سرمایه‌گذاری در طلا، سرمایه‌گذاری در دلار و سپرده‌گذاری بانکی را بررسی می‌کنیم و در نهایت کمک می‌کنیم مناسب‌ترین گزینه را باتوجه به شرایط خودتان انتخاب کنید.
سرمایه‌گذاری در طلا
طلا از گذشته‌های دور جزو محبوب‌ترین راه‌های پس‌انداز و سرمایه‌گذاری در میان خانواده‌های ایرانی بوده است. احتمالاً دیده‌اید که پدربزرگ و مادربزرگ‌ها همیشه توصیه می‌کنند مقداری سکه طلا برای روز مبادا کنار بگذاریم. دلیل این محبوبیت چیست؟ سرمایه‌گذاری در طلا یک روش سنتی و نسبتا مطمئن برای حفظ ارزش پول محسوب می‌شود. قیمت طلا در بلندمدت معمولاً همگام با تورم و افت ارزش پول ملی بالا می‌رود. به بیان ساده، اگر تورم شدید باشد و قیمت‌ها در بازار جهش کند، ارزش طلا هم افزایش می‌یابد و قدرت خرید شما را حفظ می‌کند. به همین خاطر است که در ایران، هنگام بی‌ثباتی اقتصادی، تقاضا برای خرید سکه و طلا زیاد می‌شود.
علاوه بر این، طلا یک دارایی فیزیکی است که همیشه در بازار جهانی ارزشمند است. شما با خرید طلا عملاً پول خود را تبدیل به یک کالای جهانی کرده‌اید که حتی بیرون از مرزهای ایران هم خریدار دارد. از طرف دیگر، خرید و فروش طلا برای عموم مردم آسان است. به راحتی می‌توانید به صرافی یا طلافروشی مراجعه کنید و سکه یا طلای آب‌شده بخرید. حتی روش‌های جدیدتری هم وجود دارد؛ مثلا صندوق‌های طلا در بازار بورس ایران راه افتاده‌اند که بدون دردسر نگهداری فیزیکی، می‌توانید به صورت آنلاین در طلا سرمایه‌گذاری کنید (برای خرید صندوق طلا نیاز به کد بورسی دارید که به‌راحتی می‌توانید از اینجا دریافت کنید). پیش از ورود به جزئیات، بیایید مهم‌ترین مزایا و معایب سرمایه‌گذاری در طلا را مرور کنیم.
مزایای سرمایه‌گذاری در طلا
- حفظ ارزش در برابر تورم: طلا به خوبی خود را با تورم و کاهش ارزش ریال تطبیق می‌دهد. در دهه‌های اخیر هر زمان تورم شدیدی رخ داده، قیمت طلا نیز همگام با آن بالا رفته است. بنابراین طلا یکی از قوی‌ترین پوشش‌ها در برابر تورم است و به شما کمک می‌کند ارزش دارایی‌تان در بلندمدت حفظ شود. حتی اگر نرخ سود بانکی ۲۰٪ باشد ولی تورم ۴۰٪، احتمالاً با داشتن طلا سودی نزدیک به تورم یا بیشتر کسب می‌کنید و قدرت خریدتان افت نمی‌کند.
- نقدشوندگی و خرید و فروش آسان: سکه و طلا را هر وقت اراده کنید می‌توانید نسبتاً سریع بفروشید و به پول نقد تبدیل کنید. بازار طلا در ایران همیشه فعال است و خریدار برای سکه شما پیدا می‌شود. برخلاف برخی سرمایه‌گذاری‌های دیگر که فروش آنها زمان‌بر است، طلا نقدشوندگی بالایی دارد. حتی می‌توانید با هر مقدار پول شروع به خرید طلا کنید؛ مثلاً اگر پول زیادی ندارید، خرید ربع‌سکه یا طلای آب‌شده ممکن است و لازم نیست حتماً سرمایه کلانی داشته باشید.
- عدم وابستگی به دولت یا نهاد خاص: ارزش طلا وابسته به عملکرد هیچ شرکت یا دولت خاصی نیست. برخلاف سپرده بانکی که به سیاست‌های دولت و بانک مرکزی گره خورده یا دلار که تحت تأثیر روابط سیاسی قرار می‌گیرد، طلای فیزیکی همیشه ارزش ذاتی خود را دارد. این موضوع مخصوصاً زمانی مهم است که چشم‌انداز روشنی برای اقتصاد کشور وجود ندارد؛ طلا دارایی امن شما خواهد بود.
- تنوع روش‌های سرمایه‌گذاری: طلا را می‌توانید به روش‌های مختلف تهیه کنید. از خرید سکه‌های طلا (مثل سکه امامی و سکه بهار آزادی) گرفته تا شمش طلا، طلای آب‌شده (طلای بدون اجرت) یا خرید واحدهای صندوق‌های طلا در بورس. این تنوع روش به شما امکان می‌دهد با توجه به بودجه و سلیقه خود طریقه سرمایه‌گذاری در طلا را انتخاب کنید.
معایب سرمایه‌گذاری در طلا
- ریسک نوسان قیمت در کوتاه‌مدت: هرچند طلا در بلندمدت روندی صعودی دارد، اما در بازه‌های کوتاه ممکن است دچار نوسان و افت قیمت شود. قیمت جهانی طلا مدام تحت تأثیر عوامل اقتصادی (مثل نرخ بهره دلار و قیمت اونس جهانی) بالا و پایین می‌رود. همچنین قیمت طلا در ایران وابسته به نرخ دلار است؛ اگر به هر دلیلی نرخ ارز مدتی کاهش پیدا کند، ممکن است قیمت طلای داخلی هم افت کند. بنابراین کسی که طلا می‌خرد باید آماده تحمل نوسانات مقطعی باشد و دیدگاه کوتاه‌مدت نداشته باشد. برای مثال، ممکن است امروز طلا بخرید و یکی دو ماه بعد قیمت آن کمی پایین‌تر بیاید و در کوتاه‌مدت دچار ضرر شوید.
- نبود سود دوره‌ای (درآمد غیرفعال): طلا برخلاف سپرده بانکی یا برخی اوراق سرمایه‌گذاری، سود پرداختی دوره‌ای ندارد. یعنی شما با نگه داشتن طلا، سود ماهیانه یا سالیانه دریافت نمی‌کنید و تنها منفعت شما از افزایش قیمت آن در آینده است. اگر دنبال یک منبع درآمد ثابت از سرمایه‌گذاری خود هستید (مثل اجاره ملک یا سود بانکی)، طلا چنین قابلیتی ندارد. باید آن را نگهداری کنید تا شاید در بلندمدت قیمتش رشد کند و آن موقع با فروش سود ببرید.
- نیاز به نگهداری امن و هزینه‌های جانبی: طلای فیزیکی اگر در منزل یا محل کار نگهداری شود، همیشه ریسک سرقت یا گم شدن دارد. خیلی‌ها برای امنیت بیشتر، طلا و سکه را در صندوق امانات بانک یا گاوصندوق شخصی نگه می‌دارند که خود این کار مستلزم هزینه یا دردسر است. همچنین موقع خرید سکه طلا، باید حواستان به اصل بودن و عیار آن باشد. امکان تقلب و فروش طلای غیراصل به افراد ناآشنا وجود دارد. این مسائل باعث می‌شود مقداری دانش و احتیاط برای خرید و نگهداری طلا لازم باشد تا سرتان کلاه نرود.
- حباب قیمتی و کارمزد: برخی انواع طلا مخصوص سرمایه‌گذاری طراحی نشده‌اند. مثلاً طلای زیورآلات اجرت ساخت و مالیات دارد که هنگام خرید روی قیمت می‌پردازید، ولی هنگام فروش این هزینه‌ها برنمی‌گردد و برای سرمایه‌گذاری مناسب نیست. حتی سکه‌های طلا معمولاً مقداری حباب قیمتی دارند (قیمت بازارشان بالاتر از ارزش طلای ذاتی‌شان است). اگر در زمان اوج قیمت و با حباب بالا سکه بخرید، با افت حباب ممکن است مقداری ضرر کنید. به طور خلاصه، باید به نوع طلایی که می‌خرید دقت کنید تا هزینه اضافی مثل اجرت ساخت یا حباب سنگین نپردازید.
با وجود این معایب، بسیاری از کارشناسان معتقدند اگر دید بلندمدت داشته باشید، طلا یکی از پرسودترین بازارها در اقتصاد تورمی ایران بوده است. فقط باید صبور باشید و تلاش کنید در قیمت‌های مناسب خرید کنید. در ادامه سایر گزینه‌ها را هم می‌سنجیم.
سرمایه‌گذاری در دلار
دلار (و به طور کلی ارزهای خارجی) در ایران نقش پناهگاه امن را برای سرمایه‌گذاران بازی می‌کنند. حتماً شما هم بارها دیده‌اید که وقتی ارزش ریال به سرعت در حال افت است، مردم به خرید دلار و ارز رو می‌آورند. سرمایه‌گذاری در دلار یعنی تبدیل پول ملی به یک ارز معتبر جهانی تا از کاهش ارزش پول خود جلوگیری کنیم. دلار آمریکا به عنوان ارز رایج بین‌المللی، حتی در بحران‌های اقتصادی دنیا هم معمولاً ارزش نسبی خود را حفظ می‌کند. در ایران هم طی دهه‌های اخیر نرخ دلار همیشه روندی صعودی نسبت به ریال داشته است (به جز دوره‌های کوتاه‌مدت ثبات)، بنابراین نگهداری دلار برای بسیاری از مردم راهی برای حفظ ارزش دارایی‌شان بوده است.
یکی از مزایای مهم دلار این است که خرید و فروشش برای عموم نسبتاً آسان است. تقریبا در همه شهرها می‌توانید از طریق صرافی‌های مجاز، مقداری دلار بخرید و در خانه نگهداری کنید. حتی اگر کسی قصد سفر خارجی یا معامله‌ای داشته باشد، همیشه متقاضی خرید دلار شما پیدا می‌شود، پس نقدشوندگی دلار بسیار بالاست. همچنین برای ورود به بازار دلار نیاز به دانش تخصصی خاصی نیست؛ با مراجعه به صرافی یا حتی برخی پلتفرم‌های آنلاین، می‌توانید با مبلغ دلخواه (مثلاً چند صد دلار) سرمایه‌گذاری را شروع کنید.
با این حال، بازار ارز هم خالی از ریسک و مشکل نیست. شاید در ظاهر سپرده بانکی را کم‌خطرترین گزینه بدانیم، اما بد نیست مزایا و معایب دلار را هم دقیق‌تر بشناسیم:
مزایای سرمایه‌گذاری در دلار
- مصونیت در برابر کاهش ارزش ریال: مهم‌ترین مزیت دلار این است که برخلاف ریال، دچار تورم داخلی ایران نمی‌شود. وقتی ریال هر سال افت می‌کند، شما با داشتن دلار تا حد زیادی ارزش پول خود را حفظ کرده‌اید. در واقع دلار نقش سپر محافظ دارایی شما را در برابر سقوط ارزش پول ملی بازی می‌کند. تجربه نشان داده در دوره‌هایی که قیمت کالاها چند برابر شده، نرخ دلار هم افزایش یافته و کسانی که دلار داشتند کمتر آسیب دیده‌اند.
- نقدشوندگی و دسترسی آسان: دلار یکی از پرمعامله‌ترین ارزهای دنیاست و در ایران هم متقاضی زیادی دارد. هر زمان که بخواهید می‌توانید دلارهای خود را به تومان تبدیل کنید؛ کافی است به یک صرافی یا حتی آشنایان خود که نیاز به ارز دارند بفروشید. امکان شروع با سرمایه کم هم وجود دارد؛ برای مثال دانشجویی که می‌خواهد از پس‌انداز خودش محافظت کند، حتی با خرید مثلاً ۱۰۰ دلار هم می‌تواند وارد این بازار شود. این انعطاف در مبلغ سرمایه‌گذاری، دلار را برای همه جذاب کرده است.
- آسان بودن فرایند سرمایه‌گذاری: بر خلاف خرید طلا که ممکن است در تشخیص عیار یا اصل بودن نیاز به تجربه داشته باشد، خرید دلار بسیار سرراست است. قیمت دلار شفاف است و همه از آن اطلاع دارند. کافی است معادل ریالی مورد نظر را بپردازید و اسکناس دلار دریافت کنید. نیاز به مهارت خاصی نیست. حتی امکان خرید ارز دیجیتال با پشتوانه دلار (مثل تتر) نیز وجود دارد که البته آن هم مزایا و معایب خودش را دارد، ولی نشان می‌دهد ورود به دنیای ارز بسیار ساده شده است.
- قابل استفاده در معاملات بین‌المللی: اگر کسی قصد سفر خارجی، خرید اینترنتی از سایت‌های خارجی یا مهاجرت داشته باشد، نگهداری مقداری دلار بسیار کاربردی است. دلار یک ارز جهان‌رواست و تقریباً همه‌جا پذیرفته می‌شود. بنابراین نگه داشتن بخشی از دارایی به دلار، علاوه بر جنبه سرمایه‌گذاری، برای پوشش نیازهای احتمالی آینده (مثل مخارج پیش‌بینی‌نشده بین‌المللی) هم مفید است.
تصمیم‌گیری آگاهانه در مورد سرمایه‌گذاری، نیازمند دانش و اطلاعات کافی است. اگر می‌خواهید بیشتر در مورد مدیریت پول و سرمایه‌گذاری در بازارهای مختلف یاد بگیرید، الان بهترین فرصت برای شروع است! پیشنهاد می‌کنیم در دوره‌های آموزشی تالاربورس شرکت کنید تا صفر تا صد سرمایه‌گذاری را به زبان ساده و کاربردی بیاموزید.
معایب سرمایه‌گذاری در دلار
- نوسانات پیش‌بینی‌ناپذیر و وابستگی به سیاست: قیمت دلار در ایران فقط تابع تورم نیست، بلکه شدیداً تحت تأثیر تصمیمات سیاسی و اقتصادی کلان قرار دارد. یک خبر سیاسی (مثلاً مذاکرات بین‌المللی) می‌تواند در عرض چند روز نرخ دلار را بالا یا پایین ببرد. این نوسانات ممکن است ناگهانی رخ دهد و کسی که دلار خریده را متحمل زیان کند. برای مثال، اگر گمان خبری درباره توافق سیاسی منتشر شود، ممکن است دلار ارزان شود و آن‌هایی که در اوج قیمت، دلار خریده‌اند ضرر کنند. در مقابل، با تشدید تحریم‌ها یا تنش‌ها، دلار جهشی بالا می‌رود. در کل باید پذیرفت که ریسک نوسان دلار به دلیل عوامل کلان بیرونی، بالاست و همیشه قابل پیش‌بینی نیست.
- کنترل‌ها و محدودیت‌های دولتی: نگهداری و خرید دلار به طور کلی برای افراد جرم محسوب نمی‌شود، اما دولت‌ها معمولا برای مدیریت بازار ارز محدودیت‌هایی وضع می‌کنند. مثلاً سقف خرید سالانه ارز برای هر شخص در صرافی‌های رسمی وجود دارد (در حال حاضر هر نفر مقدار محدودی در سال می‌تواند از صرافی مجاز دلار بخرد). معاملات بیش از حد در بازار آزاد هم می‌تواند زیر ذره‌بین دستگاه‌های نظارتی باشد. به بیان ساده، دولت ممکن است سیاست‌هایی اتخاذ کند که نقد کردن یا خرید و فروش دلار را برای سرمایه‌گذاران خرد سخت‌تر کند. این عدم آزادی کامل یک نکته منفی است (هرچند بسیاری از مردم با وجود محدودیت‌ها همچنان در بازار آزاد به معاملات دلار می‌پردازند).
- عدم پرداخت سود و هزینه نگهداری: دلار همانند طلا سود دوره‌ای به شما نمی‌دهد. اگر ۱۰۰۰ دلار اسکناس در خانه داشته باشید، پس از یک سال همچنان ۱۰۰۰ دلار دارید (البته ارزش ریالی‌اش تغییر می‌کند ولی دلار جدیدی به شما اضافه نمی‌شود). بنابراین از نظر درآمد غیرفعال، دلار مزیتی نسبت به طلا ندارد. ضمناً نگهداری مقدار زیادی اسکناس در منزل خطرات خودش را دارد؛ ریسک سرقت یا مفقودی دلارها، دغدغه‌ای است که باید مدنظر قرار دهید. برخی افراد دلار را در صندوق امانات بانک نگهداری می‌کنند که هزینه اجاره دارد، یا تبدیل به ارز دیجیتال می‌کنند که آن هم ریسک‌های دیجیتالی دارد. پس نگهداری مبالغ بالای دلار هم بدون دردسر نیست.
- وابستگی ارزش به اقتصاد آمریکا: درست است که دلار در ایران نقش پوشش تورم را دارد، اما فراموش نکنیم ارزش جهانی دلار به اقتصاد آمریکا وابسته است. اگر فرضاً در آینده دور، دلار به هر دلیلی تضعیف شود (مثلاً ظهور ارزهای دیجیتال یا تغییر نظام مالی دنیا)، ارزش دارایی شما افت خواهد کرد. البته فعلاً چنین سناریویی خیلی محتمل نیست و دلار موقعیت خود را حفظ کرده، اما برخلاف طلا که کالای فیزیکی با ارزش ذاتی است، دلار یک ارز فیات است که ارزش آن را دولت آمریکا تعیین می‌کند. این موضوع از دید برخی یک ریسک بلندمدت به حساب می‌آید.
خلاصه اینکه دلار هم مثل طلا عمدتاً برای حفظ قدرت خرید در شرایط تورمی گزینه مناسبی بوده است، اما باید نوسانات و ریسک‌های کوتاه‌مدت آن را در نظر گرفت. مخصوصاً اگر دید کوتاه‌مدت دارید، ممکن است از نوسان دلار متضرر شوید. کسانی در بازار دلار موفق‌ترند که مرتب اخبار اقتصاد کلان را دنبال می‌کنند و مدیریت ریسک انجام می‌دهند.
سپرده‌گذاری در بانک (سپرده بانکی)
سپرده‌گذاری در بانک یکی از سنتی‌ترین روش‌های سرمایه‌گذاری (در واقع پس‌انداز) برای خانواده‌ها است. بسیاری از ما اولین جایی که به ذهنمان می‌رسد پولمان را بگذاریم بانک است، چون امن به نظر می‌رسد و سود مشخصی به آن تعلق می‌گیرد. سپرده بانکی یعنی شما پولتان را در یک حساب سپرده کوتاه‌مدت یا بلندمدت قفل می‌کنید و بانک در بازه‌های زمانی تعیین‌شده (مثلاً ماهیانه یا سالانه) به آن سود می‌دهد. مزیت اصلی این روش سادگی و کم‌ریسک بودن آن است. اما در اقتصاد ایران که تورم ساختاری بالایی دارد، آیا سود بانک کافی است؟
بیایید واقع‌بین باشیم؛ بانک‌ها در ایران هر سال نرخ سود سپرده را متناسب با تورم تنظیم نمی‌کنند. حتی اگر طی یکی دو سال اخیر سود بانکی اندکی افزایش یافته باشد (مثلاً تا حدود ۲۰٪ برای سپرده‌های بلندمدت چندساله)، باز هم اغلب کمتر از نرخ تورم واقعی است. به زبان ساده، سود سپرده بانکی معمولا از رشد قیمت‌ها جا می‌ماند. نتیجه این می‌شود که قدرت خرید پولی که در بانک گذاشته‌اید به مرور کاهش می‌یابد، چون تورم مثلاً ۳۰٪ بوده ولی شما ۲۰٪ سود گرفته‌اید. بنابراین سپرده بانکی از نظر حفظ ارزش، در شرایط تورمی گزینه ایده‌آلی نیست. البته همچنان این روش برای افراد بسیار محافظه‌کار یا کسانی که نیاز به دریافت سود منظم دارند، جذابیت دارد. در ادامه به مهم‌ترین مزایا و معایب سپرده‌گذاری بانکی می‌پردازیم:
مزایای سپرده بانکی
- امنیت و ریسک بسیار پایین: بزرگ‌ترین مزیت سپرده بانکی این است که اصل پول شما تقریباً تضمین‌شده است. بانک‌ها (مخصوصاً بانک‌های معتبر و دولتی) به احتمال بسیار زیاد سپرده شما را به همراه سود مقرر به شما پرداخت می‌کنند. نگرانی از بابت نوسان ارزش مبلغ سپرده‌گذاری‌شده ندارید؛ برخلاف طلا یا دلار که قیمتشان ممکن است کم شود، پول شما در بانک هیچ‌گاه کمتر از رقم اولیه نمی‌شود. برای افراد ریسک‌گریز و کسانی که تحمل ضرر احتمالی را ندارند، سپرده‌گذاری امن‌ترین گزینه است.
- سود ثابت و درآمد منظم: وقتی پولتان را در بانک می‌گذارید، از قبل می‌دانید چه نرخی سود دریافت خواهید کرد. این سود می‌تواند ماهیانه به حسابتان واریز شود (در حساب‌های کوتاه‌مدت روزشمار یا سپرده‌های خاص) یا در سررسید پرداخت گردد. درآمد حاصل از سود بانکی منظم و قابل پیش‌بینی است. بسیاری از بازنشستگان یا کسانی که به دنبال یک منبع درآمد بدون دردسر هستند، از سود سپرده برای مخارجشان استفاده می‌کنند. داشتن این جریان نقدی منظم یکی از دلایل محبوبیت سپرده بانکی است.
- سهولت و دسترسی: افتتاح حساب سپرده و انتقال پول به بانک، ساده‌ترین کار ممکن است. نیازی به یادگیری مهارت جدید یا زیر نظر داشتن دائمی بازار نیست. شما با چند کلیک اینترنتی یا مراجعه حضوری، پول را در بانک می‌گذارید و دیگر خیالتان راحت است که درگیر نوسانات بازار نخواهد شد. همچنین هر زمان به پولتان احتیاج داشتید، می‌توانید سپرده را بشکنید و برداشت کنید (البته ممکن است جریمه کاهش سود تعلق بگیرد). این نقدشوندگی نسبتاً بالا و عدم نیاز به مدیریت فعال، سپرده بانکی را به یک گزینه تنبل‌پسند تبدیل کرده است.
- بدون محدودیت مبالغ کم: در سپرده‌گذاری بانکی، هر مبلغ اندکی هم پذیرفته می‌شود و مشمول سود خواهد شد. حتی اگر سرمایه خیلی زیادی ندارید، باز هم می‌توانید آن را در بانک قرار دهید و سود مختصری دریافت کنید. برخی بانک‌ها برای مبالغ خیلی کم سود پرداخت نمی‌کنند یا سود ناچیزی در نظر می‌گیرند، اما به طور کلی هیچ حداقل سرمایه جدی برای شروع سپرده‌گذاری وجود ندارد. برخلاف مثلاً خرید یک سکه طلا که نیاز به چندین میلیون تومان پول دارد، شما می‌توانید با صد هزار تومان هم حساب سپرده باز کنید.
معایب سپرده بانکی
- سود کمتر از نرخ تورم: مهم‌ترین ایراد سپرده بانکی در ایران این است که تقریباً همیشه نرخ سود بانکی از نرخ تورم عقب‌تر است. به عبارت دیگر، سرعت رشد پول شما در بانک کندتر از سرعت افت ارزش آن به خاطر تورم است. نتیجه این است که در بلندمدت قدرت خرید سپرده شما کاهش پیدا می‌کند. برای مثال، فرض کنید بانک سالیانه ۱۸٪ به شما سود می‌دهد اما تورم واقعی ۴۰٪ است؛ شما اسماً سود گرفته‌اید اما در عمل ارزش پولتان حدود ۲۲٪ کم شده است! این واقعیتی است که بسیاری از سپرده‌گذاران به خصوص در دوره‌های تورمی تند تجربه کرده‌اند. بنابراین سپرده بانکی معمولاً سودآوری خالص (واقعی) منفی دارد و نمی‌تواند سرمایه شما را در برابر گرانی‌ها محافظت کند.
- از دست رفتن فرصت‌های سرمایه‌گذاری: وقتی پولتان را در بانک قفل کرده‌اید، فرصت استفاده از آن در سرمایه‌گذاری‌های پربازده‌تر را تا حدودی از دست می‌دهید. ممکن است طی مدتی که شما در حال دریافت سود ۲۰٪ از بانک بوده‌اید، بازار طلا یا دلار ۱۰۰٪ رشد کرده باشد. در این صورت شما فرصت چند برابر کردن پولتان را از دست داده‌اید. البته این به استراتژی شخصی شما برمی‌گردد، ولی به هر حال هزینه فرصت سپرده‌گذاری بالاست. مخصوصاً در جوانی که شاید بتوان ریسک‌های حساب‌شده‌تری کرد، نگه داشتن تمام پول در بانک یعنی عدم بهره‌مندی از رشدهای بزرگ بازارهای دیگر.
- احتمال تغییر سیاست‌ها و جریمه برداشت زودتر از موعد: سود بانکی در ایران رقم ثابتی نیست و ممکن است تحت تصمیم دولت و بانک مرکزی تغییر کند. گاهی پیش آمده که بانک‌ها نرخ‌های سود را کاهش داده‌اند یا طرح‌های تشویقی را لغو کرده‌اند. بنابراین ممکن است در آینده سود کمتری نصیب سپرده‌های جدید شود. از سوی دیگر اگر سپرده بلندمدت باز کنید ولی قبل از سررسید نیاز به پول پیدا کنید، بانک سود شما را مثلاً از ۲۰٪ به ۱۰٪ کاهش می‌دهد (معروف به نرخ شکست سپرده). این انعطاف‌ناپذیری یک نکته منفی است؛ یعنی اگر به هر دلیل خواستید زودتر پولتان را خارج کنید، جریمه می‌شوید و بخشی از سود را از دست می‌دهید.
- عدم رشد واقعی و هیجان سرمایه‌گذاری: برای برخی افراد که به سرمایه‌گذاری به چشم یک فرصت رشد هیجان‌انگیز نگاه می‌کنند، سپرده بانکی خسته‌کننده است. شما هیجانی از بابت سودهای بزرگ یا یادگیری بازارهای مالی تجربه نمی‌کنید. پولتان به آرامی رشد اندکی می‌کند و تمام. اگرچه این یک ایراد ذاتی نیست، ولی از منظر کسب دانش مالی و بهره‌گیری از فرصت‌های رشد، سپرده‌گذاری چیزی به شما یاد نمی‌دهد و صرفاً یک انتخاب منفعلانه است. به بیان دیگر، سپرده بانکی بیش از آنکه سرمایه‌گذاری باشد، یک پس‌انداز ساده است.
با وجود این معایب، هنوز هم عده‌ای بنا به شرایط شخصی‌شان بخش عمده پول خود را در بانک می‌گذارند؛ مثلاً فردی که به هیچ‌وجه ریسک نمی‌پذیرد یا به سود ماهانه نیاز جدی دارد (مانند بازنشسته‌ها) ممکن است سپرده بانکی را ترجیح دهد. اما برای بسیاری از جوان‌ترها و کسانی که می‌خواهند ارزش دارایی خود را در بلندمدت حفظ کنند، سپرده روش جذابی به حساب نمی‌آید. خوشبختانه گزینه‌های نزدیک به سپرده بانکی ولی پربازده‌تر هم وجود دارند؛ برای نمونه صندوق‌های درآمد ثابت در بورس شبیه سپرده بانکی عمل می‌کنند اما معمولاً کمی بیشتر از بانک سود می‌دهند و انعطاف برداشت بهتری دارند. (این صندوق‌ها پول شما را در ترکیبی از سپرده‌های بانکی و اوراق کم‌ریسک سرمایه‌گذاری می‌کنند و ابزاری مناسب برای افراد بسیار محافظه‌کار هستند.)
اکنون که به طور جداگانه با سه گزینه طلا، دلار و سپرده بانکی آشنا شدیم، شاید بد نباشد یک مقایسه مستقیم بین آنها انجام دهیم. در بخش بعدی، این سه را از نظر بازدهی، ریسک و دیگر ویژگی‌ها کنار هم قرار می‌دهیم تا تصویر روشن‌تری به دست آید.
مقایسه طلا، دلار و سپرده بانکی
برای تصمیم‌گیری بهتر، مقایسه این سه گزینه سرمایه‌گذاری در یک نگاه می‌تواند مفید باشد. در جدول زیر برخی معیارهای مهم را برای طلا، دلار و سپرده بانکی مشاهده می‌کنید:
معیار | طلا | دلار | سپرده بانکی (ریالی) |
بازدهی بلندمدت | بالا (با تورم رشد می‌کند) | بالا (با افت ریال رشد می‌کند) | کم تا متوسط (ثابت و محدود) |
ریسک نوسان قیمت | متوسط به بالا (نوسان اونس و ارز) | بالا (وابسته به شرایط سیاسی) | بسیار کم (ثابت، بدون نوسان) |
نقدشوندگی | بالا (فروش سریع در بازار) | بالا (تبدیل فوری به ریال) | بالا (برداشت نسبتاً آسان) |
پوشش در برابر تورم | قوی (حفظ ارزش واقعی پول) | قوی (حفظ ارزش در برابر ریال) | ضعیف (عقب‌تر از تورم) |
درآمد دوره‌ای | ندارد (فقط از افزایش قیمت سود) | ندارد (فقط از افزایش قیمت سود) | دارد (سود ثابت ماهانه/سالیانه) |
سطح دانش لازم | کم (خرید فیزیکی ساده است) | کم (خرید اسکناس ساده است) | کم (فرآیند بانکی ساده) |
حداقل سرمایه لازم | نسبتاً کم (خرید ربع‌سکه یا صندوق) | نسبتاً کم (خرید چند دلار ممکن است) | بسیار کم (با هر مبلغ ممکن است) |
ریسک‌های جانبی | سرقت فیزیکی، تقلب در عیار | محدودیت قانونی، توقیف احتمالی | جریمه برداشت زودهنگام، کاهش سود |
از جدول بالا می‌توان نتیجه گرفت که طلا و دلار از نظر حفظ ارزش و سودآوری بالقوه، برتری چشم‌گیری نسبت به سپرده بانکی دارند؛ البته به بهای پذیرش نوسان و ریسک بیشتر. سپرده بانکی امن‌ترین گزینه است اما در برابر تورم عملکرد ضعیفی دارد. طلا و دلار هر دو در اقتصاد ایران رفتار مشابهی نشان داده‌اند (هر دو با افت ارزش ریال رشد می‌کنند)، اما دلار شاید کمی پرنوسان‌تر و تحت تأثیر اخبار سیاسی باشد؛ در حالی که طلا علاوه بر نرخ ارز، از قیمت جهانی نیز اثر می‌گیرد که می‌تواند نوسان آن را متفاوت کند.
در نهایت، انتخاب بین این گزینه‌ها بستگی به اولویت‌ها و شرایط شما دارد. اگر فقط به حفظ شدن اصل پول و دریافت سود اندک راضی هستید و از ریسک بیزارید، سپرده بانکی آرامش خاطر بیشتری به شما می‌دهد. اما اگر می‌خواهید ارزش دارایی‌تان واقعاً در برابر تورم مصون بماند، احتمالاً ترکیب طلا و دلار گزینه مناسب‌تری است. در بخش بعدی بیشتر در مورد نحوه انتخاب و استراتژی مناسب صحبت می‌کنیم.
کدام گزینه را انتخاب کنیم؟ (طلا، دلار یا سپرده بانکی)
تا اینجا مزایا و معایب هر کدام را گفتیم. حالا ممکن است بپرسید نتیجه نهایی چیست؛ بالاخره پولمان را کجا بگذاریم که بهتر باشد؟ واقعیت این است که یک نسخه واحد برای همه افراد وجود ندارد. جواب این سوال به عوامل مختلفی بستگی دارد: میزان ریسک‌پذیری شما، مقدار سرمایه‌ای که دارید، نیاز شما به نقدینگی یا درآمد ماهانه، و همچنین وضعیت کلی اقتصاد در زمانی که تصمیم می‌گیرید.
اگر بخواهیم چند سناریوی کلی مطرح کنیم:
- برای افراد بسیار محافظه‌کار یا مسن: اگر به هیچ وجه تحمل کاهش حتی موقت دارایی خود را ندارید، سپرده بانکی یا صندوق‌های درآمد ثابت گزینه غالب شما خواهد بود. این راه سود زیادی نصیب شما نمی‌کند اما حداقل از نوسانات شدید در امانید. البته حتی در این حالت هم پیشنهاد می‌شود برای پوشش تورم، بخشی کوچکی از سرمایه (مثلاً ۱۰٪ الی ۲۰٪) را به طلای کم‌ریسک (مثل سکه) تبدیل کنید تا در صورت جهش تورم کاملاً عقب نمانید.
- برای افراد با ریسک‌پذیری متوسط: می‌توانید استراتژی تنوع‌بخشی را در پیش بگیرید. یعنی مقداری از پولتان را در بانک نگه دارید (برای نیاز ضروری یا بهره‌مندی از سود ثابت)، و بخش دیگری را بین طلا و دلار تقسیم کنید. اینطوری یک ترکیب متوازن دارید؛ سپرده بانکی خیال شما را از بابت یک سود حداقلی راحت می‌کند، طلا و دلار هم پتانسیل رشد خوبی دارند که متوسط بازده کل سرمایه شما را بالا می‌برند. بسیاری از سرمایه‌گذاران خرد در ایران چنین ترکیبی را انتخاب می‌کنند (مثلاً ۳۰٪ بانک، ۳۰٪ طلا، ۳۰٪ دلار و ۱۰٪ نقد برای فرصت‌ها).
- برای افراد ریسک‌پذیر و بلندمدت: اگر سن شما کمتر است یا سرمایه‌ای دارید که فعلاً به آن نیاز فوری ندارید و می‌خواهید در بلندمدت بیشترین رشد را داشته باشد، وزن بیشتری به طلا و دلار بدهید. تاریخ اقتصاد ایران نشان داده در بازه‌های چندساله، رشد قیمت طلا و ارز از سود بانکی بیشتر بوده است. البته این به شرطی است که بتوانید دوره‌های رکود یا افت موقت را تحمل کنید. برای مثال، ممکن است دوسال قیمت دلار تقریباً ثابت بماند و از سود بانک عقب بیفتد، اما سال سوم ناگهان سه برابر شود و تمام عقب‌ماندگی را جبران کند. شما باید تحمل و دید بلندمدت چنین اتفاقاتی را داشته باشید.
یک نکته مهم در تصمیم‌گیری این است که اوضاع فعلی اقتصاد را در نظر بگیرید. در شرایطی که نرخ تورم سالانه بسیار بالا است و چشم‌انداز روشنی برای کاهش آن دیده نمی‌شود، نگه داشتن بخش عمده پول در بانک اشتباه بزرگی خواهد بود. چون هر روز از ارزش پول شما کاسته می‌شود. در چنین شرایطی سنگین کردن سبد سرمایه‌گذاری به سمت طلا، دلار یا سایر دارایی‌های حقیقی (مثل زمین، مسکن، بورس و ...) عقلانی‌تر است. برعکس، زمانی را در نظر بگیرید که به هر دلیل تورم کاهش یافته و اقتصاد ثبات پیدا کرده (مثلاً یک توافق سیاسی مهم حاصل شده و ورود ارز به کشور زیاد شده است)؛ در این حالت ممکن است برای مدتی قیمت دلار و طلا رشد خاصی نکنند یا حتی افت نمایند. آن زمان سپرده بانکی با سود ثابت دست‌کم ضرر کمتری خواهد داشت. بنابراین به شرایط و پیش‌بینی خود از آینده هم توجه کنید.
در کل، بسیاری از کارشناسان مالی توصیه می‌کنند همه تخم‌مرغ‌های خود را در یک سبد نگذارید. ترکیبی از دارایی‌های مختلف، شما را در برابر انواع سناریوها بیمه می‌کند. به عنوان مثال، شخصی را در نظر بگیرید که ۵۰٪ دارایی‌اش را طلا خریده، ۳۰٪ دلار و ۲۰٪ در بانک گذاشته است. اگر تورم شدید شود، بخش طلا و دلار او رشد زیادی خواهد کرد و کاهش ارزش بخش بانکی را جبران می‌کند. اگر تورم مهار شود و دلار افت کند، احتمالاً نرخ سود بانکی بالاتر می‌رود و او از آن قسمت بهره می‌برد. این یک رویکرد متعادل برای کاهش ریسک است.
در پایان این بخش، تاکید می‌کنیم که هیچ‌کدام از گزینه‌های طلا، دلار یا سپرده بانکی به تنهایی بهترین یا بدترین مطلق نیستند. همه چیز بستگی به این دارد که شما چه می‌خواهید و اقتصاد در چه وضعیتی است. حتی ممکن است استراتژی شما در طول زمان تغییر کند؛ مثلاً ابتدا عمدتاً سپرده‌گذاری کنید اما به مرور که شناخت بیشتری پیدا کردید، وزن طلا و دلار را افزایش دهید. مهم این است که مزایا و معایب هر کدام را که در این مقاله توضیح دادیم در نظر داشته باشید و آگاهانه تصمیم بگیرید.
نتیجه‌گیری
برای پاسخ به پرسش ابتدای مقاله که "سرمایه‌گذاری در طلا بهتر است یا دلار یا سپرده بانکی؟" می‌توان این طور جمع‌بندی کرد: در اقتصاد تورمی ایران، طلا و دلار از نظر حفظ ارزش پول در بلندمدت بهتر از سپرده بانکی عمل کرده‌اند. سپرده بانکی اگرچه ریسک بسیار پایینی دارد، اما معمولاً سود آن کفاف تورم را نمی‌دهد و قدرت خرید شما را کاهش می‌دهد. طلا و دلار هر دو پوشش خوبی در برابر تورم هستند و طی سالیان ارزش دارایی شما را حفظ می‌کنند یا حتی افزایش می‌دهند. البته نباید فراموش کنیم که این دو همراه با ریسک نوسان قیمت کوتاه‌مدت هستند و نیاز به صبر و حوصله دارند.
به بیان ساده‌تر، اگر اولویت اول شما امنیت و آرامش خاطر است و با سود کم راضی‌اید، سپرده بانکی گزینه بدی نیست. اما اگر هدف شما رشد سرمایه و جلوگیری از بی‌ارزش شدن پول در گذر زمان است، حتماً به بازارهایی مثل طلا و ارز فکر کنید. خیلی‌ها تجربه کرده‌اند که سپرده‌های بانکی‌شان در عرض چند سال از نظر ارزش واقعی نصف شده، در حالی که طلا یا دلار می‌توانست جلوی این زیان را بگیرد.
در نهایت، شاید بهترین رویکرد ترکیب هوشمندانه‌ای از هر سه باشد: مقداری طلا برای پوشش تورم و سرمایه‌گذاری بلندمدت، مقداری دلار برای چابکی و بهره بردن از فرصت‌های کوتاه‌مدت یا رفع نیازهای احتمالی دلاری، و مقداری سپرده نقدی برای اطمینان خاطر و تأمین نیازهای ماهانه. با این روش از مزایای همه بهره‌مند می‌شوید و ریسک‌ها نیز پراکنده می‌شود.
امیدواریم این مطلب توانسته باشد به سوالات شما پاسخ دهد و دید بهتری نسبت به هر کدام از گزینه‌های پیش رو پیدا کرده باشید. یادتان باشد که دانش مالی خود را پیوسته افزایش دهید؛ هرچه آگاهانه‌تر تصمیم بگیرید، نتایج بهتری در سرمایه‌گذاری کسب خواهید کرد. موفق باشید!
برای دریافت نکات آموزشی روزانه و اطلاع از جدیدترین تحلیل‌ها و اخبار بازارهای مالی، حتماً سری به صفحه اینستاگرام تالاربورس بزنید. در این صفحه هر روز مطالب آموزشی جذاب و خلاصه‌ای از وضعیت بازار طلا، ارز و بورس منتشر می‌شود که به شما کمک می‌کند در جریان آخرین تحولات باشید.
موفقیت در سرمایه‌گذاری تصادفی نیست؛ با یادگیری و استفاده از منابع آموزشی معتبر، شما هم می‌توانید تصمیم‌های مالی هوشمندانه‌تری بگیرید. پس منتظر چه هستید؟ همین حالا اقدام کنید و دانش مالی خود را ارتقا دهید!
سوالات پرتکرار (FAQ)
هر دوی طلا و دلار در اقتصاد ایران نقش محافظ در برابر تورم را دارند و عملکرد بلندمدتشان نسبتاً مشابه بوده است. طلا یک کالای جهانی با ارزش ذاتی است و دلار یک ارز جهانی معتبر. اگر تورم و کاهش ارزش ریال ادامه‌دار باشد، هم طلا و هم دلار رشد می‌کنند. تفاوتشان در ریزنوسانات است؛ دلار بیشتر تحت تاثیر اخبار سیاسی ممکن است جهش یا افت ناگهانی کند، در حالی که طلا علاوه بر نرخ ارز از قیمت جهانی هم اثر می‌گیرد. به طور کلی نمی‌توان یکی را مطلقاً برتر دانست. بسیاری از افراد مقداری از دارایی خود را به طلا و مقداری را به دلار تبدیل می‌کنند تا ریسک را پخش کنند. اما اگر بخواهیم ساده بگوییم: در دوره‌های بی‌ثباتی اقتصادی هر دو خوبند، ولی طلا برای نگهداری خیلی بلندمدت (چندین ساله) مناسب‌تر است و دلار برای بهره‌بردن از نوسانات میان‌مدت.
برای حفظ ارزش پول در بلندمدت، سرمایه‌گذاری در طلا بهتر از سپرده بانکی بوده است. سپرده بانکی سود ثابتی می‌دهد که معمولاً کمتر از نرخ تورم است، بنابراین پول شما در بانک قدرت خرید خود را به مرور از دست می‌دهد. در مقابل، طلا گرچه سود تضمینی ندارد ولی در یک دهه اخیر متناسب با تورم و حتی بیشتر رشد کرده و ارزش دارایی را حفظ کرده است. البته فراموش نکنیم طلا ریسک نوسان قیمت دارد و در کوتاه‌مدت ممکن است افت کند، اما اگر دید چندساله داشته باشید، بازدهی طلا در ایران بالاتر از سود بیشتر سپرده‌های بانکی بوده است. تنها مزیت سپرده نسبت به طلا اطمینان و ثبات آن است. پس اگر اولویت شما حفظ ارزش پول است طلا بهتر است، اما اگر حتی افت موقت قیمت را تحمل نمی‌کنید بانک گزینه امن‌تری است.
متاسفانه معمولاً نه. نرخ سود سپرده‌های بانکی در ایران کمتر از نرخ تورم سالانه است (به ویژه در دوره‌هایی که تورم بالای ۳۰٪–۴۰٪ بوده). این یعنی پولی که در بانک می‌گذارید هرچند از نظر عددی بیشتر می‌شود، اما توان خرید کمتری نسبت به قبل پیدا می‌کند. به بیان دیگر، سپرده بانکی عموماً ارزش واقعی پول را حفظ نمی‌کند. البته اگر دوره‌ای تورم کنترل شود و پایین‌تر از سود بانکی بیاید، آن وقت سپرده می‌تواند ارزش پول را حفظ کند یا حتی افزایش دهد. اما طی دهه‌های اخیر چنین شرایطی کمتر پیش آمده و غالباً سپرده‌گذاران از تورم عقب مانده‌اند. پس اگر نگرانی اصلی شما افت ارزش پول است، باید به فکر سرمایه‌گذاری‌های جایگزین مثل طلا، دلار، زمین، سهام و ... باشید.
از میان سه گزینه‌ای که بررسی کردیم، سپرده بانکی کم‌ریسک‌ترین محسوب می‌شود. در سپرده بانکی شما نگران نوسان قیمت نیستید و بانک موظف است اصل پول و سود توافق‌شده را به شما بپردازد. ریسک از دست رفتن پول تقریباً صفر است (مگر در شرایط ورشکستگی بانک که آن هم برای مبالغ خرد توسط بانک مرکزی تضمین می‌شود). طلا و دلار هر دو دارای ریسک نوسان هستند و ممکن است ارزششان بالا و پایین شود. البته اگر افق زمانی بلندمدت باشد می‌توان گفت ریسک کلی طلا و دلار هم پایین است چون احتمال کمی دارد که در بلندمدت ارزش آنها کاهش یابد؛ اما در کوتاه‌مدت قطعاً با خطر نوسان همراهند. بنابراین برای کسی که ریسک‌گریز است و حتی تحمل افت ۱۰٪ را ندارد، سپرده بانکی امن‌ترین انتخاب است.
بله، خرید طلا هم می‌تواند با ضرر همراه شود، به خصوص در کوتاه‌مدت. مهم‌ترین ریسک طلا این است که قیمت آن نوسان دارد. مثلاً ممکن است شما امروز سکه را با قیمت بالا بخرید ولی چند ماه بعد قیمت سکه کاهش پیدا کند و اگر مجبور به فروش شوید، ضرر کنید. همچنین اگر طلا را با قیمت دارای حباب زیاد بخرید (مثلاً سکه‌ای که حباب قیمتی سنگینی دارد)، ممکن است بعدها حباب تخلیه شود و ارزش سکه افت کند. برای طلای زینتی هم اجرت ساخت و مالیات پرداخت می‌کنید که موقع فروش برنمی‌گردد و نوعی ضرر محسوب می‌شود. از ریسک‌های دیگر طلا، احتمال تقلبی بودن یا عیار کمتر از استاندارد در خریدهای غیراطمینان است. سرقت شدن طلای فیزیکی نیز ریسک بیرونی دیگری است. پس هرچند طلا در بلندمدت دارایی کم‌خطری تلقی می‌شود، ولی این به معنی نبود خطر ضرر در کوتاه‌مدت نیست. باید با آگاهی خرید کنید و دید بلندمدت داشته باشید تا احتمال ضرر را کم کنید.
سرمایه‌گذاری در دلار نیز مانند طلا با خطراتی همراه است. اول از همه نوسان قیمت دلار است؛ نرخ دلار در بازار آزاد ایران گاهی اوقات به خاطر اخبار سیاسی یا اقتصادی دستخوش تغییرات شدید می‌شود. ممکن است ظرف یک هفته چندین درصد ارزان یا گران شود. اگر شما در اوج قیمت بخرید و سپس یک خبر مثبت باعث افت نرخ دلار شود، متحمل زیان می‌شوید. ریسک دیگر دلار، محدودیت‌های قانونی یا برخوردهای دولت است. دولت‌ها ممکن است برای کنترل بازار ارز، خرید و فروش غیررسمی را محدود کنند یا دارندگان عمده ارز را تحت پیگرد قرار دهند. البته داشتن مقداری دلار برای افراد عادی جرم نیست، ولی نگهداری حجم بسیار بالا می‌تواند دردسرساز شود. همچنین دلار برخلاف ریال تضمینی توسط دولت ایران ندارد و نوسان آن آزادانه است. یکی دیگر از چالش‌ها می‌تواند دشواری‌های نگهداری مبالغ بزرگ باشد؛ نگه داشتن چندین هزار دلار اسکناس در خانه ریسک سرقت دارد و به راحتی هم در سیستم بانکی داخل کشور قابل سپرده‌گذاری نیست. در مجموع، اصلی‌ترین خطر دلار همان بی‌ثباتی نرخ آن در کوتاه‌مدت است که باید با دقت در زمان خرید و داشتن دید میان‌مدت تا بلندمدت مدیریت شود.
در بسیاری از موارد بله، diversification یا تنوع‌بخشی یک استراتژی عاقلانه است. با تقسیم پول خود بین چند دارایی، شما ریسک را پخش می‌کنید و وابسته به موفقیت یا شکست یک بازار خاص نخواهید بود. مثلا فرض کنید ۷۰٪ پولتان را طلا و دلار خریده‌اید و ۳۰٪ را در بانک گذاشته‌اید. اگر اوضاع اقتصادی بحرانی شود و تورم بالا رود، آن ۷۰٪ رشد زیادی می‌کند و ضرر ۳۰٪ سپرده بانکی (از نظر کاهش ارزش) را جبران می‌کند. اگر برعکس شرایط آرام شود و دلار و طلا مدتی راکد بمانند، آن ۳۰٪ سپرده به شما سود می‌دهد و خیلی ضرر نخواهید کرد. پس داشتن ترکیبی از دارایی‌های امن (بانک) و دارایی‌های پربازده ولی پرنوسان‌تر (طلا و دلار) باعث تعادل در سبد سرمایه‌گذاری شما می‌شود. میزان این تقسیم‌بندی بستگی به روحیه و اهداف شما دارد. اگر ریسک‌پذیر هستید، سهم طلا/دلار را بیشتر کنید؛ اگر ریسک‌گریز هستید، سهم بانک را بالا ببرید. به طور کلی برای اکثر افراد ترکیبی متعادل نتیجه بهتری در بلندمدت داشته تا اینکه فقط روی یکی از این گزینه‌ها متمرکز شوند.