بازار سرمایه متشکل از انواع سهام است که معامله‌گران براساس شرایط و ویژگی‌های خاص سرمایه‌گذاری خود، آنها را به پرتفوی‌شان اضافه می‌کنند. هر یک از این سهم‌ها با توجه به شرایط بازار برای یک دوره اقتصادی خاص می‌تواند سودمند باشد.
سهامداران همواره به جهت کسب سود بیشتر به سراغ سهام بنیادی،سهام غیر بنیادی و سهام دفاعی می‌روند که می‌تواند در دوران رکود به حفظ سرمایه معامله‌گران کمک کند. البته این نوع از سهام نیز مزایا و معایب خاص خود را دارد که در ادامه به بررسی تمام ویژگی‌های آن خواهیم پرداخت.
معرفی سهام بنیادی از بین انواع سهام
از انواع سهام به سهام بنیادی می‌توان اشاره کرد؛ سهام بنیادی سهامی است که پس از بررسی توسط کارشناسان بنیادی‌کار، ارزش ذاتی مناسبی برای آن تشخیص داده می‌شود. به عبارت دیگر در روش تحلیل بنیادی کشف ارزش ذاتی سهم مورد نظر است.
هدف ما در این نوع تحلیل کشف کف و سقف قیمت برای انجام معاملات روزانه نیست، بلکه به دنبال سهمی هستیم که بنیاد و پشتوانه قوی داشته باشد تا در بلندمدت سهام آن شرکت را در پرتفوی خود داشته باشیم. بنابراین سهم‌هایی که این شرایط را داشته باشند را سهام بنیادی می‌نامیم.
سهم‌های بنیادی اغلب برای بلندمدت مورد بررسی قرار می‌گیرند و در صورت داشتن پارامترهای لازم، پیش‌بینی روند روبه رشد را برایشان متصور می‌شویم. این سهام به صورت منطقی در زمان اصلاح بازار دچار نوسان می‌شوند و در زمان رشد بازار دارای رشد هستند.
این نوع سهام معمولا سودده هستند اما سوددهی سهم‌های بنیادی به نوعی نیست که توجه نوسان‌گیران را به خود جلب کند.
مقالات پیشنهادی : تحلیل بنیادی چیست؟
با توجه به توضیحات فوق این ویژگی‌ها تا حد زیادی به صورت وضعیت مالی شرکت، نوع مدیریت، گزارشاتی که توسط شرکت در سایت کدال ارائه می‌شود، می‌تواند وضعیت شرکت را به خوبی به نمایش بگذارد. تحلیل‌گران بنیادی با استفاده از اطلاعات ذکر شده و با درنظر گرفتن پارامترهای دیگری چون سرمایه‌گذاری‌ها و جایگاه شرکت در صنعت خود، به تصمیم‌گیری درباره این که سهام بنیادی است یا خیر، می‌پردازند.
سهام غیر بنیادی از بین انواع سهام
یکی دیگر از انواع سهام، سهام غیر بنیادی است که برای سرمایه‌گذاری بلندمدت پیشنهاد نمی‌شود. ولی ممکن است همین سهم با پارامترهای تحلیل تکنیکال با ارزش باشد و گزینه خوبی برای سهامداران با استراتژی کوتاه‌مدت به حساب بیاید.
به عبارت دیگر در تحلیل بنیادی ارزش ذاتی سهم مورد تخمین قرار می‌گیرد. در نقطه مقابل تحلیل تکنیکال به کشف قیمت پرداخته اما ارزش ذاتی سهم قابل تشخیص نخواهد بود.
برای بررسی تفاوت سهام بنیادی و سهام غیر بنیادی، چند فاکتور اصلی و چند فاکتور فرعی وجود دارد که در ادامه به بررسی این فاکتورها خواهیم پرداخت.
تفاوت‌های سهام بنیادی و غیر بنیادی
یکی از تفاوت سهم‌های بنیادی و سهام غیر بنیادی در میزان سود یا زیان خالص است. چند برابر بودن دارایی شرکت نسبت به بدهی‌ها، از بنیاد قوی سهام آن حکایت می‌کند و نشان دهنده بنیادی بودن سهام است.
وقتی شرکتی برای سال‌های متمادی در وضعیت خوبی است، یعنی در بلندمدت با برنامه پیش رفته و این روند برای آینده هم پیش‌بینی می‌شود که قوی شدن بنیاد سهم را در پی دارد.
سهمی که برای مدتی زیان‌ده بوده را نمی‌توان غیر بنیادی نامید؛ زیرا تغییر وضعیت از زیان‌ده به سمت ثبات نسبی و سپس رسیدن به سوددهی و قرار گرفتن در روند افزایشی، مسیری است که سهم‌های بنیادی طی می‌کنند. فلذا بیشتر شدن فروش از فاکتورهای فرعی شناسایی سهام بنیادی است.
سهام بنیادی بهتر است یا سهام غیر بنیادی؟
با توجه به مواردی که در بالا اشاره شد، احتمالا به این نتیجه رسیده‌اید که سهام بنیادی گزینه بهتری برای سرمایه‌گذاری است و با توجه به وضعیت خوب این شرکت‌ها، رسیدن به سوددهی در سهام آنها قطعی است.
اما بسیاری از سرمایه‌گذاران بورسی از نوسانات قیمت سهام در کوتاه‌مدت سود می‌برند که این مسئله در سهام بنیادی که افزایش و کاهش ناگهانی قیمت در آن اتفاق نمی‌افتد، سود قابل ملاحظه‌ای برایشان در پی نخواهد داشت. پس چگونه باید متوجه شویم که سهام بنیادی بهتر است یا سهام غیر بنیادی؟
برای پاسخ به این سوال شما باید چند موضوع را در نظر قرار دهید:
- استراتژی کوتاه مدت: سرمایه‌گذارانی که به صورت روزانه در بازار فعالیت دارند، خرید و فروش سهام غیر بنیادی می‌تواند سود خوبی در بر داشته باشد. این افراد با تکنیک‌های تحلیل تکنیکال می‌توانند پایین‌ترین قیمت برای ورود به سهم و بالاترین قیمت برای خروج از آن را کشف کنند و در نهایت از معاملات این مدل سهام به سود خوبی برسند. بدیهی است که این روش ریسک بالایی دارد بنابراین برای افراد با میزان ریسک‌پذیری بالا گزینه خوبی خواهد بود.
- استراتژی بلند مدت: سرمایه‌گذاری در سهام بنیادی، به معنای تحقیق کامل درباره وضعیت شرکت و بررسی بنیاد و پشتوانه آن است. سرمایه‌گذاران با استراتژی بلندمدت، ریسک‌پذیری کمتر و احتمالا با دارایی بیشتر، معمولا سهم‌های بنیادی را انتخاب می‌کنند.
البته بارها مشاهده شده است که سهامداران، چندین سهم بنیادی و غیر بنیادی را در سبد سهام خود قرار می‌دهند و با در نظر گرفتن هر دو استراتژی بلندمدت و کوتاه‌مدت به مدیریت آن می‌پردازند. در نظر داشته باشید که برای انجام چنین کاری، برخورداری از دانش بورسی اهمیت بالایی دارد.
مقالات پیشنهادی : دریافت رایگان کد بورسی خرید و فروش آنلاین
سهام دفاعی از بین انواع سهام
"سهام دفاعی" یا "سهام غیر تناوبی" سهامی است که همیشه با ثبات بالا و ریسک پایینی همراه است. این نوع از سهام چه در دوران رشد اقتصادی و چه در دوران افول اقتصادی، همچنان سود ثابتی را نصیب سهامداران خود می‌کند. سهام دفاعی تحت تأثیر اتفاقات و نوسانات جاری بازار نیست و جزئی از یک بازار غیر تناوبی به حساب می‌آید.
اگر در دوران افول اقتصادی، اکثریت سهام موجود در بازارهای بورس به سمت ضرر پیش رود، سهام دفاعی می‌توانند سرمایه افراد را در کمترین حالت ضرر نگه‌داشته و آن را ثابت نگه می‌دارد. اتفاقاتی که در طول بازه‌های زمانی متعدد در بازار اتفاق می‌افتد و سایر سهام را دچار نوسانات وحشتناک می‌کند، بر سهام دفاعی تاثیری ندارند.
مزایای سهام دفاعی
سهام دفاعی از انواع سهام است که مزایای زیادی به سرمایه‌گذار می‌دهد. برخی از این مزایا عبارت اند از دریافت سود ثابت و بلند مدتی که ریسک کمتری برای سرمایه‌گذار دارد.
گروه سهام دفاعی در بازار در مقایسه با سهام کل بازار از نرخ شارپ بالاتری برخوردار است. نرخ شارپ به مقدار سود به‌دست‌آمده از یک سهم در مقایسه با ریسکی که سرمایه‌گذاری در این سهام‌ها در بر خواهد داشت می‌گویند.
در نهایت با توجه به اینکه سهام دفاعی با نوسانات بازار تغییرات زیادی ندارد و از نوسانات در امان هستند در بلند مدت سود ثابت و کم ریسکی را برای سهامداران دارد.
بحث و جدل‌های فراوانی بر سر این موضوع وجود دارد که نشان می‌دهد سهام دفاعی در مقایسه با دیگر سهام موجود در بازار سرمایه‌گذاری بهتری است. وارن بافت تا حدودی به دلیل تمرکز روی خرید سهام دفاعی به یکی از بزرگ‌ترین سرمایه‌گذاران تاریخ تبدیل شده است.
نیازی نیست برای شکست بازار ریسک‌های بزرگی را به جان بخرید. در واقع به حداقل رساندن ضرر‌ها نیز با استفاده از سهام دفاعی بسیار سودمند خواهد بود.
معایب سهام دفاعی
یکی از نقطه ضعف‌های سهام دفاعی نوسانات پایین این سهام است. سودی که زمان بازار گاوی نصیب سهامداران می‌شوند، پایین‌تر است. بسیاری از سرمایه‌گذاران به دلیل رشد کم این سهام در بازارهای گاوی، این سهام را ترک می‌کنند.
برخی از اوقات پس از آغاز روند نزولی در بازار و با وجود اینکه دیگر بسیار دیر شده است، سرمایه‌گذاران به سمت سهام دفاعی هجوم می‌آورند. این تلاش‌های ناکام به دلیل اشتباه در زمان‌بندی بازار و استفاده از سهام دفاعی نیز تا حد زیادی از میزان بازگشت سود سرمایه‌گذاران می‌کاهد.
سهام دفاعی در چه صنایعی بیشتر قابل مشاهده هستند؟
شرکت‌های خدماتی
آب، گاز و تاسیسات الکترونیکی نمونه‌هایی از سهام دفاعی هستند. چراکه مردم همواره به این سهام نیاز دارند و در تمامی مراحل و شرایط اقتصادی نیاز آنها به قوت خود باقی می‌ماند. شرکت‌هایی که در این زمینه فعالیت دارند از شرایط رکود اقتصادی سود می‌برد؛ چراکه نرخ بهره در این شرایط کاهش پیدا می‌کند
کالاهای پر مصرف
شرکت‌هایی که کالاهای پرمصرف را تولید می‌کنند در این دسته می‌گنجند. این شرکت‌ها کالاهایی را تولید می‌کنند که مردم به دلیل نیاز مبرم خود و صرف نظر از شرایط اقتصادی برای خرید آنها وارد عمل می‌شوند. این کالاها شامل کالاهای مواد غذایی، نوشیدنی، محصولات بهداشتی، تنباکو و برخی از لوازم خانگی است.
این شرکت‌ها همواره گردش مالی ثابتی دارند و میزان سود آنها در وضعیت اقتصادی قوی و ضعیف کاملا قابل پیش‌بینی است. سهام این شرکت‌ها در شرایط بد اقتصادی در مقایسه با سهام شرکت‌های تناوبی که از دگرگونی برخوردار هستند و سهام غیر دفاعی به مراتب بهتر است.
اما این سهام در شرایط اقتصادی قوی در مقایسه با دیگر سهام ها عملکرد ضعیف‌تری خواهد داشت.
دارویی
سهام شرکت‌های دارویی و سازندگان تجهیزات پزشکی از دیرباز به عنوان سهام دفاعی شناخته می‌شدند. هرچه باشد، همواره افراد بیماری وجود دارند که به مراقبت‌های پزشکی و درمانی نیاز داشته باشند.
به هر حال افزایش رقابت برای داروهای جدید و عدم قطعیت درباره قوانین موجود به این معناست که این کالاها به اندازه گذشته، سهام دفاعی به شمار نمی‌روند.
سرمایه‌گذاری املاک و مستغلات
این شرکت‌ها نیز از جمله سهم دفاعی به حساب می‌آیند؛ چرا که همواره مردم به سرپناهی برای زندگی نیاز دارند. زمانی‌که به دنبال سهام این شرکت‌ها هستید از سهام شرکت‌هایی که در زمینه فروش آپارتمان‌های گران‌قیمت فعال هستند، اجتناب کنید.
از این گذشته در هنگام کاهش و نزول بازار از سرمایه‌گذاری روی املاکی که در بخش‌های صنعتی واقع شده‌اند و به صورت پیش فرض از وام‌هایی بهره‌مند هستند نیز خودداری کنید.
جمع بندی
در پایان ما تفاوت سهم‌های بنیادی و غیر بنیادی و سهام دفاعی و نحوه سود دهی هر کدام را به خوبی دریافتیم. در ادامه تصمیم‌گیری برای ورود به هر کدام از این سهام به استراتژی فرد سرمایه‌گذار بستگی دارد.
در نظر داشته باشید که سرمایه‌گذاری چه در سهام بنیادی و غیر بنیادی و چه سهام دفاعی می‌تواند سودده باشد، مشروط بر این که سرمایه‌گذار دانش بورسی خود را ارتقا دهد و بتواند با استراتژی که در پی گرفته است، تصمیمات خود در بازار بورس را مدیریت کند.