تصور کنید مقدار قابل توجهی بیتکوین و اتریوم خریدهاید و حالا دغدغهی اصلی شما حفظ امنیت این داراییهاست. خبرهای هک صرافیهای ارز دیجیتال را شنیدهاید و نگرانید که نکند یکشبه سرمایهتان بر باد رود. شاید از کیف پولهای نرمافزاری استفاده میکنید اما باز هم دلشوره دارید که مبادا گوشی یا کامپیوترتان ویروسی شود و داراییهای دیجیتالتان را از دست بدهید. اینجاست که کیف پول لجر (Ledger) مثل یک گاوصندوق امن به کمک شما میآید. کیف پول لجر چیست و چطور کار میکند؟ چطور میتوانیم از این کیف پول سختافزاری بهدرستی استفاده کنیم تا خیالمان بابت امنیت رمزارزها راحت باشد؟ در این راهنمای داستانمحور و کاربردی، قرار است تمام این دغدغهها را برطرف کنیم. با زبانی ساده همراه شما خواهیم بود تا قدمبهقدم آموزش استفاده از کیف پول لجر را یاد بگیرید، مزایا و معایبش را بدانید و نکات امنیتی مهم را بشناسید. پس اگر به فکر امنیت سرمایه دیجیتال خود هستید و میخواهید با اطمینان خاطر وارد دنیای ارزهای دیجیتال شوید، در ادامه با ما همراه باشید. این داستان، داستان شما و سرمایههای دیجیتال شماست که با کمک یک کیف پول کوچک اما قدرتمند، قرار است آسودهتر و امنتر شود.
معرفی کیف پول لجر و مدلهای آن
لجر (Ledger) نام شرکتی فرانسوی است که از سال ۲۰۱۴ در زمینهٔ تولید کیف پولهای سختافزاری ارز دیجیتال فعالیت میکند. کیف پولهای لجر دستگاههای فیزیکی کوچکی هستند که کلیدهای خصوصی ارزهای دیجیتال شما را بهصورت آفلاین ذخیره میکنند. همین ویژگی آفلاین بودن، آنها را به یکی از امنترین روشها برای نگهداری رمزارز تبدیل کرده است. برند لجر طی سالها چندین مدل کیف پول سختافزاری به بازار عرضه کرده که محبوبترین آنها لجر نانو اس (Ledger Nano S)، نسخه بهبودیافتهٔ آن لجر نانو اس پلاس (Ledger Nano S Plus) و مدل پیشرفتهتر لجر نانو ایکس (Ledger Nano X) هستند. در ادامه نگاهی کوتاه به مدلهای مهم لجر میاندازیم:
لجر نانو اس پلاس (Ledger Nano S Plus)
لجر نانو اس پلاس نسخه ارتقایافتهٔ مدل بسیار پرفروش Nano S است که برای رفع محدودیتهای آن عرضه شد. این دستگاه شبیه یک فلشمموری کوچک است و از طریق درگاه USB به کامپیوتر یا موبایل متصل میشود. Nano S Plus نسبت به مدل قدیمیتر خود حافظهٔ داخلی بیشتری دارد و میتواند تا حدود ۱۰۰ اپلیکیشن ارزی را بهصورت همزمان نصب نگه دارد (در حالیکه مدل قدیمی Nano S محدود به چند اپلیکیشن بود). این به آن معناست که لجر نانو اس پلاس از طیف گستردهای از ارزهای دیجیتال پشتیبانی میکند و شما میتوانید دهها کوین و توکن مختلف (بیتکوین، اتریوم، تتر، ترون، ریپل و صدها ارز دیگر) را روی آن مدیریت کنید. این مدل صفحه نمایش کوچک اما خوانایی برای نمایش جزئیات تراکنشها و کلمات بازیابی دارد و بدون باتری است؛ یعنی برای استفاده باید به یک دستگاه (کامپیوتر یا گوشی از طریق OTG) متصل باشد. از نظر قیمت، نانو اس پلاس اقتصادیترین مدل لجر محسوب میشود و با وجود امکانات قابل قبول، گزینهای مقرونبهصرفه برای شروع محافظت از داراییهای دیجیتال است.

لجر نانو ایکس (Ledger Nano X)
لجر نانو ایکس مدل پیشرفتهتر لجر است که امکانات بیشتری نسبت به نانو اس پلاس ارائه میدهد. این کیف پول سختافزاری دارای باتری داخلی است و میتواند بدون اتصال مستقیم به برق برای چند ساعت کار کند. مهمترین تفاوت Nano X وجود بلوتوث داخلی است؛ به این ترتیب شما میتوانید آن را مستقیماً و بهصورت بیسیم به گوشی هوشمند خود متصل کنید. این ویژگی برای کسانی که میخواهند با موبایل خود و از طریق اپلیکیشن Ledger Live کار کنند، بسیار کاربردی است. مدل نانو ایکس نیز از صدها ارز دیجیتال (بیش از ۱۰۰۰ کوین و توکن) پشتیبانی میکند و حافظه کافی برای نصب همزمان حدود ۱۰۰ اپلیکیشن دارد که از این نظر با S Plus برابری میکند. از لحاظ ظاهر و اندازه، Nano X کمی بزرگتر و سنگینتر است، صفحه نمایش آن اندکی باکیفیتتر بوده و جنس بدنهی مقاومی دارد. لجر نانو ایکس به دلیل امکانات بیشتر (باتری و بلوتوث) قیمت بالاتری هم دارد؛ تقریباً میتوان گفت حدود دو برابر نانو اس پلاس قیمت دارد. اگر محدودیت بودجه ندارید و اتصال بیسیم به موبایل یا حمل و نقل راحت برایتان مهم است، Nano X انتخاب بهتری خواهد بود. در مقابل، اگر صرفاً میخواهید یک کیف پول سختافزاری امن با هزینه پایینتر داشته باشید و مشکلی با اتصال کابل ندارید، همان Nano S Plus پاسخگوی نیازتان خواهد بود. (خاطرنشان کنیم که لجر مدلهای دیگری نظیر Ledger Stax نیز بهتازگی عرضه کرده، اما دو مدل نانو اس پلاس و نانو ایکس همچنان رایجترین گزینهها بین کاربران عادی هستند.)
آموزش گامبهگام استفاده از کیف پول لجر
حالا که با دستگاههای لجر آشنا شدیم، وقت آن است که یاد بگیریم چگونه از این کیف پول سختافزاری استفاده کنیم. مسیر پیش روی ما از خرید دستگاه شروع میشود و به راهاندازی و انجام تراکنش با آن ختم میگردد. در ادامه، مراحل استفاده از کیف پول لجر را گامبهگام مرور میکنیم:
- خرید و بررسی اصالت دستگاه: برای شروع، ابتدا باید یک کیف پول لجر تهیه کنید. توصیه میشود دستگاه را از مراکز معتبر یا نمایندگیهای رسمی خریداری کنید تا از اصالت آن مطمئن باشید. بستهبندی لجر بهصورت پلمپشده و دستنخورده است؛ هنگام تحویل، دقت کنید که برچسبهای امنیتی روی جعبه سالم باشند. از خرید دستگاه دستدوم یا بازشده خودداری کنید، چون ممکن است امنیت آن به خطر افتاده باشد. پس از باز کردن جعبه، محتویات باید شامل خود دستگاه لجر، کابل USB، بروشور راهنما و کارتهای بازیابی (Recovery Sheets) باشد. اگر هر موردی مشکوک به نظر میرسد (مثلاً وجود کلمات بازیابی از پیش نوشتهشده یا پینکد آماده)، فوراً دستگاه را کنار بگذارید؛ چرا که کیف پول لجر نو هرگز دارای رمز یا کلمات از پیش تعیینشده نیست و این موارد نشانهٔ تقلبی بودن یا دستکاری هستند.
- راهاندازی اولیه دستگاه: دستگاه لجر خود را از طریق کابل به کامپیوتر (یا با کابل OTG به گوشی) وصل کنید و آن را روشن کنید. پس از روشن شدن، دستگاه از شما میپرسد که آیا میخواهید کیف پول جدیدی ایجاد کنید یا کیف پول قبلی را بازیابی کنید. برای دفعه اول، گزینهی “Set up as new device” (ایجاد کیف پول جدید) را انتخاب کنید. سپس باید یک پینکد برای دستگاه تعیین کنید. پینکد لجر معمولاً ۴ تا ۸ رقم است (پیشنهاد میشود یک پین ۸ رقمی برای امنیت بیشتر انتخاب کنید). این کد را باید هر بار که میخواهید از دستگاه استفاده کنید وارد کنید، پس آن را به خاطر بسپارید و در اختیار هیچکس نگذارید. پس از تنظیم پین، دستگاه ۲۴ کلمهی بازیابی (Recovery Phrase) را به شما نشان میدهد. این ۲۴ کلمهی انگلیسی بسیار مهماند؛ آنها را با دقت روی برگههای Recovery که در جعبه هست، یادداشت کنید (میتوانید از حروف بزرگ انگلیسی برای وضوح بهتر استفاده کنید). دستگاه هر کلمه را بهترتیب نمایش میدهد و از شما میخواهد که در پایان برخی از آنها را جهت تأیید وارد کنید. مطمئن شوید کلمات را دقیق و با ترتیب درست نوشتهاید، چون تنها راه بازیابی کیف پول لجر شما همین عبارت بازیابی ۲۴ کلمهای است. هرگز از این کلمات عکس نگیرید، در فایل کامپیوتری ذخیره نکنید یا آنها را در اختیار شخص دیگری قرار ندهید. بعد از یادداشت کامل و تأیید عبارت بازیابی، راهاندازی اولیه کیف پول سختافزاری شما به پایان میرسد و لجر آماده استفاده است.
- نصب و راهاندازی نرمافزار Ledger Live: اکنون که دستگاه آماده است، برای مدیریت ارزهای دیجیتال خود باید نرمافزار اختصاصی لجر یعنی Ledger Live را نصب کنید. این نرمافزار برای کامپیوترهای دسکتاپ (ویندوز، مک، لینوکس) و گوشیهای هوشمند (اندروید و iOS) بهرایگان قابل دانلود است. نسخه متناسب با دستگاه خود را از وبسایت رسمی لجر دانلود و نصب کنید. پس از نصب Ledger Live، آن را اجرا کنید. در اولین اجرا از شما پرسیده میشود که چه دستگاهی دارید (Nano S, Nano S Plus, Nano X, …) و آیا میخواهید کیف پول جدیدی اضافه کنید یا قبلاً کیف پول داشتهاید. شما که تازه دستگاه را راهاندازی کردهاید، گزینه “Initialize as new device” را در Ledger Live انتخاب میکنید. سپس Ledger Live یکسری مراحل راهنما نمایش میدهد و حتی امکان بررسی اصالت دستگاه را نیز دارد؛ با دنبال کردن دستورالعمل روی نرمافزار و دستگاه، از اصل بودن لجر خود مطمئن شوید (این کار از طریق تأیید یک کد بر روی دستگاه و نرمافزار انجام میشود). پس از تأیید، وارد محیط Ledger Live میشوید. حال باید اپلیکیشن ارزهای مورد نظر خود را روی دستگاه نصب کنید. مثلا اگر میخواهید بیتکوین ذخیره کنید، باید اپ Bitcoin را نصب کنید؛ برای اتریوم، اپ Ethereum و ... . در Ledger Live به بخش “Manager” بروید، دستگاه لجر را متصل نگه دارید و از آنجا اپلیکیشنهای دلخواه (بیتکوین، اتریوم، XRP، تتر، دوجکوین و صدها ارز دیگر) را جستجو و نصب کنید. هر اپ حجم کمی از حافظه دستگاه را میگیرد. خوشبختانه مدلهای جدید لجر فضای کافی برای دهها اپ دارند، بنابراین نصب چندین ارز مشکلی نخواهد داشت. پس از نصب اپها، نوبت به ایجاد حساب (Account) برای هر ارز در Ledger Live میرسد. برای این کار به تب “Accounts” بروید و گزینهی Add Account را بزنید. مثلاً یک حساب بیتکوین اضافه کنید؛ نرمافزار از شما میخواهد دستگاه را باز کنید و اپ Bitcoin را روی لجر انتخاب کنید. با زدن دکمههای دستگاه میتوانید روی صفحه لجر به اپهای نصبشده جابهجا شوید و با دکمههای همزمان، وارد اپ مربوطه شوید. پس از انتخاب اپ بیتکوین بر روی دستگاه، Ledger Live بهصورت خودکار چند آدرس بیتکوین جدید برای شما ایجاد میکند و حساب بیتکوین شما به لیست حسابها اضافه میشود. بههمین ترتیب میتوانید حسابهای دیگری برای اتریوم، ترون، کاردانو یا هر ارز پشتیبانیشده دیگری بسازید. اکنون نرمافزار شما آمادهٔ مدیریت داراییهاست.
- دریافت و ارسال ارز دیجیتال: پس از راهاندازی Ledger Live و ایجاد حسابها، کار با کیف پول لجر بسیار آسان است. فرض کنیم میخواهید مقداری ارز دیجیتال به کیف پول خود واریز کنید. کافیست در Ledger Live به حساب مربوطه بروید (مثلاً حساب اتریوم) و گزینهی دریافت (Receive) را بزنید. آدرس عمومی کیف پول شما نمایش داده میشود. برای اطمینان، روی دستگاه لجر هم این آدرس را تأیید کنید (صفحه دستگاه آدرس را نشان میدهد و شما با دکمهها آن را تایید میکنید). حال میتوانید این آدرس را در اختیار شخص فرستنده یا صرافی قرار دهید تا ارز به کیف پول سختافزاری شما منتقل شود. چند دقیقه بعد، موجودی در Ledger Live قابل مشاهده خواهد بود (Ledger Live برای بهروز شدن موجودی نیاز به اینترنت دارد، اما کلیدهای خصوصی همچنان در دستگاه شما و آفلاین نگه داشته میشوند). برای ارسال ارز دیجیتال از کیف پول لجر به مقصدی دیگر، روند برعکس است: در Ledger Live به حساب موردنظر رفته، گزینهی ارسال (Send) را بزنید. آدرس مقصد و مقدار انتقال را وارد کنید. سپس نرمافزار از شما میخواهد که دستگاه لجر را متصل کرده و تراکنش را روی دستگاه امضا (تأیید) کنید. جزئیات تراکنش (مقدار، آدرس مقصد، کارمزد) روی صفحهی کوچک لجر نمایش داده میشود؛ حتماً بررسی کنید که این جزئیات درست باشد. سپس با زدن دکمههای دستگاه، تراکنش را تایید کنید. دستگاه شما با استفاده از کلید خصوصی (که هرگز از آن خارج نمیشود) تراکنش را امضا کرده و Ledger Live آن را به شبکه بلاکچین مربوطه ارسال میکند. به این ترتیب، بدون اینکه کلید خصوصی شما لو برود، میتوانید با امنیت کامل اقدام به جابهجایی رمزارزها کنید. هر بار که کارتان با کیف تمام شد، میتوانید دستگاه را از سیستم جدا کنید؛ داراییهای شما همچنان روی بلاکچین هستند و هر زمان برای انتقال بخواهید کافیست لجر را مجدداً وصل کنید و تراکنش انجام دهید. همچنین فراموش نکنید Ledger Live امکانات دیگری مثل نمایش پرتفو، سواپ برخی رمزارزها، استیکینگ بعضی کوینها و حتی مدیریت NFTها را نیز دارد که میتوانید در صورت نیاز از آنها بهره ببرید.

اگر روزی دستگاه لجر شما گم یا خراب شد، نگران نباشید. تمام داراییهای شما توسط همان عبارت بازیابی ۲۴ کلمهای قابل بازیابی هستند. کافیست یک دستگاه لجر جدید تهیه کنید (یا حتی موقتاً از کیف پولهای نرمافزاری سازگار با عبارت بازیابی استفاده کنید) و گزینهٔ بازیابی با عبارت (Restore from recovery phrase) را انتخاب کنید. با وارد کردن دقیق آن ۲۴ کلمه به دستگاه جدید، تمامی حسابها و موجودیهای شما عیناً برگردانده میشود. پس مهمترین چیز نگهداری امن آن کلمات است!
مزایا و معایب کیف پول لجر
در این بخش به برخی از مهمترین مزایا و معایب استفاده از کیف پول سختافزاری لجر اشاره میکنیم:
مزایا
- امنیت بسیار بالا: مهمترین مزیت لجر، امنیت مثالزدنی آن است. نگهداری کلیدهای خصوصی بهصورت آفلاین و استفاده از تراشهٔ امن اختصاصی (Secure Element) باعث میشود حتی اگر کامپیوتر یا موبایل شما هک شود، مهاجم نتواند به داراییهای شما دسترسی پیدا کند. تایید هر تراکنش تنها از طریق فشار دادن دکمههای فیزیکی روی دستگاه انجام میشود، بنابراین حملات از راه دور عملاً غیرممکن است.
- پشتیبانی از طیف گسترده ارزها: کیف پولهای لجر از بیش از هزار نوع کوین و توکن مختلف پشتیبانی میکنند (از بیتکوین و اتریوم گرفته تا ارزهای کمتر شناختهشده). این بدان معناست که با داشتن یک دستگاه لجر، احتمالاً نیازی به کیف پول دیگری برای ارزهای مختلف نخواهید داشت و میتوانید همه را یکجا مدیریت کنید.
- نرمافزار کاربرپسند Ledger Live: برنامه لجر لایو با رابط کاربری ساده و زیبا، مدیریت داراییها را برای کاربران راحت کرده است. حتی اگر حرفهای نیستید، به سادگی میتوانید موجودی حسابهای خود را ببینید، ارز دریافت یا ارسال کنید و گزارش تراکنشها را داشته باشید. ضمن اینکه Ledger Live روی موبایل و دسکتاپ در دسترس است و امکانات جانبی مثل Swap، Staking و مشاهده NFT هم دارد.
- قابلیت حمل و استفاده آسان: دستگاههای لجر کوچک، سبک و قابل حمل هستند. میتوانید لجر خود را مانند یک فلشمموری همیشه به همراه داشته باشید. در صورت نیاز به انجام تراکنش، کافیست آن را به یک لپتاپ یا گوشی متصل کنید. همچنین فرایند راهاندازی اولیه و استفاده روزمره از لجر نسبتاً ساده طراحی شده و با کمی تمرین، هر کاربری میتواند به راحتی از پس آن برآید.
- اعتبار و سابقهٔ برند: شرکت لجر از قدیمیترین و معتبرترینها در حوزه کیف پول سختافزاری است و تا کنون صدها هزار کاربر از محصولات آن استفاده کردهاند. سابقه طولانی و فروش بالای لجر باعث شده جامعهٔ کاربری و پشتیبانی گستردهای شکل بگیرد و آموزشها و منابع فراوانی برای حل مشکلات احتمالی در دسترس باشد.

معایب
- هزینهٔ خرید: کیف پولهای لجر رایگان نیستند. برخلاف کیف پولهای نرمافزاری که اپلیکیشنهایی رایگانند، شما باید برای خرید دستگاه لجر هزینه کنید. قیمت مدلهای لجر (خصوصاً مدلهای بالاتر مثل Nano X یا Stax) ممکن است برای برخی کاربران گران به نظر برسد. هرچند این هزینه در مقابل امنیت بالایی که بهدست میآورید قابل توجیه است، اما همچنان برای ورود اولیه به دنیای ارز دیجیتال یک سرمایهگذاری محسوب میشود.
- وابستگی به دستگاه فیزیکی: تا وقتی که دستگاه لجر در اختیار شماست، داراییهایتان امن است؛ اما اگر این دستگاه گم شود، آسیب ببیند یا فراموشش کنید، دسترسی مستقیم به موجودیتان نخواهید داشت مگر اینکه عبارت بازیابی را استفاده کنید. به بیان دیگر، لجر یک نقطه اتکا (Single Point of Access) فیزیکی ایجاد میکند. البته با داشتن عبارت بازیابی همه چیز قابل بازیابی است، اما فرآیند بازیابی ممکن است وقتگیر و استرسزا باشد.
- مراحل راهاندازی و کاربری اولیه: برای افراد کاملاً مبتدی، فرایند تنظیم پین، نوشتن ۲۴ کلمه بازیابی و استفاده از نرمافزار Ledger Live ممکن است در ابتدای امر پیچیده یا دلهرهآور باشد. اشتباه در یادداشت کلمات یا فراموشی پین میتواند مشکلات جدی ایجاد کند. هرچند رابط کاربری Ledger Live ساده است، اما همچنان یادگیری اصول اولیه کار با کیف پول سختافزاری نیاز به صرف زمان و دقت دارد.
- محدودیتهای فیزیکی و فنی: صفحه نمایش لجر کوچک است و تایپ یا خواندن اطلاعات مفصل (مثلاً آدرسهای طولانی) روی آن میتواند کمی سخت باشد. همچنین سرعت کار با کیف پول سختافزاری طبیعتاً کمتر از کیف پول نرمافزاری است (چون باید برای هر تراکنش دستگاه را وصل و تایید فیزیکی کنید). برای کسی که تعداد بسیار زیادی تراکنش روزانه دارد، این ممکن است خستهکننده باشد. علاوه بر این، هرچند لجر از هزاران ارز پشتیبانی میکند، ولی ممکن است برخی کوینها یا توکنهای خیلی جدید و خاص را مستقیماً در Ledger Live پشتیبانی نکند و برای مدیریت آنها نیاز به استفاده از نرمافزارهای دیگر یا کیف پولهای شخص ثالث باشد.
اگر مایلید دانش خود را در زمینه ارزهای دیجیتال و سرمایهگذاری ارتقا دهید، میتوانید در دورههای آموزشی آنلاین تالاربورس (از مبتدی تا پیشرفته) ثبتنام کنید. این دورهها به شما کمک میکنند اصول بازارهای مالی را بهصورت حرفهای بیاموزید.
نکات مهم امنیتی در استفاده از کیف پول سختافزاری
استفاده از کیف پول سختافزاری مانند لجر امنیت بسیار بالایی به همراه دارد، اما این امنیت تنها زمانی پابرجاست که شما هم به عنوان کاربر، نکات ایمنی را رعایت کنید. در ادامه به چند توصیه مهم امنیتی در خصوص استفاده از لجر و بهطور کلی هر کیف پول سختافزاری اشاره میکنیم:
- همیشه از فروشنده معتبر خرید کنید: کیف پول سختافزاری خود را فقط از منابع رسمی یا نمایندگان مورد اعتماد تهیه نمایید. خرید از فروشگاههای نامعتبر یا افراد ناشناس میتواند ریسک دریافت دستگاه دستکاریشده را به همراه داشته باشد. حتماً بستهبندی پلمپ و کد اصالت دستگاه را بررسی کنید.
- عبارت بازیابی را امن نگه دارید: ۲۴ کلمه بازیابی، کلید اصلی داراییهای شماست. آن را روی همان برگههای مخصوص یا کاغذ یادداشت کرده و در محلی بسیار امن و دور از دسترس دیگران نگهداری کنید. هرگز این عبارت را در کامپیوتر، ایمیل، گوشی موبایل یا فضای آنلاین ذخیره نکنید. همچنین به هیچ عنوان کلمات بازیابی را در اختیار هیچ شخص حقیقی یا وبسایتی قرار ندهید (حتی اگر کسی ادعا کرد پشتیبانی لجر است!). شرکت لجر یا هیچ نهاد دیگری هرگز از شما این کلمات را درخواست نخواهد کرد.
- پینکد قوی و منحصربهفرد انتخاب کنید: هنگام راهاندازی لجر، یک پینکد ۴ تا ۸ رقمی تعیین میکنید. سعی کنید حتماً از ترکیب ۸ رقم استفاده کرده و از انتخاب پینهای ساده (مثل ۰۰۰۰ یا ۱۲۳۴۵۶۷۸) پرهیز کنید. این پین نقش قفل اولیه دستگاه را دارد و اگر کسی به طور فیزیکی به لجر شما دسترسی پیدا کند، حداقل بدون دانستن این پین نمیتواند وارد آن شود. (دستگاه لجر پس از چند بار وارد کردن پین اشتباه متوالی، خود را ریست میکند تا از حملات حدسزدن جلوگیری شود.)
- بهروزرسانیهای firmware را انجام دهید: شرکت لجر هر از گاهی بهروزرسانیهایی برای نرمافزار داخلی دستگاه (Firmware) منتشر میکند تا قابلیتهای جدید اضافه شده یا مشکلات امنیتی احتمالی برطرف شود. بهتر است Ledger Live را مرتباً چک کنید و اگر نسخه جدید firmware برای دستگاه شما ارائه شده، آن را با دقت بهروزرسانی کنید. حین آپدیت کردن، دستگاه را به کابل وصل نگه دارید و مراحل را طبق راهنما انجام دهید. همیشه آپدیتها را تنها از طریق نرمافزار رسمی Ledger Live دریافت کنید.
- مواظب حملات فیشینگ باشید: یکی از رایجترین روشهای سوءاستفاده از کاربران کریپتو، وبسایتها یا ایمیلهای جعلی هستند که خود را به جای شرکتهای معتبر جا میزنند. برای دانلود Ledger Live همیشه مستقیماً به سایت رسمی Ledger.com مراجعه کنید. اگر ایمیلی دریافت کردید که از شما خواسته اطلاعات کیف پول خود را وارد کنید یا نرمافزار خاصی دانلود نمایید، بسیار مشکوک باشید. هیچوقت عبارت بازیابی یا اطلاعات حساسی را در سایتها وارد نکنید.
- هنگام انجام تراکنش دقت کنید: هر زمان که میخواهید مبلغی را ارسال کنید، آدرس مقصد و مبلغ را هم در نرمافزار و هم در صفحه دستگاه با دقت بررسی نمایید. کلاهبرداران حرفهای ممکن است با بدافزارها آدرس کیف پول مقصد را در حافظه دستگاه شما تغییر دهند. ولی چون شما قبل از تایید نهایی، جزئیات را روی صفحه لجر میبینید، میتوانید متوجه چنین تقلبی شوید. بنابراین همواره عادت کنید آدرس مقصد و میزان ارز را روی نمایشگر لجر تأیید کرده و سپس دکمه تایید را بزنید.
- دستگاه را در جای امن نگهداری کنید: کیف پول لجر را دور از دسترس کودکان، حیوانات خانگی یا هر عامل فیزیکی خطرساز قرار دهید. مقاومت این دستگاهها بالا است، اما بههرحال یک ابزار الکترونیکی است و باید از ضربه، رطوبت شدید یا حرارت بالا محفوظ بماند. همچنین اگر مدت طولانی از آن استفاده نمیکنید، آن را در جعبه خودش یا یک کیف محافظ نگهداری کنید. برخی کاربران حتی ترجیح میدهند یک نسخه پشتیبان فیزیکی دوم تهیه کنند (مثلاً دو دستگاه لجر داشته باشند و هر دو را با همان ۲۴ کلمه راهاندازی کنند) تا اگر یکی آسیب دید، دیگری آماده بهکار باشد. این کار اختیاری است ولی برای داراییهای خیلی قابلتوجه، میتواند اطمینان خاطر بیشتری ایجاد کند.
مقایسه کیف پول لجر با ترزور (Ledger vs Trezor)

لجر تنها بازیگر عرصه کیف پولهای سختافزاری نیست. ترزور (Trezor) یکی دیگر از نامهای شناختهشده در این حوزه است که محصول یک شرکت مستقر در جمهوری چک میباشد. بسیاری از کاربران هنگام انتخاب کیف پول سختافزاری این پرسش برایشان پیش میآید که لجر بهتر است یا ترزور؟ در این بخش، این دو برند محبوب را از جنبههای مختلف مقایسه میکنیم:
معیار | لجر (Ledger) | ترزور (Trezor) |
امنیت کلی | بسیار بالا (ذخیره آفلاین + تراشه Secure Element اختصاصی، فریمویر نسبتاً بسته) | بسیار بالا (ذخیره آفلاین، پلتفرم متنباز، بدون Secure Element) |
تعداد ارزهای پشتیبانیشده | ~۱۸۰۰ ارز و توکن (انواع کوینهای مستقل + توکنهای ERC20 و ...)، پشتیبانی گسترده از شبکههای مختلف | ~۱۶۰۰ ارز و توکن (اکثر ارزهای مطرح را پوشش میدهد ولی کمی کمتر از لجر) |
مدلها و قیمت تقریبی | مدلهای اصلی: نانو اس پلاس (~۷۹ دلار)؛ نانو ایکس (~۱۴۹ دلار)؛ مدل پیشرفته استاکس (~۲۷۹ دلار). | مدلهای اصلی: ترزور وان (~۷۰ دلار)؛ ترزور مدل تی با صفحه لمسی (~۲۴۰ دلار). |
رابط کاربری نرمافزار | نرمافزار Ledger Live (دسکتاپ و موبایل) با رابط کاربری جذاب و امکانات متنوع (مدیریت پورتفو، استیکینگ، NFT و ...). | نرمافزار Trezor Suite (دسکتاپ و وب) با رابط کاربری مناسب برای مدیریت داراییها؛ فاقد اپلیکیشن موبایل رسمی (اتصال موبایل فقط از طریق مرورگر یا اپهای جانبی). |
اتصال به موبایل | مدل Nano X دارای بلوتوث برای اتصال بیسیم به موبایل؛ مدلهای بدون بلوتوث از طریق کابل OTG به گوشی متصل میشوند. | فاقد بلوتوث؛ اتصال به موبایل تنها با کابل OTG ممکن است. (ترزور مدل تی گاهی با اپ غیررسمی قابل استفاده روی موبایل است). |
سهولت استفاده | نصب و راهاندازی نسبتاً آسان؛ Nano X و S Plus هر دو با دکمه فیزیکی کنترل میشوند. (مدل Stax جدید صفحه لمسی دارد.) | نصب و استفاده آسان؛ مدل Trezor Model T دارای صفحهلمسی رنگی است که ورود پین و عبارت را بسیار راحتتر میکند. مدل One صفحهلمسی ندارد. |
جنس بدنه و طراحی | بدنه فلزی-پلاستیکی مستحکم (مخصوصاً در Nano X)؛ اندازه کوچک شبیه فلش USB. | بدنه پلاستیکی؛ مدل Trezor T کمی بزرگتر از لجر است. طراحی ساده و سبک. |
سایر ویژگیها | Secure Element (تراشه امنیتی مقاوم در برابر نفوذ)؛ پشتیبانی از بلوتوث (در Nano X)؛ قابلیت نصب اپلیکیشنهای ثالث (مثلاً اتصال به متامسک، یورویی و غیره)؛ جامعه کاربری بزرگ. | متنباز بودن کامل کد نرمافزار و سختافزار؛ اعتبارسنجی توسط جامعه متنباز؛ صفحهنمایش لمسی در مدل T؛ ارائه ویژگی Passphrase (رمزعبور اضافی ۲۵مین کلمه) برای امنیت بیشتر. |
همانطور که در جدول بالا میبینید، هر دو کیف پول لجر و ترزور از امنیت بسیار خوبی برخوردارند و در اصول اساسی تفاوت چندانی ندارند (هر دو کلیدها را آفلاین نگه میدارند و برای تایید تراکنش نیاز به تایید فیزیکی کاربر دارند). تفاوتهای جزئی در امکانات و طراحی ممکن است بر اساس نیاز شما تعیینکننده باشند. بهطور خلاصه: اگر تنوع ارزهای بسیار زیاد یا استفاده با موبایل بهصورت بیسیم برایتان اولویت است، لجر (خصوصاً مدل Nano X) گزینه بهتری است. از سوی دیگر، اگر متنباز بودن کامل و صفحهنمایش لمسی را ترجیح میدهید، ترزور مدل تی میتواند جذاب باشد. از نظر قیمت، مدلهای اقتصادی لجر و ترزور (نانو اس پلاس و ترزور وان) تقریباً نزدیک به هم هستند و مدلهای پیشرفتهتر هر دو برند قیمتهای بالاتری دارند. در نهایت، هر دو والت امتحان خود را پس دادهاند و انتخاب بین لجر و ترزور بیشتر به سلیقه و نیاز کاربر بستگی دارد. برخی کاربران حرفهای حتی از هر دو استفاده میکنند و داراییهای خود را میان آنها تقسیم مینمایند. مهم این است که با هر کدام کار میکنید، نکات امنیتی را رعایت کنید تا بهترین تجربه را داشته باشید.
کاربرد کیف پول لجر برای کاربران ایرانی (مثالهای روزمره)
شاید از خود بپرسید که در زندگی روزمره یک کاربر ایرانی، کیف پول لجر چه نقش و کاربردی میتواند داشته باشد. برای درک بهتر، بیایید چند سناریوی واقعی را مرور کنیم:
مثال ۱: سرمایهگذار بلندمدت – علی را در نظر بگیرید که طی چند سال گذشته به تدریج مقداری بیتکوین و تتر پسانداز کرده است. او ابتدا داراییهایش را در حساب صرافی آنلاین نگه میداشت، اما با شنیدن خبرهای هک و کلاهبرداری، نگران شد. علی تصمیم میگیرد یک کیف پول لجر نانو اس پلاس تهیه کند. حالا پس از خرید ارز در صرافی، بلافاصله رمزارزهایش را به آدرس کیف پول لجر خود منتقل میکند و خیالش راحت است که حتی اگر صرافی دچار مشکل شود یا حساب کاربریاش مسدود گردد، دارایی او در امان است. علی دستگاه لجر خود را در یک جای امن نگهداری میکند و تنها زمانی که قصد اضافه کردن سرمایه یا فروش بخشی از آن را دارد، لجر را موقتاً به کامپیوتر وصل میکند. او شبها با آرامش سر بر بالین میگذارد، چون میداند کنترل کامل دارایی دیجیتالاش دست خودش است و هیچ هکری از راه دور به آن دسترسی ندارد.
مثال ۲: معاملهگر و کاربر روزمره – سارا یک کاربر فعال دنیای ارز دیجیتال است. او علاوه بر سرمایهگذاری بلندمدت روی ارزها، گاهی خرید و فروش دورهای هم انجام میدهد و حتی از رمزارزها برای پرداختهای آنلاین استفاده میکند. سارا یک کیف پول لجر نانو ایکس دارد که همیشه همراهش است. موجودی اصلی و قابل توجه خود (مثلاً بیتکوینها و اتریومهایی که برای آینده نگه داشته) را روی لجر ذخیره کرده و فقط مقدار کمی ارز در کیف پول نرمافزاری موبایلش برای خرج روزانه نگه میدارد. هر زمان که بخواهد وارد معامله جدی شود، از لجر استفاده میکند: مثلاً وقتی قیمتها بالا میرود و تصمیم به فروش بخشی از دارایی میگیرد، لجر را از کیفش درآورده، به گوشی خود از طریق بلوتوث وصل میکند و با استفاده از Ledger Live مقداری ارز به صرافی منتقل کرده و میفروشد. یا بالعکس، در یک ریزش بازار، سریعاً از طریق گوشی مقداری تتر خریده و به والت لجرش منتقل میکند تا در امنیت کامل نگهداری شود. او همچنین برای تعامل با برنامههای غیرمتمرکز (DApps) مثل صرافیهای غیرمتمرکز، لجر خود را به متامسک متصل میکند تا با خیال راحت در دنیای دیفای فعالیت کند بدون اینکه کلیدهای خصوصیاش در معرض خطر قرار گیرد. به لطف لجر، سارا توانسته میان امنیت و سرعت عمل تعادل برقرار کند: بخش عمده سرمایهاش که حیاتی است آفلاین و امن است، و برای بخش در گردش هم امکان دسترسی سریع مهیاست.

مثال ۳: شرایط خاص کاربران ایرانی – تصور کنید رضا قصد دارد به دلیل شرایط اقتصادی، بخشی از پسانداز ریالی خود را به تتر (یک استیبلکوین معادل دلار) تبدیل کند تا از کاهش ارزش پولش جلوگیری کند. او از یک صرافی ایرانی معتبر تتر میخرد و نمیخواهد آن را در حساب صرافی رها کند. رضا کیف پول لجر خود را متصل میکند و تترهای خریداریشده را (مثلاً روی شبکه ترون یا اتریوم) به آدرس لجر خود انتقال میدهد. حالا تترهای او در یک والت سختافزاری نگهداری میشوند؛ یعنی حتی اگر روزی صرافیهای داخلی به خاطر مقررات یا هر مشکلی فعالیتشان محدود شود، رضا همچنان به دارایی دلاری خود که در لجر ذخیره کرده دسترسی مستقیم دارد. از سوی دیگر، برخی از صرافیهای خارجی به خاطر تحریمها به کاربران ایرانی خدمات نمیدهند یا ممکن است حسابشان را مسدود کنند. استفاده از کیف پول شخصی لجر به کاربر ایرانی اجازه میدهد بدون نگرانی از این مسائل، دارایی خود را به شکل غیرامانی (Non-Custodial) نزد خودش نگه دارد. به این ترتیب رضا توانسته با بهرهگیری از لجر، دارایی دیجیتال خود را در برابر هرگونه ریسک خارجی – چه هک و چه محدودیتهای ناشی از تحریم – محافظت کند.
در مثالهای بالا دیدیم که کاربرد کیف پول لجر برای کاربران ایرانی میتواند متنوع باشد: از سرمایهگذاری بلندمدت و پسانداز ارزش گرفته تا فعالیتهای حرفهای در بازار کریپتو. وجه مشترک همه این موارد، نیاز به امنیت و آرامش خاطر در نگهداری دارایی دیجیتال است که لجر به خوبی آن را فراهم میکند. با یک والت سختافزاری، شما بانک شخصی خودتان هستید؛ کنترل کامل پول دیجیتال در دستان خودتان قرار دارد و نیازی به اعتماد به نهاد واسطه نیست. البته این خودمختاری مالی همراه با مسئولیت است – باید اصول نگهداری را رعایت کنید – ولی بسیاری ترجیح میدهند بهجای دلنگران بودن از امنیت صرافیها یا کیف پولهای آنلاین، خودشان مسئولیت حفاظت از داراییشان را بر عهده بگیرند.
نتیجهگیری
در دنیایی که ارزش داراییهای دیجیتال روزبهروز بیشتر میشود، امنیت حرف اول را میزند. کیف پول لجر به عنوان یکی از مطمئنترین روشها برای نگهداری ارزهای دیجیتال، به ما این امکان را میدهد که با خیال راحتتر در فضای کریپتو فعالیت کنیم. در این مقاله به زبانی ساده آموختیم که کیف پول لجر چیست، چگونه میتوان آن را راهاندازی کرد و به کار گرفت، مزایا و معایبش را شناختیم و حتی با مقایسه آن با رقیب سنتیاش (ترزور) دیدیم که هر کدام چه ویژگیهایی دارند. همچنین دریافتیم که برای ما کاربران ایرانی، داشتن یک کیف پول سختافزاری چقدر میتواند ارزشمند باشد؛ از حفاظت سرمایه در برابر هکرها گرفته تا مصون ماندن از مخاطرات احتمالی صرافیها و تحریمها. اکنون شما مجهز به دانش لازم برای استفاده از لجر هستید. دفعه بعد که وارد دنیای ارزهای دیجیتال شدید و خواستید اولین بیتکوین یا اتریوم خود را بخرید، میدانید که چطور آن را مثل طلای واقعی در یک صندوق امن نگهداری کنید. به قول معروف، “گنج خود را به امان خدا رها نکن!” حالا وقت آن است که آموختههای خود را به کار ببندید و سفر امنتری را در دنیای هیجانانگیز کریپتو آغاز کنید. آینده مالی در دستان شماست، پس با اطمینان و آگاهی قدم بردارید.
آیا میخواهید همواره از ترفندهای کاربردی و آموزشهای جذاب در زمینههای مختلف باخبر باشید؟
پس حتما صفحه اینستاگرام تالار بورس را دنبال کنید. در آنجا نکات کوتاه آموزشی، معرفی دورهها و محتوای الهامبخش زیادی منتشر میکنیم که میتواند برای شما مفید باشد. با ما در اینستاگرام همراه باشید.
اگر علاقه دارید در بازار بورس ایران سرمایهگذاری کنید، اولین گام دریافت کد معاملاتی یا همان کد بورسی است. میتوانید از طریق تالاربورس به سادگی کد بورسی خود را دریافت کنید و وارد دنیای سرمایهگذاری در سهام شوید.
با انجام اقدامات بالا، سفر مالی خود را یک قدم جلوتر ببرید و مطمئن باشید که تالاربورس در این مسیر همراه شماست. موفق باشید!
سوالات پرتکرار
برای راهاندازی اولیه لجر، ابتدا آن را به کامپیوتر وصل کنید و گزینه “ایجاد کیف پول جدید” را در دستگاه انتخاب کنید. سپس یک پینکد ۴ تا ۸ رقمی روی خود دستگاه تنظیم میکنید. بعد از آن دستگاه ۲۴ کلمه بازیابی را به شما نمایش میدهد که باید آنها را دقیقاً روی کاغذ یادداشت نمایید. پس از یادداشت و تأیید کلمات، کیف پول شما آماده شده و میتوانید با نصب نرمافزار Ledger Live روی کامپیوتر یا موبایل، مدیریت ارزها را آغاز کنید. در Ledger Live دستگاه خود را انتخاب و تأیید اصالت کنید، سپس اپلیکیشن ارزهای موردنظر (بیتکوین، اتریوم و ...) را روی دستگاه نصب کرده و حسابهای مرتبط را در نرمافزار اضافه نمایید. با انجام این مراحل، کیف پول لجر شما راهاندازی شده و قابل استفاده است.
کیف پول لجر به دلیل ماهیت سختافزاری و نگهداری آفلاین کلیدهای خصوصی، در مقابل هکهای اینترنتی بسیار مقاوم است. تا به امروز هیچ گزارشی از هک شدن از راه دور دستگاه لجر (بدون دسترسی فیزیکی) منتشر نشده است. البته باید توجه داشت اگر کسی به دستگاه فیزیکی شما و پینکد آن دسترسی پیدا کند، میتواند از آن سوءاستفاده کند. بنابراین امنیت لجر دو بخش دارد: یکی امنیت فنی خود دستگاه که بسیار بالاست، و دیگری امنیت در استفاده توسط کاربر. تا زمانی که عبارت بازیابی را فاش نکنید، پینکد مناسبی داشته باشید و موارد امنیتی را رعایت کنید، احتمال هک شدن یا سرقت دارایی از لجر تقریباً صفر است. به همین خاطر لجر را یکی از امنترین کیف پولهای دنیا میدانند.
داراییهای شما روی شبکه بلاکچین نگهداری میشوند و وابسته به دستگاه فیزیکی نیستند. دستگاه لجر در واقع تنها ابزاری برای دسترسی امن به داراییهاست. اگر لجر شما گم، دزدیده یا خراب شود، تا زمانی که شخصی به عبارت بازیابی ۲۴ کلمهای شما دسترسی نداشته باشد، داراییتان در امان است. شما میتوانید با استفاده از آن ۲۴ کلمه در یک دستگاه لجر جدید (یا کیف پول سازگار دیگر)، کیف پول خود را بازیابی کنید. پس بسیار مهم است که عبارت بازیابی را در جای امن نگه دارید. به محض فقدان دستگاه، اگر نگرانید کسی به پین آن دست پیدا کند، میتوانید از طریق یک لجر جدید و کلمات بازیابی، موجودی را انتقال دهید یا کیف را مجدداً تنظیم کنید. در هر صورت، گم شدن دستگاه به خودی خود به معنای از دست رفتن سرمایه نیست؛ کلید اصلی همان عبارت بازیابی است.
انتخاب بین مدلهای لجر به نیاز و بودجه شما بستگی دارد. اگر صرفاً به دنبال یک راه امن برای نگهداری طولانیمدت ارزهای دیجیتال خود با هزینه کمتر هستید و مشکلی با اتصال از طریق کابل ندارید، Ledger Nano S Plus گزینه مناسبی است؛ این مدل اکثر قابلیتهای امنیتی مهم را دارد و از کوینهای زیادی پشتیبانی میکند. اما اگر میخواهید آزادی عمل بیشتری داشته باشید، مثلاً اتصال بیسیم به موبایل برایتان مهم است یا زیاد در حرکت از کیف پول استفاده میکنید، Ledger Nano X با داشتن بلوتوث و باتری داخلی انتخاب بهتری خواهد بود. Nano X کمی گرانتر است ولی راحتی استفاده با گوشی و قابلیت حمل بدون نیاز به اتصال دائمی را فراهم میکند. در نهایت هر دو مدل از نظر امنیت و پشتیبانی ارزها عالی هستند. همچنین اگر به دنبال جدیدترین فناوری و صفحه لمسی بزرگتر باشید و هزینهاش مهم نباشد، میتوانید به مدل Ledger Stax نیز فکر کنید که البته بسیار گرانتر است. برای بیشتر کاربران مبتدی و متوسط در ایران، Nano S Plus کافی و کارآمد است؛ کاربران حرفهایتر که مدام در حال انتقال با موبایل هستند احتمالاً Nano X را ترجیح خواهند داد.
دستگاههای لجر از طیف بسیار گستردهای از ارزهای دیجیتال پشتیبانی میکنند. به طور رسمی بیش از ۱۰۰۰ کوین و توکن مختلف توسط Ledger Live قابل مدیریت است. این فهرست شامل تمامی ارزهای مشهور مانند بیتکوین (BTC)، اتریوم (ETH)، ریپل (XRP)، کاردانو (ADA)، لایتکوین (LTC)، تزوس (XTZ)، ترون (TRX)، بایننس کوین (BNB)، دوجکوین (DOGE)، استیبلکوینها (تتر، یواسدی کوین و ...) و صدها توکن مبتنی بر شبکههای مختلف (ERC20 اتریوم، BEP20 بایننس اسمارتچین، TRC20 ترون و غیره) میشود. علاوه بر این، لجر امکان اتصال به کیف پولهای نرمافزاری ثالث (مثل متامسک، یورویی، ترونلینک و ...) را نیز دارد که از طریق آنها میتوان حتی کوینها و توکنهای خاصتر را نیز مدیریت کرد. به بیان ساده، تقریباً هر ارز دیجیتالی که فکرش را بکنید، به شکلی توسط لجر قابل نگهداری است یا مستقیماً در Ledger Live یا با کمک اپلیکیشنهای دیگر.
هر دو کیف پول لجر و ترزور از بهترین والتهای سختافزاری موجود هستند و امنیت بسیار بالایی ارائه میکنند. Ledger و Trezor در اصول عملکرد مشابهاند (نگهداری آفلاین کلیدها و تایید فیزیکی تراکنش)، اما تفاوتهایی در ویژگیها دارند. لجر دارای تراشه Secure Element و سیستمعامل اختصاصی است که امنیت را افزایش میدهد ولی کد آن کامل متنباز نیست؛ ترزور متنباز است اما Secure Element ندارد. لجر (Nano X) اتصال بلوتوث و نرمافزار موبایل دارد؛ ترزور نرمافزار موبایل رسمی ندارد و باید با کابل متصل شود. ترزور مدل T صفحه لمسی رنگی دارد که استفاده را آسانتر میکند؛ مدلهای فعلی لجر دکمه فیزیکی دارند (به جز مدل جدید Stax با صفحه لمسی). از نظر پشتیبانی ارز، هر دو بسیار گستردهاند (حدود ۱۶۰۰+ برای ترزور و ۱۸۰۰+ برای لجر). خلاصه اگر امنیت محض را در نظر بگیریم، هر دو عالی هستند و تفاوت فاحشی ندارند. انتخاب بهتر بستگی به نیاز شما دارد: اگر به موبایل و قابلیتهای اضافه لجر نیاز دارید، لجر انتخاب مناسبی است؛ اگر متنباز بودن و صفحه لمسی ترزور را میپسندید، ترزور گزینه جذابی است. در نهایت نمیتوان گفت کدام قطعاً “بهتر” است، هر دو معتبرند و ترجیحات شخصی شما تعیینکننده خواهد بود.